สำหรับข่าวนี้สั้น ๆ แต่ก็เป็นข่าวนะ Ubuntu 11.04 ได้เพิ่มภาพวอลเปเปอร์เพิ่มเข้ามาใหม่อีก 17 ภาพ ก็ดูสวยดีสำหรับ Ubuntu ภาพดูได้จากท้ายข่าว

ที่มา OMG Ubuntu

Debian ถือเป็นดิสโทร "ต้นทาง" ที่ให้ดิสโทรรายอื่นๆ นำไปเป็นฐานพัฒนาต่อ ปัจจุบันมีดิสโทรที่ใช้ Debian เป็นฐานมากกว่า 300 ราย (ซึ่ง Ubuntu เป็นหนึ่งในดิสโทรเหล่านั้น) ดิสโทรเหล่านี้ทุ่มแรงงานพัฒนาส่วนต่างๆ ของ Debian ไปมาก แต่หลายครั้งซอฟต์แวร์และแพตช์เหล่านี้กลับไม่ถูกส่งคืน Debian ด้วย ทำให้ทรัพยากรถูกใช้เสียเปล่าและซ้ำซ้อน

เหตุผลหนึ่งที่แพตช์ไม่ถูกส่งกลับเข้า Debian เป็นเพราะขาดการสื่อสารและประสานงานที่ดี ทาง Matt Zimmerman ผู้บริหารของ Canonical จึงจับมือกับนักพัฒนา Debian ชื่อ Stefano Zacchiroli เปิดโครงการ DEX (ไม่มีชื่อย่อ) เพื่อทำหน้าที่เป็น "กองประสานงาน" ในการส่งแพตช์คืนกลับ Debian

เป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โตในโลกของโอเพนซอร์ส โดยเฉพาะฝั่ง GNOME และ Ubuntu

GNOME และ Ubuntu นั้นเป็นมิตรกันมายาวนานตั้งแต่เริ่มโครงการ Ubuntu เมื่อปี 2004 อย่างไรก็ตามทิศทางของ Ubuntu ในช่วงหลังจะเน้นไปที่ระบบเดสก์ท็อป Unity ของตัวเอง (อ่านดูได้ในข่าวเก่าหมวด Unity) ซึ่งจะชนเข้าอย่างจังกับทิศทางของ GNOME ในรุ่น 3.0 (ออกเมษานี้) ที่มีระบบเดสก์ท็อปของตัวเองชื่อ GNOME Shell

ทั้งสองตัวมีหน้าตาและแนวคิดใกล้เคียงกัน แต่แยกกันพัฒนาไม่เกี่ยวข้องกัน ซึ่งนักพัฒนาจากทั้งสองค่ายก็ไม่พอใจกันอยู่เงียบๆ และตอนนี้ก็ออกมาชนกันตรงๆ แล้ว

Ubuntu Netbook Edition หรือ UNE ดิสโทรรุ่นพิเศษที่ออกแบบมาสำหรับเน็ตบุ๊ก และใช้อินเทอร์เฟซ Unity ถึงคราวต้องจากไป ด้วยเหตุผลที่ตรงไปตรงมาว่า Ubuntu รุ่นเดสก์ท็อปก็จะเปลี่ยนมาใช้ Unity เช่นกัน ทำให้ไม่จำเป็นต้องแยกเป็นรุ่นพิเศษอีกแล้ว

ทาง Canonical ยืนยันว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ไม่ใช่การถอนตัวออกจากตลาดเน็ตบุ๊ก แต่ยิ่งเน้นความสำคัญของตลาดเน็ตบุ๊กด้วยซ้ำ

Ubuntu รุ่นหน้า 11.04 จะใช้ชื่อสั้นๆ ว่า "Ubuntu" ไม่มีสร้อยต่อท้าย ส่วนรุ่นเซิร์ฟเวอร์จะยังแยกเฉพาะอยู่ โดยใช้ชื่อว่า "Ubuntu Server"

Mark Shuttleworth ออกมาเผยชื่อโค้ดเนมของ Ubuntu รุ่นถัดไป 11.10 ที่ตามคิวแล้วจะต้องใช้ตัว O นำหน้า

ชื่อที่เลือกคือ "Oneiric Ocelot"

• Oneiric แปลว่า "dreamy" หรือเกี่ยวกับความฝัน
• Ocelot เป็นแมวชนิดหนึ่งคล้ายเสือดาวขนาดเล็ก อยู่ในทวีปอเมริกาใต้ (Wikipedia)

