AspectJ 5.0 ออกแล้วครับ ใครที่รู้จักแนวคิด Aspect-Oriented Programming (AOP) ก็คงคุ้นเคยกับชื่อนี้เป็นอย่างดี อยู่แล้ว AspectJ เป็นภาษาส่วนขยายที่ทำให้ Java สามารถทำ AOP ได้ แนวคิด AOP นี่มาแรงอยู่ช่วงปีที่แล้ว แต่ปีนี้ดูจะเงียบลงกว่าเดิมนิดนึง กลับกลายเป็น Ruby on Rail ที่เป็นเรื่องที่พูดถึงกันบ่อยของปีนี้
ส่วนแนวคิด AOP นั้นเป็นอย่างไร ถ้าใครสนใจให้ถามมาละกัน จะเล่าคร่าวๆ ให้ฟังกัน แต่ตอนนี้มาดูกันที่เนื้อหาของ AspectJ 5.0 ก่อนดีกว่า
AspectJ 5.0 พัฒนาจนสนับสนุน Java 5.0 แล้ว เพราะฉะนั้นเราก็จะได้เห็น AspectJ สามารถเล่นกับ Generic, Anotation ได้ด้วยเป็นต้น นอกจากนี้ก็ยังปรับปรุงประสิทธิภาพให้การทำงานให้ดีขึ้นเมื่อใช้ร่วมกับ JDK 1.4 ลงไปด้วย
อยากให้หัวมีแนวคิด AOP ได้เก่งๆ เหมือนกัน แต่คงต้องปรับเปลี่ยนวิธีการคิดอยู่นานพอสมควรเลยละ ...
ที่มา - Eclipse AspectJ
Comments
มันคืออะไรอ่ะครับ ??
AOP เอาไว้แก้ปัญหาเรื่อง Cross cutting concern นะ แปลเป็นไทย cross cutting concern ก็คือ สิ่งที่เราต้องสนใจที่ตัดผ่านสิ่งที่เราสนใจ
ยกตัวอย่างละกัน เราจะทำระบบอะไรสักอย่าง เช่น โอนเงินระหว่างบัญชี จากธนาคารละกันนะ ในส่วนนี้ concern หลักของ bussiness ก็แค่ ลดเงินของ บัญชีนึง แ้้ล้วไปเพิ่มใส่อีกบัญชีนึง
แต่จากระบบนี้ เราจะมี cross cutting concern ที่ตัดผ่านงานเราเยอะแยะเลย เช่น การใส่ใจเรื่อง security authentication, transection management, logging message, presistance, availability ต่างๆ
พวกนี้อาจจะเป็นทั้ง functional หรือ non-function requirement ของระบบก็ได้ค่ะ
จะเห็นว่าในระบบเรานี้ นอกจากส่วน โอนเงิน cross cutting concern เหล่านี้มันลากตัดผ่าน ระบบอื่นๆ อีกเพียบเลย
บางระบบ อาจจะมี แค่ logging แต่ไม่มี security authen บางระบบ ก็ใช้ concern ต่างๆ พวกนี้ไม่เท่ากัน
เวลา implement ด้วยแนวทาง OOP จึงทำให้เกิดปัญหาต่างๆ คือ - concern เหล่านี้ลากตัดผ่านกระจัดกระจาย ทั่วไปในงานเรา (scattering) บางงานใช้บ้าง ไม่ใช้บ้าง - โค๊ดของงานเราในแต่ละ modular ยุ่งเหยิง (tangling) เพราะมัวแต่ไปจัดการเรื่อง cross cutting เหล่านี้ ทั้งที่จริงๆ แล้ว bussiness ของงานมันแค่นิดเดียวเอง
เมื่อเป็นเช่นนี้แ้ล้วก็ระบบก็จะมี low cohesive เกิด high couple ไ่ล่ code ก็ยาก แ้ล้วก็ reuse ได้ยากอีกเช่นกันนะ
แนวทางใหม่ที่นำเสนอขึ้นนั่นคือ AOP (aspect oreinted programming)ค่ะ aop สามารถนำมาประยุกต์ให้เข้ากับ OOP ได้อย่างดี ช่วยแก้ปัญหาที่พบได้เร็วขึ้น concern แยกออกจากกันอย่างชัดเจน สามารถ trace concern เหล่านี้ได้มากกว่าค่ะ
ลองหาเอกสาร AOP เพิ่มเติมดูละกันนะคะ สำหรับ JAVA ถ้าอยากเขียนงานให้สามารถทำ AOP ได้ลองศึกษา AspectJ ดูละกันค่ะ
จากที่รักบอกมา เจ้าค่ะ
หนูเป็นเด็กอยากรู้อยากเห็น เจ้าค่ะ
:)
ส่วนวิธีที่ AOP แก้ได้ยังไงนั้น บอกคร่าวๆ ละกัน คือสรุปแล้ว AOP จะมองแต่ละ Cross Cutting Concern ออกเป็น Aspect ต่างๆ และเขียนแยกออกจาก core concern แล้วก็สร้างกฎสำหรับบอกว่า แต่ละ Aspect นั้นจะลากตัดผ่านยังไงบ้าง กฎนี้เราเรียกว่า Weaving Rules เมื่อเราทำการ weaving ไปผ่านตัว Aspect Weaver เจ้า Aspect เหล่านี้ก็จะไปลากตัดผ่าน core concern ให้เราเองตามที่กำหนดไว้
