ปล่อยรุ่น RC มาได้ไม่กี่สัปดาห์ วันนี้ Wordpress ก็ปล่อยเวอร์ชันใหม่ 3.5 ในรหัส "Elvin" จากชื่อของมือกลอง Elvin Jones โดยเพิ่มฟีเจอร์เข้ามาดังนี้

• ระบบจัดการรูปภาพ, วิดีโอแบบใหม่ สามารถจัดกลุ่มได้ง่ายขึ้นด้วยการลาก
• ธีมมาตรฐานใหม่ Twenty Twelve ที่เน้นความ minimal และรองรับ Responsive
• Dashboard รองรับความละเอียดระดับ Retina Display

ส่วนฟีเจอร์สำหรับนักพัฒนาดูได้จากที่นี่ครับ

ที่มา - Wordpress

Andrew Nacin หัวหน้านักพัฒนา WordPress กล่าวถึงการออก Release Candidate ของ WordPress 3.5 ว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ โดยที่สำคัญคือ ยกเครื่องประสบการณ์สื่อใหม่ทั้งหมด โดยจะทำให้การอัพโหลดรูปและการจัดรูปแกลอรี่หรือใส่รูปลงในโพสต์ง่ายกว่าเดิม

หน้าจอต้อนรับแบบไม่ยุ่งยากจะถูกเพิ่มขึ้น โดยจะมี color picker แบบใหม่ dashboard จะรองรับความละเอียด HiDPI ของหน้าจอ MacBook Pro with Retina Display ปรับปรุงประสิทธิภาพ เพิ่มตัวเลือกการติดตั้งปลั๊กอิน WordPress.org และธีมหลักธีมใหม่คือ Twenty Twelve

หลังจากได้รับรายงานจุดที่เสี่ยงต่อการถูกเจาะระบบเป็นจำนวน 24 รายการโดยทีมรักษาความปลอดภัยและผู้ใช้งาน ตอนนี้ Plone ก็ได้ออก hotfix ปิดจุดเสี่ยงเหล่านั้นแล้วครับ

ดาวน์โหลด hotfix และอ่านวิธีติดตั้งได้ที่นี่ โดยมันถูกทดสอบแล้วว่าสามารถใช้ได้กับ Plone เวอร์ชั่น 4 และ 3 (ส่วนรุ่นต่ำกว่านั้นต้องทดสอบกันเอง) สำหรับรายงานจุดเสี่ยงทั้งหมดที่ถูกจัดการในคราวนี้สามารถอ่านได้จากที่นี่

Plone เป็น CMS ยอดนิยมตัวหนึ่งจากฝั่ง Python ครับ

เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของรัฐบาลไทยหรือ thaigov.go.th ซึ่งมีชื่อเสีย(ง)มานานในเรื่องหน้าตาที่ล้าสมัย การตอบสนองที่ล่าช้า และการหาข้อมูลที่ยากลำบาก ถูกเปลี่ยนใหม่หมดทั้งเว็บแล้ว

เว็บไซต์โฉมใหม่ถูกปรับแต่งให้ทันสมัยขึ้น มีข้อมูลอัพเดตทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ และใช้งานง่ายขึ้นมาก ผมลองดูแล้วข้างในทำด้วย Joomla! 1.5 แต่ยังไม่แน่ใจว่าทำโดยทีมไหนนะครับ (ใครมีข้อมูลโปรดแจ้ง จะขอสัมภาษณ์)

นี่เป็นสัญญาณที่ดีอย่างหนึ่งว่าเว็บไซต์หน่วยงานราชการของไทย (โดยเฉพาะเว็บสำคัญอย่างเว็บไซต์ของรัฐบาลเอง) ปรับตัวไปในทิศทางที่ดีขึ้นมากครับ

Wordpress โปรแกรม CMS ยอดนิยมของชาวทำเว็บออกรุ่นใหม่ 3.4 ในรหัส "Green" ที่มาจากนักกีตาร์ชื่อว่า Grant Green ของใหม่ที่เพิ่มเข้ามามีดังนี้