Ubuntu 11.10 จะเป็นรุ่นที่ Unity ใช้ได้กับฮาร์ดแวร์ทุกตัว (Unity 2D เสร็จสมบูรณ์), เพิ่ม Qt เข้ามา, ส่วนในฝั่งกลุ่มเมฆก็จะเลือกว่าจะใช้แพลตฟอร์มตัวไหนกันแน่ ระหว่าง OpenStack กับ Eucalyptus

Ubuntu 11.04 จะเปลี่ยนแปลง scrollbar แบบที่เราคุ้นเคยให้เป็น "Overlay Scrollbar" ซึ่งนำแนวคิดมาจากระบบปฏิบัติการจอสัมผัสในปัจจุบัน

อธิบายเป็นตัวอักษรยากครับ เพื่อความเข้าใจง่ายดูวิดีโอประกอบท้ายข่าวง่ายกว่า แต่ถ้าจะให้อธิบาย scrollbar จะถูกลดขนาดให้เล็กลงเหลือเพียงแถบสีบางๆ ว่าปัจจุบันเลื่อนหน้าจอลงมาถึงระดับไหน ถ้าต้องการเลื่อนหน้าจอก็เอาเมาส์ไปชี้บริเวณแถบสี ตัวแถบเลื่อนถึงจะปรากฎขึ้นมาโดย "ลอยทับ" (overlay) บนหน้าจอปกติ

แนวทางหนึ่งในการออกแบบ UI ของ Ubuntu Unity คือย้ายเมนูไปชิดขอบบนของหน้าต่าง (แบบเดียวกับ Mac OS X ดูข่าวเก่าประกอบ)

สำหรับโปรแกรมที่สร้างด้วย GTK+ คงไม่มีปัญหาอะไร เพราะ Unity จัดการเรื่องนี้ให้เอง แต่โปรแกรมที่เขียนด้วยทูลคิทอื่นๆ อย่าง Firefox/Thunderbird (XUL) หรือ OpenOffice/LibreOffice อาจมีปัญหาอยู่บ้าง ต้องแก้ไขเพิ่มเติมกันหน่อย

Ubuntu 10.04 LTS ออกมาได้ซักระยะหนึ่งแล้ว เป็นรุ่นที่มีการซัพพอร์ตระยะยาว ก็ได้ออกเวอร์ชั่นอัพเดท Ubuntu 10.04.2 จะมีระยะเวลาในการ ซัพพอร์ตการอัพเดทจนถึง เดือน เมษายน พ.ศ.2556 สำหรับเวอร์ชั่นเดสก์ท็อป และ เดือน เมษายน พ.ศ.2558 สำหรับเวอร์ชั่น เซิฟเวอร์ เวอร์ชั่นนี้มีการอัพเดทมากมาย รวมถึงการอัพเดทระบบรักษาความปลอดภัยด้วย มีการแก้ไขบั๊กที่มีผลร้ายแรง เน้นไปที่การปรับปรุงความเสถียรของระบบ และความเข้ากันได้กับ Ubuntu 10.04 LTS รายละเอียดการอัพเดทสามารถดูได้ที่ Ubuntu RereaseNotes

ที่มา OMG Ubuntu

คนที่เข้าเว็บ Ubuntu.com ช่วงนี้อาจจะแปลกใจ เพราะพบกับแบนเนอร์ภาษาจีนพร้อมกับข้อความภาษาอังกฤษ

Happy New Year! Celebrate with the new official Chinese Version of Ubuntu

มันคือ Ubuntu รุ่นที่ปรับแต่งให้ใช้งานภาษาจีนได้อย่างเต็มที่นั่นเอง ทั้งเพิ่มระบบป้อนข้อความภาษาจีน, แปลภาษา, พจนานุกรมภาษจีนเข้ามา ส่วนอย่างอื่นก็เหมือน Ubuntu รุ่นปกติทุกประการ ตอนนี้ยังมีเฉพาะรุ่น 10.10 และ 11.04 Alpha 2 เท่านั้น

ผมหาประกาศของ Canonical ในเรื่องนี้ไม่เจอ เลยไม่มีคำอธิบายใดๆ ว่าทำไม Canonical ถึงเลือกทำรุ่นภาษาจีนมาเป็นพิเศษ อันนี้ก็ต้องเดากันต่อไปครับ

ที่มา - OMG Ubuntu

OpenStack เป็นซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สสำหรับสร้างระบบ cloud computing เกิดจากความร่วมมือจาก NASA และโฮสติ้งรายใหญ่ Rackspace (ข่าวเก่า)

