SQLite โครงการฐานข้อมูล SQL ขนาดเล็กออกเวอร์ชั่น 3.45.0 เวอร์ชั่นแรกของปีนี้ โดยมีความเปลี่ยนแปลงสำคัญคือการเปลี่ยนโครงสร้างข้อมูลของฟิลด์แบบ JSON ให้เป็นไบนารี JSONB เพื่อเร่งประสิทธิภาพการทำงาน

การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ทำให้การประมวลผล JSON ทำได้เร็วขึ้นเพราะไม่ต้อง parse ข้อมูลจากข้อความโดยตรงทุกรอบที่ต้องการประมวลผลอีกต่อไป การทำงานยังคงแทบเหมือนเดิม โดยฟังก์ชั่นใน SQL ทั้งหมดที่เคยรองรับ JSON เดิมจะรองรับ JSONB ด้วย และแทบทุกฟังก์ชั่นที่คืนค่าเป็น JSON จะมีฟังก์ชั่นเทียบเคียงกันแต่คืนค่าเป็น JSONB

jq ภาษาโปรแกรมเฉพาะทางสำหรับประมวลผลข้อมูลแบบ JSON นับเป็นโปรแกรมที่ได้รับความนิยมอย่างสูง แต่โครงการก็หยุดพัฒนาไปพักใหญ่ ล่าสุดโครงการก็กลับมาอีกครั้ง โดยการกลับมาครั้งนี้มีความเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างการพัฒนาให้เป็นชุมชนมากขึ้น

เดิม jq เป็นโครงการส่วนตัวเอง Stephen Dolan นับแต่เวอร์ชั่น 1.7 กลุ่มนักพัฒนาจะช่วยกันดูแลภายใต้โครงการ jqlang ตอนนี้มีนักพัฒนาหลักช่วยกันดูโครงการถึง 10 คน

เวอร์ชั่น 1.7 แก้ไขบั๊กจำนวนมาก เพิ่มฟีเจอร์ใหม่ๆ เข้ามาหลายส่วน ฟังก์ชั่นใหม่ๆ เช่น pick สำหรับคิวรีค่าใน json dict, debug ตัวใหม่ที่ประมวลข้อมูลก่อนพิมพ์ได้, abs สำหรับหาค่าสมบูรณ์ของตัวเลข

ที่มา - GitHub: jqlang

ISO ออกมาตรฐาน SQL 2023 ตัวจริงหลังจากมาตรฐานล่าสุดออกเมือปี 2016 โดยการปรับเปลี่ยนจำนวนมากเป็นการวางมาตรฐานกับจุดเล็กๆ น้อยๆ ที่ไม่ได้กำหนดพฤติกรรมไว้ก่อนหน้านี้ แต่ฟีเจอร์ชุดใหญ่ที่เพิ่มขึ้นมาคือการรองรับการคิวรีข้อมูลแบบ ​JSON และแบบ Graph

การคิวรีแบบ JSON นั้นรองรับตั้งแต่กำหนดประเภทฟิลด์เป็น JSON, การเข้าถึงฟิลด์ต่างๆ มีการกำหนด simplified accessor ให้สามารถอ้างถึงฟิลด์ในออปเจกต์ เช่น t.foo.bar รวมถึงกำหนดฟังก์ชั่นที่ใช้กับ JSON จำนวนมาก

ฟีเจอร์อีกชุดคือ SQL/PGQ (Property Graph Queries) รองรับการกำหนดความสัมพันธ์แบบกราฟและคิวรีความสัมพันธ์กันได้โดยตรง

Douglas Crockford โปรแกรมเมอร์ผู้สร้าง JSON ในปี 2000 ออกมาให้สัมภาษณ์วิจารณ์ JavaScript ว่าพัฒนาช้ามากในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา จากที่เขาเคยเป็นกองเชียร์ JavaScript และพยายามแก้ปัญหาหลายๆ อย่าง ก็ประสบความสำเร็จน้อยมากใน ECMAScript 5 ที่เป็นเวอร์ชันใหญ่เมื่อปี 2009 จนตอนนี้เขามองว่า JavaScript เป็นภาษาไดโนเสาร์ที่ไม่ทันโลก และควรเลิกใช้กันดีกว่า (The best thing we can do today to JavaScript is to retire it.)

