เช้าวันนี้ผู้ใช้แอปหมอพร้อมจำนวนมากได้รับแจ้งเตือนให้ไปรับวัคซีน COVID-19 โดยแจ้งเตือนย้อนหลังให้ไปรับวัคซีนในวันที่ 16 พฤษภาคมที่ผ่านมา และผู้ที่ได้รับข้อความจะได้รับคนละ 2-3 ข้อความในเวลาสั้นๆ
ภายหลังแอปหมอพร้อมขึ้นข้อความขออภัยระบุว่าเป็นการทดสอบแจ้งเตือน
กระบวนการทดสอบซอฟต์แวร์ที่ดีปกติแล้วควรแยกระบบทดสอบออกจากระบบจริง แม้แต่กรณีที่เตรียมขึ้นระบบจริงและต้องการให้สภาพแวดล้อมเหมือนจริงที่สุดก็มักแยกเป็นระบบ User Acceptance Test (UAT) เพื่อตรวจสอบขั้นสุดท้ายก่อนนำขึ้นโปรดักชั่น
ที่มา - Twitter: @muenue, @Maerioza
Comments
คนจริงที่ดี คือคนจริงที่ทดสอบบนโปรดักชัน
dev ที่ดี คือ dev ที่แก้ทุกอย่างบน production
dev ก็จะตอบมาว่า ไม่งั้นจะรู้ได้ไงว่า production OK
Protoduction
เหมือนวัคซีนบางตัวที่เทสกับคนจริงๆ บนโปรดักชั่นเลยสินะ
ไม่ต้องมีเทสเคส เรามั่นใจว่า ok แล้วดีพลอยได้เลย
ชมพู่เลือก....คะ!!!!
วัคซีน COVID-19 ทุกตัวก็พัฒนามาพร้อมๆ กันล่ะครับ ถือว่าเป็น test บน production ทุกตัว
ปัญหาคือ test แล้วพังแต่ก็ยังใช้เพราะอ้างว่ามีอัตราการเกิด error ใกล้เคียงกันนี่แหละครับ เพราะแม้ว่าอัตราจะเท่ากัน แต่ความรุนแรงมันไม่เท่ากันอ่ะ
ไม่พร้อมนะครับ อย่าง BioNTech นี่เค้าพัฒนาก่อน เสร็จก่อนเริ่มเทสก่อนนานแล้ว
แล้วส่งผลเทสออกมาสู่สาธารณะก่อนเพื่อน ถุึงได้อนุมัติให้ใช้ก่อน
ไม่ใช่ว่ายังไม่มีผลทดสอบอะไรจากแลบยืนยัน(แค่บอกว่าทดสอบแล้วแต่ไม่มีรายงาน)
แล้วเอาไปฉีดก่อนแล้วไปเก็บผลจากคนที่ฉีดไปแล้วจริงๆ ที่หลังผมว่ามันต่างกันนะ
ในการพัฒนาวัคซีน สมมติเริ่มก่อน 3 ปี ก็ยังไม่ใช่สิ่งที่ควรเอามาคุยทับกันครับ การทดลองวัคซันที่ถูกต้องมันใช้เวลาเป็น 10 ปี
ผมถึงบอกว่ามันเริ่มพัฒนามาพร้อมๆ กัน เพราะการเริ่มก่อนแค่ปีนึงแทบไม่มีความหมายเลยเมื่อเอามาฉีดในคน
การเอาวัคซีนที่พัฒนาแค่ไม่ถึง 2 ปีมาฉีดในคน ถือว่าเป็นการทดลองบน production เหมือนกันหมด ดังนั้นใน 1 - 2 ปีที่ผ่านมาเราถึงได้ยินรายงานใหม่ๆ ว่าวัคซีนแต่ละตัวมีผลกระทบอะไรที่เรายังไม่รู้บ้าง เพราะมันใหม่มากไงครับ
ถ้าเป็นโลกของ software development นี่ก็เหมือนการเขียน software ใหม่หมดพร้อม uat ในเวลาแค่ 1 อาทิตย์แล้วเอาขึ้น production เลยน่ะครับ อีกเจ้าบอกว่าทำมานานกว่า คือใช้เวลาพัฒนารวมเวลา uat 2 อาทิตย์ ... ซึ่งระยะเวลาก็ไม่ได้แตกต่างอะไรกันขนาดนั้นครับ
เอ่อ... mRNA เค้าเทสแล้ว จนผลออกแล้วว่ามัน OK ทดสอบตามมาตฐานทุกอย่าง เหมือนเทสทั้ง UAT ทั้ง PRE-PROD แล้วใช้งานได้ แล้วถ้ามันไม่พังหลังจากพรอดก็เรื่องนึง การเทสมันไม่ได้การรันตีว่าหลังจากพรอดมันจะไม่ผิดนิครับ แต่มันใช้งานจริงๆ แล้วแน่ๆ ก่อนเอาขึ้น
