โลกของ Visual Studio Code มี Language Server ใช้รองรับภาษาโปรแกรมต่างๆ ให้ทำงานร่วมกับ IDE ได้ดีขึ้น ซึ่งภายหลัง Language Server Protocol เริ่มได้รับการยอมรับในวงการ มี IDE ตัวอื่นนำไปใช้งานบ้าง เช่น Eclipse Che

Microsoft Azure เปิดบริการพรีวิว Dev Box สภาพแวดล้อมสำหรับนักพัฒนาที่รันใน VM บน Azure ที่เปิดตัวในงาน Build 2022 เมื่อเดือนพฤษภาคม

Microsoft Dev Box คือการย้ายคอมพิวเตอร์ของนักพัฒนาไปไว้บน VM ในคลาวด์ ด้วยเหตุผลเรื่องประสิทธิภาพที่ดีกว่า และเตรียมสภาพแวดล้อมในการพัฒนา เช่น ไลบรารี เครื่องมือ เวอร์ชันของซอฟต์แวร์ ให้พร้อมใช้งานสำหรับแต่ละโปรเจคต์ ทั้งทีมในโปรเจคต์ใช้ VM เหมือนกันหมด

ไมโครซอฟท์ออก Visual Studio 2022 เวอร์ชัน 17.3 เป็นอัพเดตย่อยตัวที่สามของซีรีส์ มีของใหม่ที่สำคัญคือ .NET Multi-platform App UI (.NET MAUI) ชุดเครื่องมือสร้าง UI ข้ามแพลตฟอร์มตัวใหม่ เข้าสถานะเสถียรแล้ว

กูเกิลออก Jetpack Compose ชุดเครื่องมือสร้าง UI ของ Android เวอร์ชัน 1.2 ถัดจากเวอร์ชัน 1.0 ที่ออกเมื่อกลางปีที่แล้ว และเวอร์ชัน 1.1 ที่ออกต้นปีนี้

การเปลี่ยนแปลงสำคัญใน Jetpack Compose 1.2 คือการรองรับ Wear OS อย่างเป็นทางการ ทำให้นักพัฒนาสามารถนำ Compose ไปสร้างแอพบน Wear OS ได้เพิ่มเติมนอกเหนือจาก Android เวอร์ชันหลัก

Jetpack Compose เป็นแนวทางการสร้าง UI ของ Android ยุคใหม่ที่ใช้ภาษา Kotlin และไลบรารี Jetpack (มีชื่อเรียกว่า Modern Android Development) โดยกูเกิลเองก็เริ่มปรับแอพของตัวเองมาเขียนด้วย Compose แทนแล้ว เช่น Google Play Store ส่วนบริษัทอื่นๆ ก็มีเริ่มใช้ Compose บ้างแล้วเช่นกัน ตัวอย่างคือ Airbnb

ไมโครซอฟท์ออกอัพเดต Visual Studio Code เวอร์ชัน 1.69 ซึ่งได้ปรับปรุงโปรแกรมไปหลายรายการและยังมาพร้อมฟีเจอร์ใหม่อย่าง Command Center และ 3-way merge editor ที่เริ่มเปิดให้ทดลองใช้งานในเวอร์ชันนี้

ฟีเจอร์ที่เปิดให้ทดลองอย่างแรกคือ UI ชุดใหม่ที่มีชื่อเรียกว่า Command Center เป็นแถบเมนูสำหรับใช้ค้นหาไฟล์ภายในโปรเจ็กต์หรือใช้พิมพ์คำสั่งต่างๆ ของ VS Code แบบเดียวกันกับ Command Palette เดิมที่ผู้ใช้ VS Code น่าจะคุ้นเคยกับการเรียกใช้งานผ่านคีย์ลัด Ctrl+Shift+P

สิ่งที่ Command Center แตกต่างไปคือการเปลี่ยนไปแสดงผล UI อยู่ในบริเวณ title bar ตลอดเวลาทำให้เข้าถึงด้วยเมาส์ได้สะดวกกว่า

