AlmaLinux โครงการลินุกซ์ที่รักษาความเข้ากันได้กับ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ปล่อยแพตช์ช่องโหว่ CVE-2024-6409 ช่องโหว่ใน OpenSSH ที่อาจทำให้แฮกเกอร์รันโค้ดในเครื่องเป้าหมายได้

โดยปกติแล้วโครงการปลายน้ำที่ใช้โค้ดต่อจาก RHEL เช่น AlmaLinux หรือ RockyLinux นั้นจะต้องรอโค้ดจาก RHEL เพื่อมาคอมไพล์เป็นไบนารีแจกจ่ายต่อไป แต่ในบั๊กนี้ทาง AlmaLinux ปล่อยแพตช์ก่อน RHEL หนึ่งวัน

การตัดสินใจปล่อยแพตช์ครั้งนี้อาศัยกรรมการด้านวิศวกรรมของ AlmaLinux หรือ ALESCo (AlmaLinux Engineering Steering Committee) ที่เพิ่งตั้งขึ้นมาในปีนี้เป็นผู้ตัดสินใจ เพราะการปล่อยแพตช์ที่ต่างออกไปจาก RHEL อาจจะทำให้การทำงานต่างกันได้

AlmaLinux โครงการลินุกซ์ที่สร้างขึ้นทดแทน CentOS ประกาศแนวทางว่าจะไม่เอาเรื่องเข้ากันได้กับ RHEL ได้แบบ 100% ทดแทนได้แบบ 1:1 แล้ว แต่จะรักษาความเข้ากันได้ในระดับ Application Binary Interface (ABI) compatible คือแอพที่สร้างมารันบน RHEL จะสามารถรันบน AlmaLinux ได้อย่างไม่มีปัญหา

AlmaLinux บอกว่าผู้ใช้ทั่วไปจะไม่ได้รับผลกระทบมากนัก เพราะจะยังได้รับแพตช์ความปลอดภัยในเวลารวดเร็วเช่นเดิม รันแอพที่ออกแบบมาบน RHEL ได้เหมือนเดิม แต่จะไม่เหมือนกับ RHEL เป๊ะๆ ชนิดบั๊กต่อบั๊กอีกแล้ว ข้อดีของแนวทางนี้คือ AlmaLinux อาจแก้บั๊กได้เร็วกว่า RHEL ด้วยซ้ำ และการแก้บั๊กของ AlmaLinux จะเพิ่มคอมเมนต์ในซอร์สโค้ดด้วยว่านำแพตช์มาจากที่ใด ช่วยให้โครงการโปร่งใสมากขึ้น

หลังจาก Red Hat ไม่ปล่อยซอร์สโค้ด RHEL ก็ส่งผลกระทบต่อดิสโทรปลายน้ำที่นำโค้ดไปคอมไพล์ต่อ โดยตัวสำคัญสองตัว คือ AlmaLinux และ Rocky Linux ก็ออกมายืนยันว่าจะมีอัพเดตต่อไป

ทางฝั่ง AlmaLinux นั้นระบุว่าจะนำแพตช์มาจากหลายแหล่ง เช่น CentOS Stream และ Oracle Linux (ซึ่งเดิมใช้แพตช์จาก RHEL เหมือนกัน) นอกจากนี้แถลงของ AlmaLinux ยังตอบโต้แถลงของ Red Hat ที่ระบุว่าดิสโทร rebuild ไม่ได้สร้างคุณค่า โดยระบุว่าชุมชน AlmaLinux ช่วยดูแลแพลตฟอร์ม อย่าง Respberry Pi ส่งโค้ดกลับโครงการต้นน้ำหลายโครงกร และดูแลโครงการใน EPEL ที่เป็นแพ็กเกจนอกเหนือจากที่ Red Hat ดูแลอยู่จำนวนมาก

Red Hat ออก Red Hat Enterprise Linux (RHEL) เวอร์ชัน 9.1 ทิ้งช่วงห่าง 6 เดือนพอดีจากเวอร์ชัน 9.0 ที่เป็นอัพเกรดใหญ่

นอกจากการอัพเดตแพ็กเกจตามปกติ ของใหม่คือการติดตั้ง Microsoft SQL Server ง่ายขึ้น, Smart Management สำหรับการจัดการระดับสูง, Insights วิเคราะห์ข้อมูลของระบบ

Red Hat ยังออกแพ็กเกจ .NET 7 ให้ลูกค้า RHEL ทั้งบน RHEL 8.7 และ 9.1 โดยซัพพอร์ตเครื่องที่เป็น IBM Power ด้วย

AlmaLinux โครงการลินุกซ์ทดแทน CentOS ที่เคยเป็นเวอร์ชั่นฟรีของ RHEL ประกาศออกเวอร์ชั่น 9.0 ตามหลัง RHEL 9 เพียง 2 สัปดาห์ นับว่าเป็นโครงการที่เร็วที่สุดในบรรดาโครงการที่ประกาศตัวทดสอบ CentOS โดยโครงการซัพพอร์ตแพลตฟอร์มต่างๆ ให้ใกล้เคียงกับโครงการต้นน้ำคือ RHEL

CentOS 8 จะสิ้นระยะซัพพอร์ตในวันที่ 31 ธันวาคม 2021 หลังจากนี้ไป โครงการ CentOS จะเข้าสู่ยุคใหม่ที่เป็น CentOS Stream แทน เท่ากับว่าเมื่อขึ้นปี 2022 แล้ว CentOS 8 จะไม่ได้รับแพตช์ความปลอดภัยอีกต่อไป