• ระบบจัดการธีมแบบใหม่ชื่อว่า theme customizer ที่ช่วยให้สามารถแต่งธีมอย่างง่ายได้ (ใครใช้ tumblr มาก่อนน่าจะเข้าใจ)
• สามารถ embed ทวีตได้ด้วยการวางลิงก์ทวีตนั้นลงไป แล้วระบบจะจัดการต่อให้เอง
• คำอธิบายใต้ภาพ รองรับ HTML แล้ว

นอกจากนี้ก็มีแก้บั๊กอื่นๆ นอกเพิ่มเติมจากรุ่น 3.3.2 ที่ออกมาก่อนหน้าครับ

ที่มา - Wordpress

เว็บไซต์ Royal Pingdom รายงานข้อมูลของบล็อกยอดนิยม 100 อันดับแรก (จากการจัดอันดับของ Technorati) ว่าใช้ซอฟต์แวร์ CMS อะไรกันบ้าง

ผลคือ WordPress (นับรวมทั้งแบบโฮสต์เองและเช่าใช้งาน) กวาดตลาดไปเกือบครึ่งคือ 48% ของบล็อกยอดนิยมทั้งหมด อันดับถัดมาคือ CMS ทำเอง 14%, MovableType 7%, Drupal 6%

Royal Pingdom เคยรายงานสถิติแบบเดียวกันในปี 2009 จึงเห็นความเคลื่อนไหวของสภาพตลาดในปี 2012 คือ WordPress มีส่วนแบ่งตลาดเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ (ของเดิม 32%), TypePad ส่วนแบ่งตลาดลดลงมาก จาก 16% เหลือ 2%, Drupal เพิ่มขึ้น 2 บล็อก, Tumblr ติดเข้ามาในชาร์ท, Expression Engine และ Bricolage หลุดออกไปจากชาร์ท

นี่อาจเป็นฟีเจอร์ที่ผู้เขียน Wikipedia ต้องการมากที่สุด และรอคอยกันมานาน (มาก) ซึ่งในที่สุดมันก็เริ่มเกิดให้เห็นเป็นรูปเป็นร่างสักที

ทีมผู้พัฒนา MediaWiki ซึ่งเป็น CMS ที่อยู่เบื้องหลัง Wikipedia และเว็บในเครืออื่นๆ เริ่มทดสอบ visual editor หรือตัวแก้ข้อความแบบวิชวลแล้ว โดย MediaWiki จะรองรับทั้งโหมด visual editor และโหมดแก้ไขข้อความด้วยภาษา markup แบบดั้งเดิม ซึ่งสามารถสลับไปมาหระหว่างกันได้

ตัว visual editor นี้ยังมีความสามารถแสดงโหมดแก้ไข 2 โหมดพร้อมกัน และแสดงโค้ดต้นฉบับได้หลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นภาษา markup ของ MediaWiki เอง, JSON หรือ HTML ก็ได้ (ทดลองเล่นได้ที่ MediaWiki Sandbox)

โปรแกรม CMS ยอดนิยมอย่าง WordPress ออกรุ่น 3.3 รหัส "Sonny" ตัวจริงเรียบร้อยแล้ว ของใหม่ได้แก่

เมื่อครั้งที่บารัค โอบามาเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีวันแรก เขาเซ็นคำสั่งแรกคือตั้งเว็บไซต์ Data.gov สำหรับเป็นพอร์ทัลกลางเผยแพร่ข้อมูลของทางรัฐบาลตามกฎหมาย Freedom of Information Act (บ้านเราก็มีกฎหมายแบบเดียวกันคือ พ.ร.บ. ข้อมูลข่าวสารของราชการ 2540)

Data.gov ค่อนข้างประสบความสำเร็จเพราะข้อมูลเยอะ และจัดระเบียบให้นำไปใช้ต่อได้ง่าย รัฐบาลสหรัฐจึงเดินหน้าไปอีกขั้นโดยเริ่มโครงการ Open Government Partnership (OGP) ร่วมกับรัฐบาลทั้งหมด 46 ประเทศ (ไม่มีไทย) ผลักดันเรื่องการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารของราชการบนอินเทอร์เน็ต

WordPress 3.2 รหัส "Gershwin" (ตั้งชื่อตามนักเปียโน George Gershwin) ออกแล้ว มีของใหม่หลายอย่างโดยเฉพาะธีมที่เปลี่ยนไปพอสมควร

สำนักข่าว Al Jazeera ซึ่งมีสำนักงานใหญ่ที่ประเทศกาตาร์ ถือเป็นดาวเด่นของการรายงานสถานการณ์ความไม่สงบในแอฟริกาเหนือและตะวันออกกลางรอบล่าสุดนี้ สิ่งที่จะตามมาอย่างแน่นอนคือทราฟฟิกที่เข้ามายังเว็บไซต์ของ Al Jazeera เพิ่มสูงขึ้นถึง 1,000% และเฉพาะส่วนของ live blogging ที่รายงานสถานการณ์ล่าสุด ทราฟฟิกเพิ่ม 2,000%

CMS ยอดนิยม WordPress ออกรุ่น 3.1 รหัส "Reinhardt" แล้ว ของใหม่ที่สำคัญในรุ่นนี้ได้แก่

ที่งานสัมมนา CodeMash ของไมโครซอฟท์ Scott Guthrie ผู้บริหารฝ่ายเครื่องมือพัฒนาที่เราคุ้นหน้ากันดี ได้เปิดตัวเครื่องมือพัฒนาเว็บพร้อมกันหลายตัว ดังนี้

ASP.NET MVC 3

เฟรมเวิร์คด้านการพัฒนาเว็บของ ASP.NET ที่ออกมาหลายรุ่นแล้ว ฟีเจอร์ใหม่ได้แก่

Joomla! 1.6 ซึ่งจะออกในวันที่ 10 มกราคม 54 นี้ ได้ออกแบบหลายจุดใหม่เพื่อให้ทำเว็บได้ดีขึ้นผู้ใช้งานจะได้พบกับประสบการณ์การใช้งานที่ดีขึ้น

ความสามารถใหม่ที่กล่าวถึงคือ ระบบการจัดการสิทธิการเข้าถึงข้อมูล, ใช้ XHTML ที่ถูกต้องตามมาตรฐาน, สามารถอัพเดตจูมล่าหรือส่วนเสริมอื่นๆ ได้ในคลิกเดียว และระบบรองรับเว็บไซต์หลายภาษา

ความสามารถหลักของ Joomla! 1.6

หลังการพัฒนามาหลายปี CMS ยอดนิยมตัวหนึ่งอย่าง Drupal ก็ออกรุ่น 7.0 ตัวจริงแล้ว!

การเปลี่ยนแปลงสำคัญของ Drupal 7.0 คืออินเทอร์เฟซที่ปรับโฉมใหม่หมด หน้าจอควบคุมสั่งการต่างๆ จะอยู่บน overlay ทับหน้าจอปกติอีกชั้นหนึ่ง ทำให้ไม่ต้องเปิดกลับไปกลับมาระหว่างหน้าเนื้อหากับหน้าบริหารจัดการ (ดูตัวอย่างได้จาก มินิรีวิว Drupal 7 Alpha 1)

ของใหม่ที่เหลือเป็นการเปลี่ยนแปลงระดับโครงสร้าง เช่น ปรับปรุงการทำงานร่วมกับฟิลด์และไฟล์, ปรับปรุงการเชื่อมต่อกับฐานข้อมูล, ปรับระบบธีม เป็นต้น

ที่มา - Drupal 7.0, ดาวน์โหลด

จากผู้ช่วยเหลือกว่าพันคน และเวลาผ่านไปเกือบ 3 ปี (รุ่น 6.0 ออกวันที่ 13 เดือนกุมภาพันธ์ 2551) ในที่สุด Drupal ก็ออกรุ่น 7.0 ได้ในวันที่ 5 มากราคม 2554

