หลังจากคนไทยได้ใช้งาน PromptPay กันมาพักใหญ่ มาตอนนี้ธนาคารในประเทศออสเตรเลียเริ่มแจ้งลูกค้าให้ "เตรียมตัวใช้งาน" PayID แล้ว ซึ่งหลักการของ PayID ก็เหมือน PromptPay ของบ้านเรานั่นเองครับ
PayID เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ New Payments Platform (NPP) ซึ่งโครงการนี้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2013 และมีกำหนดเปิดใช้งานอย่างเป็นทางการช่วงต้นปี 2018 ครับ
แม้จะยังไม่เปิดใช้งาน แต่ช่วงสองสามวันที่ผ่านมา ธนาคารที่ใหญ่ที่สุดในออสเตรเลียอย่าง Commonwealth Bank ก็เริ่มส่งอีเมลหาลูกค้าเรื่อง PayID แล้ว โดยเนื้อหาในอีเมลจะมีลิงก์ไปถึงข้อมูลในเว็บของธนาคารเพื่อให้ความรู้คร่าวๆ เกี่ยวกับประโยชน์ และวิธีการใช้งาน PayID ครับ
จะเห็นว่า แม้ไทยเราจะตามเขาเรื่อง Contactless payment ไม่ทัน แต่เรื่อง PromptPay เราออกตัวนำออสเตรเลียไปหลายช่วงตัวเลยครับ
Comments
เหมือนไทยจะนำสิงคโปร์ด้วยนะ เพราะสิงคโปร์ก็เพิ่งเริ่มได้ไม่นาน
SEPA ของยุโรปนี่คล้ายๆพร้อมเพย์บ้านเราไหมครับ
แบงก์ชาติไทยล้ำจริง
คนที่ออกมาบ่นตอนของไทยเปิดตัว หาว่าจะล้วงข้อมูลบ้าง กลัวเรื่องความปลอดภัยบ้าง ไปไหนกันหมดแล้วครับ
ที่ออกมาบ่นสวนมากคือ พวกกลัวสรรพากรตามกลิ่นเจอ
ผมก็สงสัยเอามาจากไหน ช่วง5เดือนมานี้ผมใช้promtpayบ่อยมาก เพราะจะเดินบัญชีทำบัตรเครดิต เอาเงินจากบัญชีนึงไปอีกบัญชีหมุนไปมาประมาณสามสี่แสนบาทต่อเดือน พอเวลาจ่ายภาษียอดไม่ได้เพิ่มเลย นอกจากเดือนนั้นผมได้เช็คจาดหน่วยงานรัฐบาลถึงจะจ่ายเพิ่มแต่ก็เป็นตั้งนานแล้ว
ยังอยู่ครับ และก็ยังติดตามความปลอดภัยกันต่อไปครับ เรียกหาทำไมหรอครับ?!?
ท่านที่"ติดตาม"ข่าว ผมไม่ได้อะไรหรอกครับ (ผมก็ตามอยู่เรื่อยๆ เดือนก่อนก็เห็นเริ่มมีกระทู้โอนเงินแล้วเงินไม่ไปแต่โดนตัดเงินในพันทิป)
ที่ผมถามถึงคือ คนที่"กลัว"โดยไม่ได้อิงหลักความจริงหรือเหตุผลอะไร พอบอกว่าหน่วยงานรัฐทำก็มโนไปก่อนว่าไทยทำแล้วต้องมีปัญหาแน่ มีจุดประสงค์อื่นนั่นนี่ พอมีข่าวของประเทศอื่นทำบ้างไม่เห็นมีใครมาแสดงความเห็นแบบเดียวกัน ก็เลยถามหาครับ เผื่อจะมาแสดงความเห็นบ้าง
เงินไปไม่ถึง เงินหายไปสองสามวัน ต้องโทรตามธนาคารกันเอาเองนี่ไม่ใช่ปัญหาความปลอดภัย?