Crockford ยังให้ความเห็นว่าชุมชน JavaScript พยายามพัฒนาตัวภาษาให้บวมขึ้นกว่าเดิม แทนที่จะพัฒนามันให้ดีกว่าเดิม อย่างไรก็ตาม ปัญหาคือเราไม่มีภาษาอื่นมาใช้ทดแทนแนวทาง JavaScript แก้แก้โครงของ DOM ในเบราว์เซอร์ ซึ่งก็ไม่ง่ายเลยที่จะสร้างภาษาใหม่ขึ้นมาแล้วให้เบราว์เซอร์ทุกตัวยอมรับ

เขายังแสดงความเห็นต่อภาษาโปรแกรมในภาพรวมว่า ภาษาส่วนใหญ่ที่เราใช้กันถูกออกแบบมาตั้งแต่ยุคโพรเซสเดียวบนคอมพิวเตอร์เครื่องเดียว ซึ่งโลกเปลี่ยนจากนั้นไปมากแล้ว

โครงการ curl ไคลเอนต์ HTTP แบบ command line ยอดนิยม ออกรุ่น 7.82.0 มีฟีเจอร์สำคัญคือการรองรับ JSON ในตัว ตามที่ Daniel Stenberg ผู้ดูแลโครงการได้ประกาศไว้เมื่อต้นปีที่ผ่านมา

ออปชั่น --json จะเป็นการประกาศ header ว่ากำลังส่ง JSON โดยอัตโนมัติพร้อมๆ กับ header ว่าต้องการข้อมูลแบบ JSON สามารถใช้งานได้ทั้งการอ่านจากไฟล์, เขียน JSON โดยตรงในอาร์กิวเมนต์, และการอ่านจาก STDIN

การเปลี่ยนแปลงอื่นๆ เป็นการเปลี่ยนแปลงย่อย เช่น เลิกซัพพอร์ตไลบรารี MesaLink ที่เลิกพัฒนาไปนานแล้ว หรือการแก้ไขบั๊กอื่นๆ

SQLite ระบบฐานข้อมูลขนาดเล็กสำหรับใช้กับไฟล์ในเครื่องเป็นหลัก ออกเวอร์ชั่น 3.38.0 โดยฟีเจอร์ที่สำคัญที่สุดคือการรองรับ JSON เป็นค่ามาตรฐานแล้ว

ส่วนขยาย JSON1 ใน SQLite เพิ่มเข้ามาในโค้ดตั้งแต่เวอร์ชั่น 3.9.3 ซึ่งออกมาตั้งแต่ปี 2016 แต่ปิดการใช้งานเป็นค่าเริ่มต้น ผู้ที่ต้องการใช้งานต้องคอมไพล์ SQLite ด้วยตัวเอง ในเวอร์ชั่น 3.38.0 นี้จะเปลี่ยนแนวทางคือผู้ที่ต้องการปิด JSON1 จะต้องเพิ่มออปชั่นขณะคอมไพล์เอง

Daniel Stenberg ผู้พัฒนาโครงการ curl ไคลเอนต์ HTTP แบบ command line ยอดนิยมระบุว่าน่าจะถึงเวลาเพิ่มฟีเจอร์ JSON ในตัวให้กับ curl แล้ว เนื่องจากเหตุผลสามประการ คือ

1. การใช้งาน JSON สูงขึ้นมาก โดยเฉพาะการส่งข้อมูลผ่าน REST API
2. มีโครงการอื่นๆ พยายามเพิ่มฟีเจอร์ JSON เพื่อทดแทน curl อยู่เรื่อยๆ
3. ผู้ใช้งาน curl พยายามใช้งาน JSON แต่เจอปัญหาโควตผิดจนสคริปต์มีปัญหาอยู่เนืองๆ

แนวทางของ Stenberg คือการเพิ่มออปชั่น --json สำหรับการใส่ข้อมูล JSON ทั้งชุดพร้อมเพิ่ม header Accept: application/json โดยอัตโนมัติ และยังมีฟีเจอร์ JSON part ที่ใส่ข้อมูล JSON ลงไปใน command line ได้

ถึงแม้ JSON จะได้รับความนิยมในฐานะของรูปแบบการส่งข้อมูลที่สามารถอ่านได้เข้าใจและมีขนาดเล็ก แต่ปัญหาหนึ่งของ JSON ก็คือ จะอ่านและทำความเข้าใจได้ยากหากข้อมูลมีจำนวนมาก ด้วยเหตุนี้ JSON Report (ส่วนหนึ่งของ AjaxStack) จึงเกิดขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว โดย JSON Report นั้นสามารถแปลง JSON จาก ข้อความ ไปเป็น รายงาน (ตัวอย่าง ข้อความ และ รายงาน) ทำให้สามารถอ่านได้ง่ายขึ้นมาก และยังมีความสามารถในการเรียง