หมายเหตุ: วันอาทิตย์ไม่ค่อยมีข่าว ก็ขอเขียนบทความย้อนอดีตประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจของวงการไอทีละกันนะครับ

ผมคิดว่า บุคคลในวงการไอทีที่สตีฟ จ็อบส์ ควรจะรู้สึก "ขอบคุณ" ที่สุดในชีวิต อาจเป็น ฌอง หลุยส์ กัสซี (Jean-Louis Gassée) อดีตพนักงานชาวฝรั่งเศสของแอปเปิล และผู้บริหารแอปเปิลสาขาฝรั่งเศส ซึ่งพิจารณาจากผลงานต่างๆ แล้ว เราอาจถือว่าเขาเป็น "ร่างขนาน" ของสตีฟ จ็อบส์ก็ว่าได้

แต่สิ่งที่กัสซีสร้างบุญุคุณให้กับจ็อบส์มากที่สุด ไม่ได้เกิดขึ้นตอนที่ทั้งคู่กำลังทำงานกับแอปเปิล (โดนระเห็จออกมาทั้งคู่) และก็ไม่ใช่สิ่งที่ตัวของกัสซีเองตั้งใจให้มันเกิดขึ้นด้วยซ้ำ

ท่านที่เคยใช้แมคในสมัยสักเกือบสิบปีที่แล้ว ช่วง MacOS 8 ถึง MacOS 9 บางท่านอาจจะเคยผ่านตา BeOS มาบ้าง ในสมัยนั้น BeOS เป็น OS ที่กล่าวถึงกันมากในยุคนั้นทีเดียวด้วยแนวคิดและการออกแบบที่ดูสวยงาม ทันสมัยในยุคนั้น เน้นสีเหลืองเป็นธีมหลัก ลูกเล่นด้านมัลติมีเดียค่อนข้างมากมาย แต่ไม่ค่อยมีโปรแกรมในการใช้งานจริงๆ ส่วนมากผมจึงใช้ทดลองเป็นส่วนมาก พอถึงช่วงหนึ่ง BeOS ก็ได้หายไปจากแวดวงคอมพิวเตอร์ หลังจาก Palm Inc. ซื้อไป จากนั้นได้เปลี่ยนไปสู่ ZetaOS เป็น Commercial Software และ OpenBeOS เป็น Open Source ซึ่ง OpenBeOS พัฒนาค่อนข้างช้ามาก

Ars มีรีวิวแบบย๊าวยาว (อีกแล้ว) ของระบบปฏิบัติการ Zeta OS 1.0 ซึ่งเป็นผู้สืบทอดของระบบปฏิบัติการ BeOS ในอดีตชาติ ซึ่งตามธรรมเนียมของ Ars สองสามหน้าแรกเราก็จะได้อ่านประวัติศาสตร์ของ BeOS ตั้งกะประธานบริษัทยังทำงานอยู่กับแอปเปิลอยู่เลย อ่านแล้วเพลินดี แต่ยาวชะมัด

บริษัทที่ทำ Zeta OS ชื่อว่า yellowTAB (ถ้าเห็นหน้าจอของ BeOS จะอ๋อ) ตัว Zeta OS นี้เป็น commercial os ขายนะครับ ซึ่งมีบรรดาแฟนๆ ของ BeOS พยายามพัฒนาต่อในรูปของโอเพนซอร์สเหมือนกัน เช่น โครงการ Haiku เป็นต้น

Ars Technica: Zeta OS 1.0

รู้จัก BeOS มั้ยครับ BeOS เป็นระบบปฏิบัติการตัวหนึ่งที่เขียนขึ้นมาโดยทีมงานที่เคยทำ MacOS เจ้า BeOS นี้ออกแบบมาด้วยแนวคิดใหม่ๆ หลายอย่าง โดยมุ่งเน้นให้เป็นระบบปฏิบัติการสำหรับมัลติมีเดียโดยเฉพาะ มีฟีเจอร์เจ๋งๆ เช่น เล่นไฟล์เพลงได้สองเพลงพร้อมกัน โดยเลือกเอาทพุทของแต่ละไฟล์แยกจากกันได้ รวมกับเสถียรภาพ การใช้งานที่ง่าย เล็ก เร็ว ทำให้ BeOS ได้รับความนิยมพอสมควร และมีกลุ่มแฟนๆ ติดตามใช้อยู่เสมอ หลายๆ คนที่ใช้ลินุกซ์คงเคยเห็นธีมขอบหน้าต่างสีเหลืองๆ นั่นคือ ธีมของ BeOS นั่นเอง