แต่ CentOS 8 เป็นระบบปฏิบัติการที่มีคนนิยมใช้อย่างสูง โดยเฉพาะในฝั่งเซิร์ฟเวอร์ จึงเกิดคำถามตามมาว่าผู้ใช้ CentOS 8 ที่ตอนนี้เหลือเวลาอีกน้อยนิด มีทางเลือกในการอัพเกรดไปใช้ระบบปฏิบัติการใดแทนได้บ้าง

เว็บไซต์ ZDNet ได้รวบรวมทางเลือกที่เป็นไปได้ในการอัพเกรดแทน CentOS 8 โดยเริ่มจากกลุ่มที่ดัดแปลงมาจาก RHEL 8 และสามารถทดแทน CentOS 8 ได้ทันที

AlmaLinux โครงการทดแทน CentOS หลัง Red Hat เปลี่ยนนโยบาย ประกาศว่าได้รับการสปอนเซอร์จากจากไมโครซอฟท์ เพื่อกระจายการใช้งานไปยังลูกค้า Azure

ไมโครซอฟท์ได้นำอิมเมจของ AlmaLinux ขึ้นบน Azure Marketplace และตั้งเครือข่าย mirror สำหรับแจกจ่ายไฟล์อัพเดตและแพ็กเกจของ AlmaLinux สำหรับผู้ใช้ Azure ทั่วโลก โดยทีมงาน AlmaLinux ยังเป็นผู้อัพเดตและซัพพอร์ตอิมเมจที่อยู่บน Azure โดยตรง

AlmaLinux หนึ่งในโครงการดิสโทรทดแทน CentOS ออกรุ่น 8.4 ตามหลัง RHEL 8.4 มาอย่างรวดเร็ว

นอกจาก AlmaLinux แล้ว เรายังมีทางเลือกอื่นๆ ใช้ทดแทน RHEL เวอร์ชันของ Red Hat อีก เช่น Oracle Linux ก็ออกเวอร์ชัน 8.4 มาพร้อมกัน ส่วน RockyLinux โครงการของผู้ก่อตั้ง CentOS ที่เริ่มต้นช้ากว่า เพิ่งออกรุ่นทดสอบเป็น 8.3 Beta อยู่ ณ ตอนนี้

การที่โครงการทดแทนทั้ง AlmaLinux และ Oracle Linux สามารถกลับมาออกเวอร์ชันเทียบ RHEL 8.4 ได้ในเวลาเพียงไม่กี่วัน ถือเป็นสัญญาณดีของผู้ใช้ CentOS เดิมว่าชีวิตยังมีทางออกอยู่

AlmaLinux หนึ่งในสองโครงการทดแทน CentOS ที่สนับสนุนโดยบริษัท CloudLinux ประกาศออกรุ่นเสถียรรุ่นแรกแล้ว โดยนับเวอร์ชันเป็น 8.3 ตรงกับเลขเวอร์ชันของ RHEL เพื่อไม่ให้สับสน

ตัวอิมเมจสามารถดาวน์โหลดได้จาก AlmaLinux และทีมงานยังมีสคริปต์ช่วยแปลงระบบเดิม (ที่เป็นลินุกซ์อิงกับ RHEL 8.x เช่น CentOS, Oracle Linux) มาเป็น AlmaLinux ด้วย ดาวน์โหลดได้จาก GitHub

หลัง Red Hat ช็อควงการด้วยการหยุดทำ CentOS ในฐานะตัวแทน RHEL ก็เกิดโครงการโอเพนซอร์สใหม่ๆ มาทดแทน CentOS อย่างน้อย 2 โครงการ

โครงการแรกคือ Rocky Linux ที่ก่อตั้งโดย Gregory Kurtzer ผู้สร้าง CentOS เดิม และเตรียมออกรุ่นทดสอบแรก 31 มีนาคม 2021

อีกโครงการมาจากบริษัท CloudLinux ที่เป็น fork ของ RHEL เช่นกัน ตอนแรกโครงการนี้ใช้โค้ดเนมว่า Project Lenix แต่ล่าสุดเปิดตัวอย่างเป็นทางการในชื่อ AlmaLinux

หลังจาก Red Hat ประกาศทิ้ง CentOS 8 แล้วย้ายโครงการจากเดิมที่ใกล้เคียงกับ RHEL ให้กลายเป็นเวอร์ชั่นพัฒนาของ RHEL ทาง CloudLinux ผู้พัฒนาดิสโทรอีกรายที่พัฒนา CloudLinux OS ลินุกซ์ที่ fork มาจาก RHEL เหมือนกัน ก็ออกมาเปิดตัวโครงการ Lenix เพื่อทดแทน CentOS โดยระบุเหตุผลชัดเจนว่าต้องการชื่อเสียงและเพิ่มโอกาสขายแพตช์ extended lifecycle support ไปด้วย

ความได้เปรียบของ Lenix คือทาง CloudLinux มีโครงสร้างสำหรับ build แพ็กเกจอยู่ครบถ้วนอยู่แล้ว ทำให้คาดว่าจะปล่อย Lenix เวอร์ชั่นแรกได้ภายในไตรมาสแรกของปี 2021 หรืออีกไม่เกินสามเดือนเท่านั้น