แบงค์ชาติไม่กำหนดเพดาน (สิงคโปร์ FAST ปีแรกเพดาน 10,000SGD) พอมีเงินลงหลุมตำได้ ไม่เคยมีรายงานต่อสาธารณะถึงปริมาณความเสียหายที่เกิดขึ้น ทุกงานพูดแต่ตัวเลขคนใช้เยอะขึ้นแค่ไหน และทำไมจึงควรใช้
ไม่รวมถึงประเด็นสวมเบอร์โทรคนอื่นลงทะเบียนที่มีข่าวเป็นระยะ (ซึ่งไทยจะบ้าบอบังคับให้ลงทะเบียนทำไมตั้งแต่ทีแรก?) การลงทะเบียนโดยไม่ได้รับความยินยอมตามกำหนดของแบงค์ชาติเอง
โดยตัวโครงการการโอนเงินฟรีเป็นเรื่องดีแน่ๆ ครับ รวมถึงความ flexible ในการใช้แบบอื่นๆ แต่กระบวนการตลอดหนึ่งปีที่ผ่านมาแบงค์ชา่ติปกป้องมันราวกับเป็นลูกรัก ห้ามผิด ห้ามพลาด ผมก็สงสัยครับ ว่าเป็นอะไรกันนักกันหนา
lewcpe.com, @wasonliw
เป็นครับ อย่างที่บอกว่าผมก็ติดตามอยู่ และดูตามเคสที่เกิดขึ้นจริง เวลาจะใช้แต่ละครั้งผมก็คำนึงถึงความเสี่ยงก่อนใช้ครับ
ครับ ผมคงต้องบอกว่า "พร้อมเพย์ยังมีปัญหาความปลอดภัย" และ "ระบบยังไม่นิ่ง" ปริมาณเท่าไหร่ไม่ทราบเพราะหน่วยงานกำกับดูแลไม่เคยแถลง
lewcpe.com, @wasonliw
พอดีตอนกดตอบทีแรกเห็นเฉพาะย่อหน้าแรก ขอแสดงความเห็นเพิ่มนะครับ
เรื่องเคสปัญหาผมเห็นด้วยว่าแบงก์ชาติควรเปิดเผยข้อมูลและเข้าไปรุกแก้ปัญหาให้เร็วกว่านี้ (ทุกวันนี้รอคนเข้าร้องเรียนก่อนค่อยดำเนินการ) โดยเฉพาะเคสลงทะเบียนให้เองนี่ควรลงโทษหนักๆ
เรื่องวงเงินเข้าใจว่าคงปล่อยให้แต่ละธนาคารและผู้ใช้กำหนดเพดานกันเอง แต่ถ้าสูงมากๆ (เช่น แตะ 2 ล้าน) จะไปโดนเกณฑ์ของ ปปง. เพิ่ม ซึ่งยังไงคงทำผ่าน pp ไม่ได้แน่ๆ นั่นคงเป็น hard limit ครับ
และขอบคุณสำหรับความเห็นมากครับ
อันนี้ต้องขอโทษด้วยครับ พอดีพิมพ์แก้ไขอยู่ พอเป็น admin เลยแก้ได้ทั้งที่มีคนตอบแล้ว
lewcpe.com, @wasonliw
ยังอยู่เหมือนกันครับ เหตุผลที่ยังไม่ใช้ก็เหมือนเดิมครับ
เพราะเห็นว่าเป็นเจ้าแรกที่ทำ เลยกลัวหรือป่าว 5555+
เป็นเจ้าแรก (ในโลก) ที่อัพเกรดระบบแล้วเกิดความกลัวเลขบัญชีครับ ร่ำร้องให้ลงทะเบียนเลขอื่นๆ ราวกับเลขบัญชีที่ใช้มาเป็นสิบๆ ปีเป็นสิ่งชั่วร้าย
lewcpe.com, @wasonliw
ท่านผู้นำพอจะมีหลักฐานที่ "ร่ำร้องให้ลงทะเบียนเลขอื่น ๆ ราวกับเลขบัญชีที่ใช้มาเป็นสิบๆ ปี เป็นสิ่งชั่วร้ายไหมครับ?"