ไมโครซอฟท์ออก VS Code Server ซึ่งเป็นการแยกเอา backend ของ Visual Studio Code ไปรันบนเซิร์ฟเวอร์ใดๆ ก็ได้ แล้วใช้งานผ่านเว็บเบราว์เซอร์ด้วย VS Code for the Web (vscode.dev) อีกทีหนึ่ง

การแยกระบบด้านหลังของ VS Code ออกจากตัว frontend ไม่ใช่เรื่องใหม่ เพราะไมโครซอฟท์เคยทำมาก่อนแล้วในส่วนขยาย Remote Development ของ VS Code และ GitHub Codespaces แต่รอบนี้ตั้งใจแยก VS Code Server ออกมาให้เป็นเรื่องเป็นราว พร้อมออกเครื่องมือคอมมานด์ไลน์ให้ติดตั้ง คอนฟิก อัพเดต ตัว VS Code Server ได้ง่ายด้วย

ยุคสมัยที่ของแพงทุกหย่อมหญ้า ล่าสุด JetBrains ประกาศขึ้นราคาค่าสมาชิก IDE และเครื่องมือพัฒนาซอฟต์แวร์ของบริษัทยกแผง

JetBrains บอกว่าไม่ขึ้นราคามานาน 7 ปี ตอนนี้จำเป็นต้องขึ้นราคาแล้ว ราคาใหม่จะมีผลวันที่ 1 ตุลาคม 2022 ซึ่งลูกค้าสามารถซื้อแพ็กเกจราคาเก่าสะสมไว้ได้นานถึง 3 ปี (เท่ากับซื้อก่อน 1 ตุลาคม ได้ราคาเดิมไปอีก 3 ปี แต่ต้องจ่ายก้อนใหญ่ตั้งแต่แรกทั้งหมด)

จากการสำรวจราคาบนหน้าเว็บ JetBrains ซอฟต์แวร์ยอดนิยมคือ IntelliJ IDEA รุ่น Ultimate ราคาเก่าคือ 149 ดอลลาร์ต่อปี ราคาใหม่ขึ้นเป็น 169 ดอลลาร์ต่อปี ส่วนแพ็กเกจใหญ่ครบเซ็ตคือ All Products Pack (ได้ IDE ครบทุกตัวของบริษัท) ขึ้นราคาจาก 249 ดอลลาร์ต่อปีเป็น 289 ดอลลาร์ต่อปี

Deno ประกาศเฟรมเวิร์ค Fresh เวอร์ชั่น 1.0 พร้อมใช้งานเต็มรูปแบบ หลังจากเปิดตัวมาไม่นานนัก โดย Fresh แตกต่างจากเฟรมเวิร์คอื่นๆ ที่มันพยายามหลีกเลี่ยงการส่งจาวาสคริปต์ไปรันบนเบราว์เซอร์ หากไม่ได้คอนฟิก component ใดเป็นการเฉพาะ เว็บทั้งหมดที่เบราว์เซอร์ได้รับก็จะไม่มีต้องรันจาวาสคริปต์เลย

ทีมงาน Deno ระบุว่าเฟรมเวิร์คทุกวันนี้อาศัยการรันจาวาสคริปต์บนไคลเอนต์จำนวนมาก ผลที่ได้คือผู้ใช้มักต้องดาวน์โหลดโค้ดจาวาสคริปต์ขนาดใหญ่ การทำงานช้าลงโดยเฉพาะในอุปกรณ์เคลื่อนที่ ตัว Fresh จะส่งจาวาสคริปต์ไปเป็นส่วนๆ เฉพาะที่จำเป็น สำหรับนักพัฒนา Fresh ไม่มีขั้นตอนการ build กระบวนการพัฒนาและการ deploy จึงทำได้เร็วกว่าเฟรมเวิร์คอื่นๆ มาก

Stack Overflow ออกผลสำรวจข้อมูลนักพัฒนาประจำปี 2022 มีผู้ตอบแบบสอบถามประมาณ 73,000 คน (สถิติของปี 2021 และปีก่อนๆ) มีสถิติที่น่าสนใจดังนี้