หลังจากเปิดตัวโครงการมาได้ครึ่งปี OpenStack ก็ออกซอฟต์แวร์รุ่นที่สอง 2011.1 หรือโค้ดเนม "Bexar" และก็มีข่าวดีเพิ่มเติมว่า Canonical จะนำ OpenStack เข้ามารวมใน Ubuntu รุ่นถัดไป 11.04 ที่จะออกเดือนเมษายนด้วย

ในรุ่นแรก 11.04 ทาง Canonical จะนำ OpenStack เข้ามาเป็น technology preview และยังไม่ถูกสนับสนุนเต็มรูปแบบ แต่ในอนาคต Canonical สัญญาว่าจะปรับปรุง OpenStack รุ่นบน Ubuntu Server ให้ทำงานร่วมกันได้ดียิ่งขึ้น

Bruno Maag นักออกแบบฟอนต์ ผู้ก่อตั้งบริษัท Dalton Magg ซึ่งมีผลงานเด่นล่าสุดคือออกแบบ Ubuntu Font ตัวใหม่ใน Ubuntu 10.10 (ข่าวเก่า: Ubuntu เริ่มทดสอบฟอนต์ใหม่) ได้รับเชิญให้ไปแสดงผลงานที่ Design Museum พิพิธภัณฑ์ด้านการออกแบบที่กรุงลอนดอน

Ubuntu นั้นถือหาง LibreOffice อย่างเต็มในศึกสายเลือดกับ OpenOffice.org โดย Mark Shuttleworth ประกาศชัดเจนว่า "Ubuntu รุ่นถัดไปจะใช้ LibreOffice" วันนี้มันมาแล้ว

วันนี้ ทีมพัฒนา Ubuntu ได้เพิ่มแพกเกจของ LibreOffice เข้ามาใน Ubuntu 11.04 Natty Narwhal แล้ว โดยจะแทน OpenOffice.org ที่เคยเป็นชุดออฟฟิศมาตรฐานมานาน ถ้าไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง เราจะเห็น LibreOffice ใน Ubuntu 11.04 ตัวจริงแน่นอน

ตอนนี้ LibreOffice รุ่นล่าสุดคือ RC4 ถ้าอยากทดลองใช้ก่อนก็มี PPA ครับ

ต่อจากข่าว Ubuntu จะออก Unity 2D สำหรับเครื่องที่ไม่รองรับ OpenGL ทาง David Barth ผู้จัดการฝ่ายวิศวกรรมของ Canonical ออกมายืนยันว่า Unity 2D ยังไม่พร้อมสำหรับ Ubuntu 11.04 Natty Narwhal ที่จะออกในเดือนเมษายนนี้

Barth บอกว่า Natty จะใช้ Unity 3D เป็นระบบเดสก์ท็อปหลัก และถ้าฮาร์ดแวร์รองรับไม่ไหว ก็จะถอยกลับไปใช้ GNOME รุ่นมาตรฐานแทน แต่ถ้า Unity 2D เดินหน้าไปตามแผน ก็อาจพิจารณาเพิ่มเข้ามาเป็นทางเลือกที่สามด้วย

Unity 2D นั้นเขียนด้วย Qt และแชร์โค้ดบางส่วนกับ Unity 3D (ซึ่งเป็น GTK+) นี่จึงเป็นเหตุผลหนึ่งว่าทำไม Canonical อยากรวมไลบรารี Qt เข้ามาในดิสโทร

Mark Shuttleworth ประกาศผ่านบล็อกว่า Ubuntu กำลังจะรวมไลบรารี Qt เข้ามาใน Ubuntu 11.10 และจะพิจารณาว่าควรรวมโปรแกรมที่สร้างด้วย Qt เข้ามาในซีดีหรือไม่

Shuttleworth บอกว่าโปรแกรมที่สร้างด้วย Qt ไม่มีปัญหาเรื่องคุณภาพ แต่มีปัญหาในเรื่องการทำงานร่วมกับเดสก์ท็อปของ GNOME (เช่น การตั้งค่าที่ใช้คนละแบบ ไม่ใช่ระบบตั้งค่ากลางของ GNOME) ทางแก้ของ Canonical ก็คือเชื่อมระบบตั้งค่า dconf เข้ากับ Qt เพื่อให้โปรแกรมที่สร้างด้วย Qt สามารถใช้ระบบตั้งค่าของ GNOME ได้ (ถ้านักพัฒนาสนใจจะทำ)

Ubuntu 11.04 มีแผนจะเปลี่ยนอินเทอร์เฟซมาใช้ Unity ซึ่งเรียกใช้กราฟิก 3 มิติผ่าน OpenGL ปัญหาก็คือคอมพิวเตอร์จำนวนไม่น้อยยังไม่รองรับ OpenGL (เช่น ARM) แปลว่าไม่สามารถใช้ Unity ได้