ผมจะส่งให้คนทางบ้านดู คือไม่ยอมโอนเงินให้ทางเลขบัญชี บอกจะโอนให้ promptpay อย่างเดียวอยู่นั่นแหละ
ถ้าเรียกกันดีๆ ไม่เป็นคงไม่ต้องคุยกันนะครับ
lewcpe.com, @wasonliw
โอ๊ะด้วยความเคารพครับ ผมไม่ได้มีเจตนาร้ายอะไรนะครับ ผมเรียกท่านด้วยความนับถือจริงๆ แต่ผมกลับไปแก้ข้อความด้านบนไม่ได้ หากทำให้ท่านขุ่นข้องหมองใจผมก็ต้องขออภัยด้วยนะครับ
อย่างไรก็ตามผมขอรบกวนที่มา "ร่ำร้องให้ลงทะเบียนเลขอื่น ๆ ราวกับเลขบัญชีที่ใช้มาเป็นสิบๆ ปี เป็นสิ่งชั่วร้ายไหมครับ?" จากท่านหน่อยนะครับ
คือผมจะส่งให้คนทางบ้านดู เพราะไม่ยอมโอนเงินคืนให้ทางเลขบัญชี บอกว่าไม่ปลอดภัยโน่นนี่นั่น ผมจะได้ส่งให้เค้าดูว่าที่เค้ารู้มามันเป็นแค่คำโฆษณา
เรียกสุภาพ ไม่หยาบคายก็พอครับ คนที่นี่ไม่ค่อยชอบให้ใครยกย่องแบบเกินเลย
อันนี้ผมไปงานแถลงข่าวของสมาคมธนาคารมาอย่างน้อยสองครั้ง (ครั้งแรกปีที่แล้ว) ที่มีการพูดในงานว่าทางธนาคาร "ช่วย" ปกปิดเลขบัญชีให้นะครับ ซึ่งผมมองว่าเป็นการพูดที่ไม่สมเหตุสมผล เพราะเลขบัญชีโดยตัวมันเองมีแนวทางการใช้งานได้จำกัดอยู่แล้ว
พอดีในงานไม่ได้อัดเสียงหรือวิดีโอมาด้วย แต่เท่าที่ทราบก็พูดแบบนี้อีกหลายที่ในงานชุดเดียวกันครับ
lewcpe.com, @wasonliw
ขอบคุณมากครับ และต้องขออภัยที่ทำให้เข้าใจผิดด้วยครับ
เรื่องเงินๆทอง ความปลอดภัยกับข้อมูลส่วนตัว คสรคำนึงถึงเป็นอันดับแรก ไม่ใช่เหรอครับ
ใช่ครับ ควรคำนึงถึงเป็นอันดับแรก เมื่อคำนึงถึงแล้วก็ควรหาข้อมูล ศึกษาให้เข้าใจก่อนใช้งาน แต่เท่าที่เห็นบางคนแสดงความเห็นตั้งแต่ก่อนจะมีข้อมูลแล้วว่ามันจะต้องเป็นแบบนั้นแบบนี้น่ะครับ
ถ้ากลัว/กังวลเรื่องความปลอดภัย ผมว่ามีสิทธิ์ในการกลัวนะ
แต่ไม่ชอบคือข้อมูลเท็จที่เผยแพร่กันเหมือนหวังให้โปรเจกต์นี้ล่มมากกว่า
มารายงานตัวครับ ทุกวันนี้ก็ยังไม่ใช้ ยังกลัวอยู่ แต่ไม่ใช่จะไม่ใช้ แค่รอไปเรื่อย ๆ รอมันนิ่งก่อนค่อยใช้ และเผื่อจะลืมนะครับ Founder ของเว็บนี้ก็เป็นหนึ่งในคนที่ต้้งคำถามเรื่องความปลอดภัย และเขียนเป็นข่าวปักหมุดอยู่หลายวันเลยนะครับ
ว่าแต่ถามหาผมทำไมครับ?
เทคโนโลยีไม่ผิด คนใช้มันในทางที่ผิดนั่นแหละที่ผิด!?!