ไมโครซอฟท์ออก Visual Studio เวอร์ชัน ARM64 ตามที่สัญญาไว้ ตัวไฟล์ติดตั้งจะเป็นไฟล์เดียวกันกับ x86 ซึ่งจะตรวจสอบสถาปัตยกรรมที่ใช้งานให้อัตโนมัติก่อนดาวน์โหลดไฟล์จริงๆ ให้อีกที

Visual Studio ตัวแรกที่เป็นเนทีฟ ARM คือ Visual Studio 2022 17.3 Preview 2 โดยรุ่น ARM รองรับเฉพาะ Windows 11 เท่านั้น ตอนนี้สถานะยังเป็นพรีวิว และยังรองรับการพัฒนาเฉพาะ Desktop/C++, Desktop/.NET และ Web/.NET เท่านั้น ไมโครซอฟท์บอกว่าจะรับฟังความเห็นไปปรับปรุง ก่อนออกรุ่น General Availability (GA) ภายในปีนี้

Luca Casonato หนึ่งในนักพัฒนาหลักของโครงการ Deno เปิดโครงการ Fresh เฟรมเวิร์คสำหรับ frontend ขนาดเล็ก แต่มีแนวคิดแก้ปัญหาเฟรมเวิร์คอื่นๆ หลายอย่าง

ตัวเฟรมเวิร์คเป็นแบบ server side render (SSR) และอาศัยการทำ routing ด้วยไฟล/โฟลเดอร์แบบเดียวกับ Next.js แต่ Fresh นั้นไม่มีการ build สามารถแก้ไฟล์แล้วรันได้ทันที หรือหากอยู่ระหว่างการพัฒนาก็เพิ่มออปชั่น --watch เพื่อให้โหลดไฟล์ใหม่ทันทีระหว่างแก้ไข และผลที่ได้หากไม่ได้กำหนดไว้เฉพาะก็จะไม่มี javascript ไปถึงเบราว์เซอร์ผู้ใช้เลย

ตอนนี้ Fresh ยังอยู่ระหว่างการพัฒนา และผู้พัฒนาแนะนำว่าอย่าเพิ่งทำไปใช้บนโปรดักชั่น

ที่มา - Deno

แพลตฟอร์มภาษา Kotlin ออกเวอร์ชัน 1.7.0 มีของใหม่ที่สำคัญคือคอมไพเลอร์ตัวใหม่ K2 ที่ให้ประสิทธิภาพดีขึ้นจากเดิมมาก เริ่มเข้ามาให้ลองทดสอบแบบอัลฟ่า

ตัวภาษา Kotlin สามารถเขียนแล้วนำไปใช้งานได้ 3 แนวทางคือ Kotlin/JVM, Kotlin/JS, Kotlin/Native โดยจุดเริ่มต้นของ Kotlin เริ่มมาจากภาษาที่ใช้แทน Java เพื่อรันบน JVM

คอมไพเลอร์ตัวใหม่ K2 จะเริ่มใช้กับ Kotlin/JVM ก่อนเป็นอย่างแรก ส่วนเวอร์ชัน JS และ Native จะตามมาในระยะถัดไป โดยผลจากการทดสอบของ JetBrains เองพบว่าประสิทธิภาพการคอมไพล์ (นับเป็นบรรทัดของโค้ดต่อวินาที) ดีขึ้น 2.2-2.3 เท่า

ของใหม่อย่างอื่นใน Kotlin 1.7.0 มีปรับฟีเจอร์ของตัวภาษาเล็กน้อย, ปรับปรุงประสิทธิภาพของทั้ง JVM, JS, Native และปรับวิธีการคอมไพล์ของ Gradle

Angular ออกเวอร์ชัน 14.0 ตามแนวทางการออกรุ่นปีละ 2 ครั้ง เวอร์ชันนี้มีการเปลี่ยนแปลงสำคัญ 2 อย่าง ได้แก่

