Neil Shen ผู้ก่อตั้งกองทุน Sequoia Capital China สาขาย่อยประจำประเทศจีนของบริษัทลงทุน Sequoia Capital จากสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีประสบการณ์ลงทุนในสตาร์ตอัพจีนมายาวนาน ขึ้นพูดในงานสัมมนา Rise Conference 2015 ที่ฮ่องกง ในหัวข้อว่า "จีนยังเป็นประเทศที่เน้นการลอกเลียนหรือไม่"

คำตอบของ Neil Shen ชัดเจนว่า จีนไม่ได้เอาแต่ลอกเพียงอย่างเดียวอีกแล้ว แต่บริษัทจีนก็สร้างนวัตกรรมของตัวเองด้วย (The Chinese are no longer copycats, they are innovators)

เขาบอกว่าในอดีต เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตเริ่มจากในสหรัฐ บริษัทไอทีจากสหรัฐจึงนำหน้าบริษัทไอทีจากประเทศอื่นๆ ไปมากกว่า 5 ปี ดังนั้นบริษัทอินเทอร์เน็ตจีนจึงไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากการลอกแนวคิดของสหรัฐมาทำตาม แต่ถ้าบริษัทจีนลอกเลียนทั้งหมดก็ไม่มีทางอยู่รอดมาได้จนถึงทุกวันนี้ เพราะบริบทของตลาดจีนแตกต่างจากสหรัฐมาก ทำให้บริษัทจีนต้อง "ลอกแล้วสร้างนวัตกรรม" ของตัวเองขึ้นมา

Shen ยกตัวอย่าง ICQ ที่เป็นต้นฉบับของโปรแกรมแชทรุ่นแรกๆ ทุกวันนี้ไม่มีใครจำ ICQ ได้อีกแล้ว แต่ QQ ของจีนที่ลอกไอเดียมาจาก ICQ ยังอยู่ได้จนถึงทุกวันนี้ ตัวอย่างอีกอันคือ WeChat ที่ลอกไอเดียของ WhatsApp มา แต่ปัจจุบันนี้รูปแบบของมันก็แตกต่างจาก WhatsApp ไปมาก

เขาสรุปว่าแนวทางของบริษัทจีนคือ ลอกได้ แต่สุดท้ายต้องทำให้เหนือกว่า (copy it, then exceed it) เพราะถ้าลอกเพียงอย่างเดียว อนาคตเบื้องหน้าเราก็ไปได้ไกลที่สุดแค่อันดับสองแบบตามหลังอันดับหนึ่งห่างๆ

Shen ยังเล่าถึงปัจจัยสำคัญในการสร้างอุตสาหกรรมสตาร์ตอัพให้ประสบความสำเร็จในประเทศแห่งหนึ่ง ว่าประกอบด้วย 3 ปัจจัย

1. ประเทศนั้นต้องมีฐานผู้ใช้ขนาดใหญ่ ซึ่งประเทศใหญ่ๆ มีคุณสมบัตินี้กันครบ เช่น สหรัฐ จีน หรือบราซิล
2. ประเทศนั้นต้องมีวิศวกรหรือนักวิจัยจำนวนมาก ซึ่งเทียบกันแล้ว บราซิลไม่มีปัจจัยข้อนี้ ในขณะที่สหรัฐมี และจีนก็มีเช่นกัน ถ้าลองไปดูตามเมืองใหญ่ของจีน ไม่ว่าจะเป็นปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ เสิ่นเจิ้น จะเห็นว่าฮับด้านเทคโนโลยีจะเกิดควบคู่ไปกับ science park เพราะเป็นแหล่งสร้างทรัพยากรบุคคลชั้นเลิศ
3. นอกจากมีวิศวกรจำนวนมากแล้ว จำเป็นต้องมีคนกลุ่มที่เป็นผู้นำ ซึ่งก็หมายถึงผู้ประกอบการ (entrepreneur) ที่สามารถสร้างบริษัทขึ้นมาจากศูนย์ และขยายตัวให้ยิ่งใหญ่ได้ ในมุมมองของเขาพบว่า ผู้ประกอบการจีนรุ่นหลังเก่งกว่ารุ่นแรกมาก

Shen ระบุว่า "ผู้นำ" เหล่านี้จำเป็นต้องมีกรอบวิธีคิดระดับโลก (international thinking) ซึ่งในที่นี้ไม่ได้แปลว่าต้องจบการศึกษาหรือเคยทำงานในโลกตะวันตก เพราะเรื่องพวกนี้สามารถเรียนรู้เองได้จากอินเทอร์เน็ต และเขาก็ลงทุนในบริษัทจีนหลายแห่ง ที่ผู้ประกอบการไม่เคยไปอาศัยอยู่ในต่างประเทศเลย แต่มีคุณสมบัติข้อนี้