ที่ถามหานี่อยากถามว่า มีความเห็นอย่างไรกับข่าวนี้ (และข่าวของสิงคโปร์วันก่อน) บ้างครับ อยากทราบความเห็นบ้าง
ส่วนข่าวของ Founder ผมหาจาก tag Promptpay เจอข่าวนี้ ไม่แน่ใจว่าเป็นข่าวเดียวกับที่พูดถึงไหม (หรือหมายถึงข่าวเกี่ยวกับสรรพากร) ซึ่งอาจจะไม่ใช่เรื่องความปลอดภัยของตัวระบบโดยตรง แต่จริงๆ ผมก็อยากได้ความเห็นของ Founder หรือผู้เชี่ยวชาญท่านอื่นๆ มาลองวิเคราะห์ระบบของไทยและของต่างประเทศดูนะครับว่าเปรียบเทียบกันแล้วเป็นอย่างไร เผื่อจะช่วยคนตัดสินใจใช้(หรือไม่ใช้) Promptpay กันได้ง่ายขึ้นครับ
ถ้าถามคามเห็นผม ก็แอบดีใจอยู่ที่ประเทศเราล้ำดี แต่กังวลเรื่องความนิ่งของระบบมันก็แยกกัน ดีใจที่ล้ำกว่าชาวบ้านแต่ส่วนตัวก็ยังไม่ใช้อยู่ดีนะ ๕๕๕
ส่วนเรื่องข่าวนี่ผมก็หาไม่เจอเหมือนกัน ผมเริ่มสับสนละว่าผมจำผิดไปเองหรือผมหาไม่เจอเองกันแน่ แต่พอตามกลับไปแท็กพร้อมเพย์แล้วก็ตอกย้ำความกังวลของผมได้ดีนะครับ ข่าวระบบ (หรือผู้ใช้ระบบ หรือหน่วยงานรัฐที่ทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์) รั่ว ๆ มั่ว ๆ มาเต็มไปหมด ผมถึงได้ชะลอการใช้ไปก่อนน่ะแหละครับ นิ่ง (หรือเกือบนิ่ง) เมื่อไหร่ ผมก็ใช้เมื่อนั้นแหละครับ
เทคโนโลยีไม่ผิด คนใช้มันในทางที่ผิดนั่นแหละที่ผิด!?!
ตามมาตอบประเด็นนี้อีกทีแล้วกันครับ
lewcpe.com, @wasonliw
ขอแสดงความเห็นเฉพาะเรื่องเลขบัญชีนะครับ (เป็นความเห็นส่วนตัวเท่านั้น)
ผมเชื่อว่าที่ PP เลือกจะไม่รับ/ยังไม่รับเลขที่บัญชี น่าจะมาจาก 2 สาเหตุ อาจจะอันใดอันหนึ่งหรือสองอันรวมกันก็ได้
เนื่องจากตัวเลขบัญชี 10 หลักเองไม่มีข้อมูลว่าเป็นธนาคารไหน การจะให้ระบุธนาคารได้ต้องเพิ่มเลขอีกอย่างน้อย 2 หลักกลายเป็นเลข 12 ตัว ยิ่งถ้าเป็นบางธนาคารที่ใช้เลขบัญชี 13 หลัก (คุ้นๆ ว่ามีเกียรตินาคินอยู่แบงก์นึง ที่เหลือไม่มั่นใจ) มันจะกลายเป็น 15 หลัก ด้วยความที่จำนวนเลขก็ไม่มาตรฐาน ตัวเลขก็ค่อนข้างเยอะ รัฐจึง"คิดแทน" ประชาชน (แบบที่ชอบทำบ่อยๆ) โดยการไม่เปิดให้ใช้เลขบัญชีมันไปซะเลย
การเปิดให้ใช้เลขบัญชีโอน PP มองอีกมุมมันก็เทียบเท่ากับการไปลดค่าธรรมเนียมการโอนทุกประเภทของแบงก์ จากเฉลี่ยแถวๆ 25 บาท เหลือ 0-10 บาท ซึ่งแบงก์คงไม่ยอมง่ายๆ ภาพที่ออกมาตอนนี้จึงเกิดจากการต่อรองกันแล้วระหว่างแบงก์ชาติกับสถาบันการเงิน ทางแบงก์ชาติบอกว่าเรามีระบบใหม่นะ เราควบคุมค่าธรรมเนียมให้ต่ำด้วย สะดวกกว่าเดิม(ตามที่แบงก์ชาติคิด)ด้วย คุณต้องเอาระบบนี้ไปใช้นะ ทางสถาบันการเงินอาจจะบอกว่า ได้ เราจะยอมเอาระบบไปใช้ และช่วยโปรโมตให้ก็ได้ แต่ห้ามใช้เลขที่บัญชีตรงๆ นะ (เพราะลูกค้าคุ้นชินที่สุด) ต้องเหลือทางหาเงินให้เราบ้าง อย่างน้อยก็ในช่วงแรก ในอนาคตพอคนเริ่มชินกับ PP แล้วแบงก์ชาติอาจจะเปิดเลขบัญชีเพิ่มก็ค่อยว่ากัน
สาเหตุที่แท้จริงอาจจะใช่หรือไม่ใช่ที่ผมคาดการณ์ไว้ก็ได้ แต่ผมเชื่อว่าเป็นข้อ 2 เป็นหลักครับ ซึ่งก็ไม่เชิงจะ "ไร้เหตุผล" ซะทีเดียว
ผมก็ยังไม่ใช้นะ ยังไม่ค่อยมั่นใจ ส่วนปกติใช้ทุกอย่างพวกจ่ายออนไลน์ทั้งหลาย
ปัจจุบันผมก็ยังไม่ใช้นะครับ ยังไม่ค่อยวางใจเท่าไหร่
และที่ยังไม่ชอบเหมือนเดิมคือตามตู้ ATM ของกรุงศรี
ต้องตั้งสติดีๆ เวลาจะกดปุ่ม เพราะปุ่มสมัคร promtpay มันวางในตำแหน่งที่ชวนให้กดผิดตลอด
มายกมือ ??