GitHub เพิ่มฟีเจอร์สอนการใช้งานแบบใหม่ชื่อ GitHub Skills ซึ่งไม่ใช่หน้าเว็บรวมคู่มือหรือคลิปสอนธรรมดาๆ แต่เป็นการจับมือทำในระบบของ GitHub โดยตรง (เรียนรู้แบบ interactive)

เบื้องหลังของ GitHub Skills เขียนอยู่บน GitHub Actions ฟีเจอร์ด้าน workflow ที่มีตั้งแต่ปี 2018 วิธีการเรียนเราสามารถเข้าไปยังหน้า repo ของ skills (ตัวอย่าง) กดปุ่ม "Use this template" เพื่อสร้าง repo ใหม่ของเราเอง จากนั้นทำตามขั้นตอน step-by-step ที่ผู้สอนเตรียมไว้ได้เลย เราจะทำงานต่างๆ บนหน้าจริงๆ ของ GitHub โดยตรง

แอปเปิลเปิดตัวเครื่องมือสำหรับพัฒนา Xcode 14 Beta ที่รอบนี้มาพร้อมกับ Xcode Cloud บริการด้าน CI/CD ที่ฝั่งเซิร์ฟเวอร์

Xcode Cloud เป็นบริการด้าน continuous integration and delivery (CI/CD) บนคลาวด์ ย้ายกระบวนการคอมไพล์และทดสอบแอพไปไว้บนคลาวด์ จุดเด่นของมันคือเป็นบริการสำหรับนักพัฒนาสายแอปเปิลโดยเฉพาะ ทดสอบกับอุปกรณ์แอปเปิลได้ทุกรุ่น (ที่ยังซัพพอร์ตอยู่ตอนนั้น) รวมถึงเชื่อมต่อกับ Xcode และ App Store Connect โดยตรง

Xcode Cloud เป็นบริการที่ต้องเสียค่าสมาชิกรายเดือน แพ็กเกจเริ่มต้นคือ 25 ชั่วโมงต่อเดือน ราคา 14.99 ดอลลาร์ (ช่วงเปิดตัวให้นักพัฒนาทุกคนใช้ฟรีถึงสิ้นปี 2023) ตอนนี้เริ่มใช้ได้แล้วกับ Xcode 13.4.1 ขึ้นไป

ไมโครซอฟท์คลอดบริการใหม่ในตระกูล Power Platform ที่เป็นการสร้างแอพพลิเคชันทางธุรกิจแบบ low-code

บริการตัวใหม่ชื่อว่า Power Pages เป็นการสร้างเว็บไซต์ธุรกิจแบบง่ายๆ (เช่น เว็บให้ลูกค้ากรอกฟอร์ม) ด้วยเครื่องมือแบบลากแล้ววาง มีเทมเพลตพื้นฐานให้พร้อม และสามารถเชื่อมต่อข้อมูลหลังบ้านกับแพลตฟอร์ม Microsoft Dataverse ได้ หากต้องการแก้ไขโค้ดเบื้องหลังเว็บไซต์ ไมโครซอฟท์ก็มี Visual Studio Code ฝังมาให้แก้โค้ดได้เองเลย

ไมโครซอฟท์ออกบริการใหม่ในเครือ Azure เรียกว่า Microsoft Dev Box มันคือการสร้าง VM ของเดสก์ท็อปเสมือน แต่เน้นสำหรับนักพัฒนาซอฟต์แวร์ โดยองค์กรสามารถเซ็ตเครื่องมือ และกำหนดเวอร์ชันของซอฟต์แวร์ ไลบรารี แพ็กเกจที่จำเป็นต้องใช้งานไว้ให้พร้อมเลย

ไมโครซอฟท์เรียก Microsoft Dev Box ว่าเป็น ready-to-code developer workstations นักพัฒนาสามารถใช้อุปกรณ์ใดๆ ก็ได้ (รวมถึงมือถือและแท็บเล็ต) ล็อกอินเข้ามาผ่านเบราว์เซอร์ แล้วได้เครื่องมือที่จำเป็นพร้อมใช้งานทันที (แถมแยก VM ตามโปรเจคต์ได้ด้วย) แก้ปัญหาการซื้อคอมแรงๆ ให้นักพัฒนาใช้ แต่มีปัญหาเรื่องการจัดการและคอนฟิกซอฟต์แวร์