ทางแก้ของ Canonical คือสร้างโปรแกรมที่หน้าตาเหมือน Unity ขึ้นมาอีกตัวหนึ่ง เพียงแต่ไม่ต้องรันบน OpenGL ชื่อของมันคือ "Unity 2D"

Unity 2D เขียนด้วย Qt (ต่างจาก Unity ที่เขียนบน GTK+) สามารถติดตั้งพร้อมกับ Unity ได้ และจะมาพร้อมกับ Ubuntu 11.04 เช่นกัน เว็บไซต์ Web Upd8 ทดสอบแล้วบอกว่า "มันเร็วมาก"

ที่มา - Web Upd8

นักพัฒนาคนหนึ่งชื่อ Steven Troughton-Smith สามารถนำระบบปฏิบัติการ MeeGo และ Ubuntu ไปรันบน Nexus S ได้แล้ว

ตอนนี้ทั้ง MeeGo และ Ubuntu ยังรันได้ไม่สมบูรณ์นัก มีปัญหาเรื่องไดรเวอร์ของทัชสกรีน, ความสว่างของจอ Super AMOLED, Wi-Fi ฯลฯ แต่ก็เป็นสัญญาณที่ดีว่าสามารถนำระบบปฏิบัติการอื่นที่ไม่ใช่ Android ไปรันบน Nexus S ได้แล้ว

กระบวนการติดตั้งยุ่งยากพอสมควร อ่านรายละเอียดกันเองตามลิงก์ครับ

ที่มา - High Caffeine Content, xda-developers

ข่าวนี้ แม้ผมจะไม่ได้ใช้ Linux TLE เพราะติด Lubuntu เสียแล้ว แต่หลายๆคนที่ลุ้นเรื่อง OS ประจำชาติ คงดีใจไปไม่น้อยกว่าผม ครับ.

Linux TLE เป็นโอเอสที่ถูกปั้นขึ้นมา ด้วยหวังจะเป็น OS ประจำชาติไทย.

แต่ดูเหมือนว่าจะไม่สำเร็จ เพราะอะไรที่ขึ้นชื่อว่าแห่งชาติๆ ในยุคประชาธิปไตยฟีเวอร์อย่างนี้ มักจะต้องล้มเหลว เพราะไม่ผ่านความเห็นชอบจากประชากรส่วนใหญ่ (?) ของสมาชิกประเทศ เช่น OS ประจำชาติ, พระพุทธศาสนาประจำชาติ เป็นต้น.

อย่างไรก็ตาม ด้วยความที่มีแฟนคลับเก่าเป็นฐานให้ ทำให้ทีมพัฒนา Linux TLE ไม่ท้อแท้. ในที่สุด Linux TLE v. 10 ก็ได้ออก ออก release candidate มาให้เราได้ยลโฉมกัน.

ในโลกของ X Window นั้น โปรแกรมสำหรับล็อกอินมีชื่อเรียกว่า display manager โดยกรณีของ Ubuntu (และลินุกซ์สาย GNOME ส่วนมาก) เลือกใช้โปรแกรม GDM ทำหน้าที่นี้

แต่ในแผนการของ Ubuntu 11.04 มีข้อเสนอให้เปลี่ยนจาก GDM มาเป็นโปรแกรมอีกตัวคือ LightDM โดยให้เหตุผลว่า LightDM มีขนาดเล็กกว่า ทำงานเร็วกว่า และมีจำนวนโค้ดสั้นกว่า GDM

ในฐานะโปรแกรมแบ็คอัพข้อมูลผ่านกลุ่มเมฆ Ubuntu One อาจจะด้อยกว่าคู่แข่งอย่าง Dropbox ในเรื่องจำนวนแพลตฟอร์มอยู่บ้าง เพราะใช้ได้เฉพาะบนลินุกซ์เท่านั้น

ตอนนี้ Ubuntu One for Windows กำลังพัฒนาอยู่ โดยเริ่มแจกรุ่นเบต้าแรกในวงปิดแล้ว ผู้ที่สนใจสามารถดูภาพหน้าจอได้จากรีวิวของ OMG Ubuntu

สำหรับรุ่นสมบูรณ์จะออกเดือนเมษายน พร้อม Ubuntu 11.04 Natty Narwhal

ที่มา - Ubuntu One Blog

Jolicloud เป็นลินุกซ์ที่ดัดแปลงมาจาก Ubuntu แต่ใช้ส่วนติดต่อผู้ใช้เป็น HTML5 และเน้นการใช้งานเว็บแอพพลิเคชันเป็นหลัก (แต่ก็ยังมีโปรแกรมพวก VLC หรือ OpenOffice.org ให้ใช้ด้วย)