ส่วนบางยี่ห้อนี่ยังไม่มีการเทสบน UAT เลย หรือบอกว่าเทสแล้วแต่ไม่มีผลมาให้ดูมันก็ต่างกันนะ
แล้ววัคซันก่อนโควิดอย่าง Mumps ก็พัฒนา 18เดือนเอง
แล้วปัจจัยนึงที่วัคซีนโควิดรอบนี้มันเร็วกว่าปกติเพราะเค้าหาอาสาสมัครมาเทสได้ง่าย
มีแต่คนสนใจร่วมมือ เหมือนมีดาต้าเทสเยอะ (ซึ่งก็ไม่ได้การันตีว่าหลังจากขึ้นพรอดจะไม่พังอยู่ดี)
เทียบกับการที่ไม่ได้เทสเลยยังไงมันก็ไม่เหมือนนะ
เทียบกับ SW แล้วมีคนทำโปรเจค Agile สองเดือนมีโปรดักออกมาให้ดูแล้ว
คุณบอกไม่ได้ แบบ waterfall มันต้องเป็นปีกว่าจะเป็นหน้าตาโปรดักซ์อะไรแบบนั้นอะ
ประเด็นคือการเทส เทสแล้วได้ผลจริงไหมก่อนเอาไปใช้ในวงกว้างจริงๆ
ไม่ได้เกี่ยวกว่าหลังจากนี้มันจะมีผลกระทบไหมนะผมว่า
จากตัวอย่างของคุณ ถ้าจะต้องดีพลอยแอพที่เทสบน UAT มาแล้ว 2 อาทิตย์ กับแอพที่ไม่ได้เทสบน uat เลย จะเอาแบบไหนครับ?
https://covid19.trackvaccines.org/vaccines/
ผมดูจากเว็บนี้ ทุกตัวที่ใช้กันก็อยู่เฟส 3 เหมือนๆกันหมดนะครับ ขนาด Moderna ทดลอง 7 ชุด Estimated Study Completion Date ที่เร็วที่สุดยัง Dec 2021 เลยครับ บางชุดไปจบปี 2023 ด้วย ทุกตัวคือ test on production ทั้งนั้นแหละครับ
แนะนำว่าไปหาอ่านวิธีและระยะเวลาในการทดสอบด้วยครับ เราจะได้คุยกันด้วยฐานความรู้เดียวกัน
แต่ก่อนนั้นขอให้รู้ผมไม่ได้จะดิสเครดิตวัคซีนตัวไหน และก็ไม่ได้จะชี้ว่ามันห่วยพอกัน แค่ชี้ fact จากหลักการครับ
ประเทศเรามันเลือกที่จะเอาอะไรฉีดเข้าตัวเองไม่ได้นี้มันน่าเศร้าจริงๆ มีชีวิตเหมือนปศุสัตว์เลยฉีดวัคซีนอะไรก็ขึ้นอยู่กับเจ้าของมัน
ต้องจ่ายเงินให้เจ้าของฟาร์มด้วย 55
ทุกตัวก็เทสบน production หมดแหละครับ แต่ว่าเท่าที่ตามมาเขาเทสกับหนูหรืออะไรก่อนนี่แหละ ถ้าได้ผลใช้ได้ก็อนุมัติแบบฉุกเฉินเลยเพราะรอไม่ได้
วัคซีนที่ดี คือวัคซีนที่เผยเอกสารให้อ่านว่าผลเป็นไง และ WHO รองรับ รวมถึงต่างชสติรองรับนะ ไม่ใช่ อย ไทยรองรับ แถมไม่มีเอกสารอ้างอิงอะไรเลยด้วย
ส่วนตัวของผม ในมุมของผู้บริโภคผมไม่ค่อยโฟกัสกับเรื่องที่ต่างชาติหรือ who ว่ารองรับหรือไม่ ยกเว้นว่ามันคือสิ่งที่รัฐต้องเอามาใช้กับประชาชน
สิ่งที่ผมผลักดันมากจริงๆ คือต้องเสรีให้ผู้บริโภคเลือกเองได้ ไม่ใช่แบบที่ไทยเป็นในตอนนี้ที่ monopolized ทุกอย่าง
ดีไม่ดี แย่ไม่แย่ แต่มีให้เลือกแค่ 2 ตัวและปิดกั้นตัวอื่นๆ ทั้งหมด
หรือเอาแบบหมอชนะก็ได้นะ เอาแบบไปสถานที่ที่มีคนติดแล้วแอปไม่เคยร้องอะไรเลย เงียบเชียบ
หมอชนะ เขาไม่ได้เน้นสถานที่ครับ เค้นเน้นคนที่สัมผัสกันมากกว่า
แต่ปัญหาคือ มันไม่มีคนเข้ามามาร์คในระบบว่าใครติดครับ