ไมโครซอฟท์ประกาศในงาน Build 2022 เมื่อคืนนี้ ว่าจะทยอยออกเครื่องมือสำหรับนักพัฒนาบน Windows ให้รันบนสถาปัตยกรรม Arm แบบเนทีฟ ที่ระบุชื่อมีดังนี้

• Visual Studio 2022 & VS Code
• Visual C++
• Modern .NET 6 และ Java
• Classic .NET Framework
• Windows Terminal
• WSL และ WSA

หลังจากพัฒนามายาวนานตั้งแต่ปี 2020 และเลื่อนกำหนดออกมาหนึ่งรอบ วันนี้ไมโครซอฟท์ประกาศ .NET MAUI ออกเวอร์ชันสมบูรณ์ (GA) พร้อมใช้งานจริง

.NET MAUI (ย่อมาจาก Multi-platform App UI อ่านว่า "เมาอิ" ให้ดูเป็นภาษาฮาวายเท่ๆ) เป็นชุดเครื่องมือเขียน UI ของแอพพลิเคชัน .NET ข้ามแพลตฟอร์ม สามารถทำงานได้ทั้งบนวินโดวส์ แมค Android iOS

การมาถึงของ MAUI จะช่วยให้ .NET เป็นชุดเครื่องมือพัฒนาซอฟต์แวร์ด้วยภาษา C# แบบข้ามแพลตฟอร์มอย่างเต็มที่ (ก่อนหน้านี้ .NET ยุคโอเพนซอร์สรองรับแมคและลินุกซ์ แต่ยังจำกัดเฉพาะคอมมานด์ไลน์ ไม่มี UI)

ไมโครซอฟท์ออก Visual Studio 2022 for Mac เวอร์ชันสมบูรณ์ มีสถานะ general availability (GA) และนับเป็นเวอร์ชัน 17.0

ของใหม่ที่สำคัญของ Visual Studio 2022 for Mac คือการเขียน UI ใหม่ที่เป็น native macOS ทั้งหมดแล้ว รองรับฟีเจอร์ของระบบปฏิบัติการอย่าง VoiceOver และ Voice Control, รองรับ Apple Silicon (ARM64) แบบเนทีฟ ไมโครซอฟท์บอกว่าเปิดโซลูชันใหญ่ๆ เร็วขึ้น 50% เมื่อเทียบกับ Visual Studio 2019 for Mac

WhatsApp เปิดตัว Cloud API ให้ธุรกิจและนักพัฒนาสามารถเชื่อมระบบเข้ากับแพลตฟอร์มแชทได้แล้ว

WhatsApp ถือเป็นบริการแชทยอดนิยมที่เข้ามายังตลาดธุรกิจค่อนข้างช้าเมื่อเทียบกับคู่แข่งรายอื่นๆ ก่อนหน้านี้ WhatsApp เคยเปิด Business API มาก่อน แต่จำกัดวิธีการใช้งานว่าผู้ใช้ต้องมีเซิร์ฟเวอร์เอง หรือใช้ผ่านเซิร์ฟเวอร์ของคู่ค้าที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น มีวิธีคิดเงินตามจำนวนข้อความที่ส่ง ซึ่งเหมาะสำหรับธุรกิจขนาดใหญ่เท่านั้น

Cloud API เป็นการเปิด API ที่รันบนคลาวด์ของ Meta เอง ไม่ต้องใช้เซิร์ฟเวอร์เอง แถมยังใช้งานได้ฟรี เหมาะกับธุรกิจขนาดเล็กมากขึ้น

