Information Architecture อาจจะเคยได้ยินแล้ว Usability ก็ยิ่งได้ยินเยอะกว่า

แล้ว Findability ล่ะ เคยได้ยินไหมจ๊ะ

วันนี้ได้หยิบหนังสือ Ambient Findability ที่คุณบอสซื้อมาให้อ่าน (หลังจากยุว่ามันดี) พลิกไม่กี่หน้า ก็รู้ว่า วันนี้จะมาเล่าอะไรให้ฟัง

ผู้เขียนหนังสือเล่มนี้คือ Peter Morville ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นพ่อทุกสถาบันของ IA (info architecture) เป็นผู้ร่วมเขียนไบเบิลทางด้าน IA กับ Louis Rosenfeld ที่หน้าปกขาวๆ มีหมีขาวอ้วนๆอยู่ตัวหนึ่งไง (อ๋อ ...ไม่รู้จักใช่ม่า)

เรามาดูนิยามของ Findability ก่อนก็แล้วกัน

Findability (n.) find.a.bil.i.ty a. The quality of being locatable or navigable. b. The degree to which a particular object is easy to discover or locate. c. The degree to which a system or environment supports navigation and retrival.

ถ้าเรากล่าวถึง IA เราจะหมายความถึงสถาปัตยกรรมโครงสร้างข้อมูลทั้งหมดในเว็บไซต์เป็นหลัก ถ้าเรากล่าวถึง Usability เราจะหมายความถึงคุณภาพในการใช้งานได้เป็นหลัก ส่วน Findability เราจะหมายความถึงคุณภาพในการหาสิ่งที่ต้องการหาเจอเป็นหลัก

จะเรียกว่า IA เป็นปู่ Usability เป็นพ่อ แล้ว Findability เป็นลูก ก็ได้ ก็ไม่ผิดอะไรไปเท่าไหร่

คุณภาพของการค้นหาเจอ การไปถึงสิ่งที่ต้องการค้นหาได้ ก็เห็นตัวอย่างง่ายๆในชีวิตประจำวัน เช่น ริมทาง high way ที่ต้องพ่นสีสะท้อนแสง หรือใช้วัสดุสะท้อนแสงมาติดเพื่อให้รู้ตำแหน่ง ขอบเขต life jacket ต้องมีสีส้มสะท้อนแสง เพื่อให้โดดเด่นออกมาจากสีของทะเล ด้วยเหตุที่เฮลิคอปเตอร์ช่วยชีวิตจะได้เห็นผู้รอดชีวิตได้ง่ายขึ้น

ในด้านเว็บ ก็เช่น การที่ขีดเส้นใต้ link เพื่อให้หา link ได้ง่ายขึ้น การทำตัวหนังสือให้แตกต่างจากตัวหนังสือรอบด้าน เพื่อให้ประโยคนั้นๆหรือคำนั้นๆเด่นออกมา

และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง "คำ" กลายเป็นสิ่งที่สำคัญในการหาสิ่งที่ต้องการภายในโลกของอินเทอร์เน็ตไปแล้ว ผู้ที่ศึกษาเรื่อง SEO (Search Engine Optimization) ก็น่าจะทราบดีอยู่แล้วในส่วนหนึ่ง ในโลกอินเทอร์เน็ตที่ขยายวงกว้างไปเรื่อยๆอย่างที่ยังไม่เห็นจุดสิ้นสุดของมันนั้น เราก็มีโอกาสที่จะพบสิ่งต่างๆมากขึ้น ไม่เหมือนเมื่อก่อนที่ทางเลือกจำกัดในวงแคบๆจากสื่อแบบวิทยุ โทรทัศน์ (ที่เราเคยคิดว่าแค่สินค้าจากวิทยุ โทรทัศน์ก็มากพอแล้ว แต่เทียบกับสื่อยุคใหม่อย่างอินเทอร์เน็ตเช่นนี้ไม่ได้เลย) และ"คำ" ก็จะช่วยให้เราไปสู่สิ่งที่เราค้นหาได้

อะ เริ่มยาว เอาแค่นี้ก่อน ไว้วันหลังจะมาคุยเรื่อง Findability ต่อดีกว่า