ใช้ไปก่อนได้เลยครับ ผมแค่ชะลอการใช้ไปเรื่อย ๆ เท่านั้นเอง
ผมเห็นว่าปัญหาที่คนเค้าคาดกันก่อนได้ใช้งาน มันก็เกิดเป็นปัญหาจริง แล้วก็ได้รับการแก้ไขแบบเป็นกรณีๆ ไปนี่ครับ ก็ยังไม่มีมาตรการมาควบคุม หรือผ่อนหนักเป็นเบาแต่อย่างใด
เมื่อวานกรณีคนกินซุบขนุนจนตาย ตายเพราะอาหารเป็นพิษขั้นรุนแรง คนก็เปรยๆ กันว่าคนอีสานควรเรียนรู้วิธีการปรุงอาหารให้ถูกสุขลักษณะ
คราวนี้ก็บานปชายไปถึงอาหารดิบต่างๆ แล้วก็จะมีคนที่ "ญี่ปุ่นก็กินปลาดิบ ทุกประเทศที่พัฒนาแล้วก็มีของดิบ" แล้วก็เปรียบว่าเค้าไม่มีปัญหา คนไทยด้วยกีนอย่าดูุูกการกินของดิบบลาๆๆๆๆ
กรณีนี้เช่นเดียวกัน พอต่างประเทศเริ่มนำระบบ e-payment มาใช้ คนก็รู้สึกว่า "ประเทศที่พัฒนาแล้วก็ใช้ พวกที่เคยบ่นพร้อมเพย์อยู่ไหน"
อยากบอกมากๆ เห็นแค่ว่าเค้า implement สิ่งเดียวกัน หรือมีสิ่งเดียวกัน แล้วเอามาเทียบกันตรงๆ แบบนี้ไม่ได้
คุณต้องดูด้วยว่าเค้าทำอย่างไร ไม่ใช่ดูแค่ทำอะไร แล้วแซะ
ญี่ปุ่นเค้าเตรียมอาหารดิบอย่างไร ทำไมอัตราการตายจากการกินของดิบเค้าน้อยกว่าคนไทย
เช่นเดียวกันกับกรณีในข่าวครับ
ผมขอยกตรงนี้มาแล้วกันนะครับ
อันนี้ผมเห็นด้วยมากครับ เพราะที่ผ่านมาผมเห็นคนที่ "แซะ" ของไทยก่อนล่วงหน้าเสมอ โดยไม่ดูว่าเป็นระบบเดียวกันหรือต่างกัน ใช้มาตรฐานเดียวกันหรือไม่ จุดอ่อนจริงๆ ของแต่ละระบบอยู่ที่ใด
+1 ครับ
ไม่ใช่พอเห็นเมืองนอกเมืองนาเค้าทำเหมือนกันแล้วก็มาแซะแบบว่า "นี่ไง ประเทศนี้ก็ใช้ พวกเอ็งจะอ้างอะไรอีก"
ถ้าคนเค้าไม่มั่นใจในความปลอดภัย เค้าก็มีสิทธิตั้งคำถาม ถ้าคุณคิดว่าคุณรู้ข้อเท็จจริงที่เค้าเข้าใจผิด คุณก็ทำได้แค่อธิบายสิ่งที่ถูกต้องให้เค้าเข้าใจ ไม่ใช่ไปตัดสินกันว่าคนนั้นตัวจริงคนนี้ตัวปลอม
+1 ออกตัวซะแรง ตอนนี้แผ่วซะละ ๕๕๕
เทคโนโลยีไม่ผิด คนใช้มันในทางที่ผิดนั่นแหละที่ผิด!?!