ผู้ที่เขียนเกมด้วยเอนจิน Unity คงทราบกันดีว่าต้องใช้ภาษา C# เนื่องจากรากเหง้าของ Unity เริ่มมาจาก .NET (จะให้เจาะจงคือ Mono ที่เป็น .NET เวอร์ชันโอเพนซอร์ส) อย่างไรก็ตาม แนวทางของ Unity คือการปรับแต่งคอมไพเลอร์ รันไทม์ และภาษา C# ในแบบของตัวเอง ที่แตกต่างจาก C#/.NET ของไมโครซอฟท์

ปัญหาของเรื่องนี้คือ ชุดเครื่องมือ แพ็กเกจ และไลบรารีต่างๆ ของโลก .NET จึงไม่สามารถทำงานร่วมกับ Unity ได้ดีเท่าที่ควร บวกกับภาษา C# เวอร์ชันใหม่ๆ ก็ต้องรอให้ Unity ตามซัพพอร์ต ซึ่งต้องใช้เวลานาน

ล่าสุด Unity ประกาศทิศทางว่าจะมุ่งหน้าเข้าสู่โลก .NET กระแสหลัก แทนการเลือกคัสตอมเทคโนโลยีเอง โดยประกาศชัดว่าอยากเลิกใช้รันไทม์ Mono .NET เปลี่ยนมาเป็น CoreCLR ของ .NET เวอร์ชันหลักในปัจจุบัน (.NET Core)

ในโลกของการพัฒนาแอพบน Android ก่อนการรันแอพจริงๆ จะเกิดการคอมไพล์โค้ด 2 รอบ รอบแรกคือคอมไพเลอร์แปลงโค้ด Java/Kotlin เป็น dex bytecode ไว้ล่วงหน้าก่อนทำแพ็กเกจแอพ จากนั้นเมื่อติดตั้งในเครื่องแล้ว รันไทม์ ART จะแปลง bytecode เป็น machine code อีกครั้ง

ปัญหาคือการปรับแต่งประสิทธิภาพของ ART อาจไม่ดีเท่าที่ควร โดยเฉพาะในการรันครั้งแรกที่ต้องใช้เวลามาก ทำให้มีเทคนิคที่เรียกว่า profile สอน ART ว่าคลาสหรือเมธอดไหนที่ใช้บ่อย เพื่อให้ ART สามารถแปลงโค้ดรอไว้ก่อนระหว่างที่เครื่องไม่ถูกใช้งาน ปัญหาถัดมาคือตัว profile อาจยังไม่ดีและมีประสิทธิภาพมากพอ

กูเกิลออก Android Studio Chipmunk เวอร์ชัน 2021.2.1 รุ่นเสถียร ถือเป็น Android Studio รุ่นที่สามที่เปลี่ยนมาใช้โค้ดเนมเป็นตัวอักษรตามชื่อสัตว์ (รุ่นแรกคือ Arctic Fox รุ่นที่สองคือ Bumblebee รุ่นหน้าจะเป็น Dolphin)

ของใหม่ใน Android Studio Chipmunk มีไม่เยอะนัก (เพราะเปลี่ยนมาออกทุกไตรมาส) ได้แก่

เมื่อต้นเดือนมีนาคมไมโครซอฟท์ออกอัพเดต Visual Studio Code เวอร์ชัน 1.66 มาพร้อมฟีเจอร์ที่น่าจะเป็นประโยชน์หลายอย่าง

ฟีเจอร์ใหม่ที่สำคัญอย่างแรกคือ Local history ช่วยเก็บประวัติการแก้ไขไฟล์แบบไม่พึ่งพา Source Control ภายนอก โดยทุกครั้งที่มีการบันทึกไฟล์ VS Code จะสร้างประวัติการแก้ไขไฟล์ ณ ขณะที่บันทึกเก็บไว้ให้ผู้ใช้สามารถเปรียบเทียบ, ย้อนดูและเรียกคืนการแก้ไขได้จาก Local History ซึ่งจะแสดงผลอยู่ภายใต้ Timeline view ร่วมกับประวัติการ commit ไฟล์ซึ่งถูกเก็บไว้ด้วยระบบ Source Control