วันนี้บริษัท Jolicloud ได้ประกาศเตรียมวางขาย Jolibook ซึ่งเป็น "เน็ตบุ๊กพรีเมียม" ที่ติดตั้งระบบปฏิบัติการ Jolicloud มาให้แล้วเสร็จ ตอนนี้ข้อมูลที่มีคือ Atom N550 1.5GHz, ฮาร์ดดิสก์ 250GB, เล่นหนัง 720p ได้, ระบบปฏิบัติการ Jolicloud 1.1 ที่ยังไม่ออกในตอนนี้ และใช้เบราว์เซอร์ Chromium ที่เล่น Flash ได้ในตัว

Jolicloud บอกว่าจะวางจำหน่ายภายในเดือนนี้ และยังไม่ระบุราคา ตอนนี้ดูวิดีโอสาธิต Jolicloud บน MacBook Air รุ่นใหม่ และกล่องของ Jolibook ไปก่อน

หลังจากที่ Ubuntu เปลี่ยนมาใช้ Banshee เป็นโปรแกรมฟังเพลงหลัก ในรุ่นหน้า ทางโครงการ Banshee ก็ตอบรับนโยบายนี้เป็นอย่างดี

Mark Shuttleworth ประกาศลงบล็อกว่า Ubuntu Unity ในอนาคตจะเลิกใช้ระบบ X Window System ที่สืบทอดกันมาเนิ่นนานในโลกของยูนิกซ์ แต่จะเปลี่ยนไปใช้ Wayland ตัวจัดการแสดงผล (display management system) แบบใหม่แทน

เหตุผลที่เปลี่ยนก็เพราะว่า X Window นั้นซับซ้อนเกินไป และไม่สามารถสร้างประสบการณ์ที่ดีแก่ผู้ใช้ได้อย่างที่ Ubuntu ต้องการ (ตัวอย่างที่เห็นชัดคงเป็น Unity ที่ยังมีปัญหาเรื่องประสิทธิภาพและความเข้ากันได้ของฮาร์ดแวร์อยู่มาก)

ปัญหาความเข้ากันได้กับฮาร์ดแวร์เป็นปัญหาของลินุกซ์ในฝั่งเดสก์ท็อปมานาน แม้จะผู้ผลิตหลายรายจะออกไดรเวอร์สำหรับลินุกซ์ออกมาบ้าง แต่หลายครั้งก็ไม่อัพเดต จนกระทั่งไม่สามารถเข้ากันได้กับลินุกซ์รุ่นที่ได้รับความนิยม แต่ปัญหานี้น่าจะถูกแก้ไขในเร็วๆ นี้เมื่อห้องแล็บทดสอบเครื่องของ Canonical เริ่มให้บริการตรวจสอบความเข้ากันได้ของพีซีกับ Ubuntu

จนตอนนี้ยังไม่มีการประกาศจัดตั้งห้องแล็บนี้อย่างเป็นทางการ แต่ทาง Canonical ก็ประกาศรับสมัครงานทั้งหัวหน้าทีมทดสอบ, และวิศวกรประจำศูนย์ซึ่งจะอยู่ในไต้หวัน, แคนาดา, และสหรัฐฯ

เสร็จสิ้นกันไปเรียบร้อยแล้วสำหรับงานประชุม Ubuntu Developer Summit - Natty Narwhal (UDS-N) ซึ่งก็ได้มีการประกาศความเปลี่ยนแปลงโปรแกรมพื้นฐานในรุ่น 11.04 ดังนี้

โครงการ Ubuntu ตัดสินใจเลือก Banshee เป็นโปรแกรมฟังเพลงของ Ubuntu 11.04 แทน Rhythmbox ที่ใช้มาตั้งแต่รุ่นแรก

เหตุผลมาจากเรื่องฟีเจอร์ที่ Banshee เริ่มเก่งกว่าในช่วงหลัง และการทำงานร่วมกับ Unity ซึ่งเริ่มทำมาก่อนแล้วในรุ่นเน็ตบุ๊ก ด้วยข้อจำกัดเรื่องพื้นที่ในซีดีหนึ่งแผ่น ทำให้ทีมงานเลือกได้เพียงตัวเดียว

การตัดสินใจครั้งนี้ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์ตามมา เพราะคนนิยม Banshee กับ Rhythmbox มีจำนวนใกล้เคียงกัน (ดูโพลของ OMG Ubuntu)