ระบบใหญ่แบบนี้ กับเรื่องที่สำคัญแบบนี้ เอาข้อมูล PRD จริงมาทดสอบนี่ไม่ไหวนะ
..: เรื่อยไป
น่าจะเป็นข้ออ้าง ไม่กล้าพูดความจริง ทีมงาน dev ห่วยจริง ๆ
จั่วหัวขึ้นต้นว่าเป็นการทดสอบหน่อยก็ยังดีนะ
อันนี้เดาเอาล้วนๆ ช่วยแก้ต่างให้นะครับ ^^
ทำไมไม่ test บน QAS
=> Data บน QAS มีน้อย ไม่สามารถรองรับการ test รูปแบบต่างๆได้ โดยเฉพาะ Stress test
แล้วทำไมไม่ copy PRD ลงมา QAS
=> เป็นข้อมูลส่วนบุคคล และอีกอย่าง test กับเบอร์โทรศัพท์ ก็ต้อง test กับเบอร์โทรจริง
เรื่องข้อมูลปกติเวลาถ้าก็อบลงมาจะ scramble data, mask ข้อมูลสำคัญ อะไรพวกนั้นด้วยครับ ในระบบที่ทำอยู่น่ะนะ
เรื่องข้อมูลปกติเวลาถ้าก็อบลงมาจะ scramble data, mask ข้อมูลสำคัญ อะไรพวกนั้นด้วยครับ ในระบบที่ทำอยู่น่ะนะ
เผลอๆเหตุการนี้เกิดจาก dump data จาก prd ลง qa แต่ลืมเปลี่ยน endpoint ในการยิง SMS เลยเป็นอย่างที่เห็น
"Those who make peaceful revolution impossible will make violent revolution inevitable." JFK.
เจ้าของแอพเขาบอกแล้วว่า ทำมาให้รัฐฯใช้ฟรีนะจ๊ะ (ก็ดีแล้วจะเอาอะไรอีก)
เราก็ต้องด่ารัฐครับ ว่าจะไปขอฟรีทำไม งบแก้ COVID นี่ขอกันไปมหาศาล วัคซีนนี่ก็รู้ว่าต้องฉีดตั้งแต่กลางปีที่แล้ว
lewcpe.com, @wasonliw
นั้นสิครับเห็นกู้เงินโครม ๆ แต่ ขอเอกชน ทำ application ฟรีนี่มันยังไง ๆ
ผมส่งสัยว่า ถ้าจ่ายเงิน ก็ต้องมีคำถามอีกว่า ทำไมต้องเป็นเจ้านี้ ทำไมไม่เปิดประมูล แล้วถ้าเปิดประมูลนี่ เมื่อไรจะเสร็จ เพราะมันต้องยื่นซองอีกว่าเจ้าไหนให้เท่าไร (ไม่ได้หมายถึงให้รัฐอ่ะนะครับ)
ฟรีนี่มันเริ่มได้เลย อาจจะเร็วกว่า เดา ๆ นะ
เพราะได้ข่าวว่า Dev ที่ทำดูแล ทำระบบ รพ. ใหญ่ ๆ อยู่แล้ว
ผมว่าเรื่องพวกนี้ตรวจสอบได้ กรณีเร่งด่วนผมยอมรับได้หากไม่ประมูล แต่เลือกเจ้าที่มีประสบการณ์
อย่างที่บอกครับ เราไม่ได้เพิ่งรู้เดือนที่แล้วว่าต้องฉีดวัคซีน เขาจองกันกันกลางปีที่แล้ว (กระบวนการก่อนเริ่มจองก่อนหน้านั้นแล้ว) ถ้ารู้เกือบปีแล้วยังต้องไปขอฟรีเพราะทำตามกระบวนการไม่ทันก็ต้องด่าอยู่ดี อย่างพวกกรณีหมอชนะที่นาทีแรกรีบทำนี่เข้าใจได้
ไม่ใช่บอกว่าห้ามมีปัญหานะ ทุกประเทศก็มีหมด ระบบมันซับซ้อนเชื่อมต่อคนจำนวนมาก และต่อให้คิดพร้อมกับกระบวนการจัดหาวัคซีนมันก็มีเรื่องที่นึกไม่ออกแต่แรก
แต่มันไม่ต้องฟรี หาคนดูแลเป็นเรื่องเป็นราวได้
lewcpe.com, @wasonliw
มันมีระเบียบอนุญาติให้จัดซื้อจัดจ้างในกรณีฉุกเฉินอยู่ครับ ไม่ต้องผ่านกระบวนการปกติ
กรณีเดียวกันกับจัดซื้อถุงยังชีพ ถ้าต้องซื้อถุงยังชีพตามกระบวนการปกติ คนรอใช้ถุงยังชีพคงตายก่อนครับ
ใช้พรก.ฉุกเฉินยกเว้นได้หมดก็จริงครับ....