ผลลัพธ์ที่ได้ก็ยังคงสมบูรณ์อยู่ ส่วน code ของเราก็ยังสะอาด core concern ก็จะมีแต่ core concern จริงๆ แยกออกจาก cross cutting concern ชัดเจน ลองเขียนก็สนุกดี แต่จะเขียนยังไงให้พิศดารพันธ์ลึกดึงเอา anotation มาใช้ร่วมด้วยผมก็ไม่รู้ซึ้งถึงขนาดนั้น
เทคนิกอื่นๆ ที่มักจะได้ยินด้วยกันเสมอนั่นคือ คำว่า Inversion of Control (IoC) หรือคำว่า Dependency Injection ยังไงถ้าสนใจก็ลองหาข้อมูลเพิ่มเติมดูละกันนะครับ
เป็น Emerging Technology ที่ดังมากเมื่อปีที่แล้วผมก็เคยทำพวกประมาณรายงานเกี่ยวกับเรื่องนี้เหมือนกัน ตัวอย่างที่ง่ายสุดที่ทำให้เห็นภาพก็คือตัวอย่างเรื่อง logging นี่เอง อิอิ
เช่น โปรแกรมเมอร์ส่วนใหญ่เวลาเขียนโปรแกรมก็จะมีการใส่ log เอาไว้ในโค้ด สมมุติว่าเราต้องการให้มี log ในทุกๆครั้งที่เข้าไปในแต่ละ operation ของคลาสหนึ่งคลาส ผลก็คือโค้ดเกี่ยวกับการทำ log ก็จะโผล่อยู่บนหัวของทุกๆ operation ซึ่งทำให้โค้ดนั้นดูไม่สะอาดเท่าไหร่และยังกลายเป็นว่างานเราเพิ่มขึ้นอีกตะหาก แต่ถ้าเราเอาแนวคิดของ AOP เข้ามาใช้ เราก็สามารถที่จะระบุ join point(ส่วนที่ระบุเพื่อให้มีการยิงไปยัง advice) ไปได้ว่า ทุกๆครั้งที่เข้าไปในแต่ละ operation ให้ทำการใส่ log ตามที่เราระบุไว้ใน advice (คือส่วนที่เราสามารถระบุโค้ดเพิ่มเติมว่า พอโค้ดเข้ามาสู่จุด join point เมื่อไหร่ให้ยิงออกมาตรงนี้)
ตัวอย่างคร่าวๆง่ายๆที่ผมเขียนก็ประมาณนี้แหละครับแต่่สุดท้ายก็ยังไม่ได้เอาไปใช้ในงานจริงเลย ตอนที่เคยเขียนนี่เวอร์ชันแค่ 1.4 ตอนนี้ 5 ไปแร้วว -_- ไม่รู้มันเปลี่ยนไปหมดแล้วรึเปล่า
อ้อนอกจาก AspectJ แล้วก็ยังมีพวก JBoss AOP, AspectWerkz ซึ่งก็มีข้อดีข้อเสียต่างกันไป วิธีการเขียนต่างกันแต่คอนเซปท์หลักก็ยังเหมือนกัน หรือถ้าใครไม่ได้เขียนจาวา AOP สำหรับภาษาอื่นก็มีเช่น C++ ก็มี AspectC++ (ตั้งชื่อง่ายเน้อ)
ว่าแต่พอจะรู้บ้างมั้ยว่าสุดท้ายมีใครเอา AOP ไปใช้ในงานอย่างจริงจังบ้างครับเพราะไม่ได้ตามข่าวมานานแล้วเหมือนกัน
คุณ sid ได้ใช้ Spring framework ในการพัฒนาบ้างหรือเปล่าครับ เป็น framework ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเลยนะครับ แล้วก็ Spring จะมีส่วน SpringAOP ที่เอาไว้ทำี AOP ให้ ใช้ง่ายดีเหมือนกัน อาจจะไม่เก่งเท่า AspectJ แต่จริงๆ ก็พอเพียงสำหรับงานนั้นๆ
ไม่ได้ใช้เลยอะครับเพราะว่างานที่ทำอยู่ตอนนี้นี่เน้น Java Desktop ไม่ได้ไปเล่นพวก J2EE เลย ก็เลยไม่ได้ใช้ framework อะไรกับเค้าเลย แต่ก็ชอบ Rod Johnson เป็นการส่วนตัว (เพราะด่าคนอื่นมันส์ดี ฮ่าๆ)
Spring เป็น application Framework เพราะฉะนั้นไม่ได้จำกัดอยู่แค่ J2EE นะครับ java desktop ก็ใช้ได้ ยังไงลองหาข้อมูลเพิ่มเติมที่ www.springframework.org
Spring มี port ไปเป็น .NET ด้วยนะครับผม http://www.springframework.net/
ถ้าผมพิจารณาจาก Concept ที่เค้าว่างไว้แสดงว่าไม่ว่าจะเป็น JavaEE หรือ Desktop ก็สามารถที่จะประยุกต์ใช้ AspectJ ได้นะสิครับ