นำหน้าเขาแล้ว ขออย่างเดียวอย่าจบก่อนเขา
นอกเรื่อง เท่าที่ใช้ของ commonweath แอพเค้าดีจริง ux เข้าใจง่าย ไม่งอแง
ผมเชื่อความสามารถของคนไทย ต้องมีปัญหาแน่ๆ
ทุกวันนี้ฝากซื้อข้าว ซื้อน้ำ 10 บาท 20 บาท โอนหมด สุดชิว
ใช้บ่อยมาก หารจ่ายตังง่ายมาก พร้อมเพย์โอนให้จบไม่ต้องทอน
กำลังสงสัยเรื่อง PayID ที่เขาใช้เรียกว่าเขาจะ Gen ขึ้นมาใหม่ หรือว่ายังไง // สำหรับ PromptPay ของไทยที่ ๆ ใช้ถือว่าเกือบจะสะดวกมากแล้ว ถ้าไม่นับว่าต้องเอาเบอร์โทร หรือเลขประชาชนไปเป็นตัวผูก ซึ่งที่ใช้อยู่ 3 บัญชีนี่ไม่พอแน่ ๆ ถ้าไม่ไปเปิดเบอร์โทรศัพท์ใหม่ และทีแรกคิดว่าจะมี API สำหรับเช็คการจ่ายหรือไม่ซึ่งตอนนี้เท่าที่หาก็ยังไม่เจอ ถ้าจะแก้ในส่วนนี้ได้คงจะสะดวกขึ้นมาก ๆ สำหรับ PromptPay ของไทย
ตาม concept แล้วทั้ง PromptPay ID และ PayID ไม่ได้จำกัดอยู่ที่พวก ID จริงๆอย่างบัตรประชาชน เบอร์โทรอะไรพวกนี้เท่านั้นนะครับ
พวก ID "เสมือน" ก็ใช้ได้ อย่างไทยก็มี e-Wallet ID ของออสก็เป็นอีเมล ซึ่งพวกนี้หนึ่งคนมีได้หลายอันแน่นอน
ส่วน PromptPay API สำหรับ reconcile ยอด ผมก็รออยู่เหมือนกัน น่าจะต้องรอธนาคารทำครับ
ขอเสริมหน่อยครับ ด้วยความที่ต้องเป็น ID หรือ identity หรือตัวตน ความปลอดภัยส่วนนึงจึงขึ้นกับขั้นตอนการยืนยันตัวบุคคลด้วย
อย่างซิมนี่ก็เคยมีกรณีใช้บัตรใครไม่รู้ไปออกซิมใหม่ ยกเลิกซิมเก่า แล้วเอาไปยื่นแก้ไขข้อมูลในระบบ e-bank จากนั้นถอนเงินออกไปหมด
หลายคนบอกว่าระบบดี แต่ผิดที่คน ซึ่งผมมองว่าคนเป็นส่วนนึงของระบบ ถ้าส่วนไหนของระบบมันหย่อน มิจฉาชีพก็เจาะตรงนั้นแหละ
สูงสุด หนึ่งคนมี promptpay ได้สี่อัน รวมทุกธนาคารอะครับ
แต่ยังไม่เห็นมีคนโพสต์ลองทำเกินสี่
ของผมมีสองอัน เปิดบัญชีแล้วธนาคารสมัครให้ ก็เออ ตามใจ เดินเงินให้ตัวเองได้ฟรี
ตอนนี้ลองจ่ายค่าข้าวแม่ค้าดู แต่เวลายุ่งๆ แกบอกว่าไม่ได้มาดูขอความเตือนของใครเข้าไม่เข้า ทอนเงินไวกว่าอยู่ดี
ลิงค์ => ลิงก์
แก้แล้วครับ ขอบคุณครับ
จริงๆ เทคโนโลยีจะก่อนหรือหลังประเทศอื่นเขา ผมว่ามันก็ไม่ได้ช่วยอะไรเท่าไหร่หรอก เพราะว่านิสัยคนบ้านเรา ไม่ได้พัฒนาตามเทคโลโลยีครับ...