แต่เราใช้คำว่าฉุกเฉินมาเป็นปีกว่าแล้วนี่สิ บางเรื่องมันก็วางแผนล่วงหน้ากันเกินครึ่งปี อย่างมติในการจองวัคซีนก็มีตั้งแต่ปลายปีที่แล้ว ทำไมไม่วางแผนพัฒนาระบบการจองวัคซีนตั้งแต่ตอนนั้นด้วย ไม่ใช่มาทำด่วนแล้วแก้หน้างานกันแบบทุกวันนี้
อย่างรพ.สนาม ตอนนี้ก็จัดซื้อกันมันเลย ไม่ต้องตรวจสอบอ้างเร่งด่วนจริง หน่วยงานไหนๆที่ไม่เกี่ยวก็อยากจัดสร้างรพ.สนามเพราะเบิกงบได้ อย่างทหารเบิกงบสร้างรพ.สนามไปร้อยล้านบาทได้ใช้จริงกี่ที่? คำถามคือมันสมเหตุสมผลตรงไหน? บางที่ก็สร้างแล้วไม่มีคนใช้เลย บางที่ก็ขาดแคลนเตียง มันเรื่องตลกที่เราbalanceกันไม่ได้ โดยอ้างว่าฉุกเฉินทั้งที่ผ่านมาเป็นเดือนๆแล้วนี่แหละ
เจ้าภาพเยอะไปหมด Requirements เปลี่ยนทุกวัน
ดึงกันไปดึงกันมา ก็เห็นใจเขาละครับ แค่ Communicate กันในทีมก็น่าจะเหนื่อยแล้ว
น่าชื่นชมจริงๆ โชคดีกฏหมายไม่เคร่ง
เห็นเจ้าพ่อ IT เคยออกมาบอกว่าเป็น Dev ที่ทำเกี่ยวกับระบบ รพ. ใหญ่ ๆ เป็น Top 2 ของประเทศ
แต่ Test บน Production นีมันก็แปลกจริง ๆ
เจ้าพ่อไอที หรือเจ้าพ่อไป๋ตู้กันแน่ครัช
Coder | Designer | Thinker | Blogger
ใหญ่คือ รับโครงการใหญ่ๆ มาทำหรือเปล่าครับ ตรงอื่นก็อีกเรื่องหนึง
ทำไมผมชอบหัวข้อนะ
Pre-Production
แอปหมอ(ไม่)พร้อม ตั้งชื่อให้ใหม่ 5555
มือใหม่!! ใหม่จริงๆนะ
อันนี้ผมว่าไม่ตลกเหมือนที่ผ่านมานะครับ
เพราะมันมีความเป็นความตายของคนมาเกี่ยวข้องด้วย แจ้งเตือนสั่ว ๆ ไม่ใช้หัวคิด ในเวลาที่มีผู้คนเฝ้ารอที่จะฉีดวัคซีน เพื่อกันที่จะเสียชีวิต
ถ้าเขาออกมาข้างนอกเพราะการแจ้งเตือนนี้ แล้วติด covid ตาย ได้คนทำนี่เป็นฆาตรกรได้เลยนะ
เอาเข้าจริงที่ผ่านมามันก็ไม่ได้ตลกนะ มา test แจ้งเตือนบน production
ผมคิดว่าคนทำควรได้รับการลงโทษที่รุนแรง
คือ บางทีต้องยอมรับว่าสภาพแวดล้อม UAT มันก็เพอร์เฟคเกินไปจนไม่เจอปัญหาอะไร แต่ถ้าไม่มีทางเลือกจริงๆ ก็น่าจะแจ้งล่วงหน้าก่อน
เดาว่าพลาดเฉยๆ มั้งครับ ดีไม่ดีไม่มี uat server ด้วย
อย่างน้อยควรมีอะไรบอกให้ชัดเจนว่านี่คือการทดสอบ นะครับ ไม่ใช่ทำแบบนี้ แบบนี้เหมือนไม่ได้สนใจมากกว่าว่าจะส่งผลอะไร ไม่ได้คิดอะไรด้วยซ้ำอะ
ควรได้รับบทลงโทษ