โดยรับรองว่ารุ่น 7.0 นี้ได้มีการทดสอบดีกว่ารุ่น 6.0 แน่นอน โดยมีแผนที่จะทดสอบกว่า 28,000 รายการ และมีเว็บไซต์กว่าพันไซต์ที่ทดสอบโดยใช้งานจริงอยู่ ซึ่งถ้าถึงกำหนดแล้วยังผ่านชุดทดสอบไม่หมด ก็ยกยอดการแก้ไขไปรุ่น 7.1 แทน ยกเว้นเจอปัญหาที่ร้ายแรงก็อาจจะชลอการออก 7.0 ออกไป

ส่วนแผนการเฉลิมฉลองจะจัดในวันที่ 7 มกราคม 2554 มีประเทศเข้าร่วมการฉลองกว่า 50 ประเทศ และที่แน่นอน ปราศจากประเทศไทย งานที่ใกล้ที่สุดคือเวียดนาม

ที่มา : Dries Buytaert

รางวัล CMS Award ปี 2010 โดยสำนักพิมพ์ Packt ซึ่งเป็นผู้จัดพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับ CMS รายใหญ่ที่สุดในโลก ประกาศแล้วดังนี้

Open Source CMS รางวัล CMS ยอดเยี่ยมหน้าใหม่

• CMS Made Simple
• SilverStripe
• MODx

Hall of Fame CMS รางวัล CMS ยอดเยี่ยมสูงสุด

• WordPress
• Drupal
• Joomla!

Most Promising Open Source Project รางวัล CMS รุ่นใหม่ มีแววอนาคตไกล (เปิดตัวไม่เกิน 2 ปีที่ผ่านมา)

• Pimcore
• TomatoCMS
• BuddyPress

Open Source E-Commerce Applications รางวัลสำหรับระบบร้านค้าออนไลน์ยอดเยี่ยม

Drupal ระบบจัดการเนื้อหาที่ Blognone เลือกใช้ ได้ออกรุ่น 7.0 Beta 1 แล้ว

การเปลี่ยนแปลงมีหลายอย่างมาก อ่านรายละเอียดเต็มๆ ได้จาก changelog หรืออาจอ่าน มินิรีวิว Drupal 7 Alpha 1 ก็ได้ แต่คงมีหลายจุดที่เปลี่ยนไปบ้าง (ผมยังไม่ได้ลอง Beta 1 ครับ ไม่ทราบว่ามีอะไรเปลี่ยนเหมือนกัน)

โครงการ Drupal ยังไม่กำหนดวันออกรุ่นจริง เพราะใช้นโยบายออกรุ่นจริงเมื่อบั๊กสำคัญหมด ถ้าอยากได้เร็วๆ ก็ต้องช่วยกันทดสอบ ถ้าพบบั๊กก็แจ้งไปยัง Drupal.org ได้ รายละเอียดการทดสอบดูได้ตามลิงก์ที่มา

BlindElephant เป็นซอฟต์แวร์ command-line โอเพนซอร์สสำหรับดูรายละเอียดเว็บอื่น ๆ ว่าใช้ระบบจัดการเนื้อหาตัวใดและรุ่นไหน และได้มีการทดสอบเรียกใช้งานกับคอมพิวเตอร์แม่ข่ายล้านกว่าตัว ดังผลที่ปรากฏในรายงาน Web Application Fingerprinting and Vulnerability Inferencing และจากการที่เรารู้ว่าใช้ระบบจัดการเนื้อหาตัวใดและใช้รุ่นไหน แล้วถ้าผู้ดูแลระบบไม่มีการปรับปรุงตัวซอฟต์แวร์ไปใช้รุ่นที่ปลอดภัย จะทำให้สามารถสามารถเจาะระบบเข้าไปอย่างไม่ยาก

WordPress 3.0 รหัส “Thelonious” (ตามชื่อนักดนตรีแจ๊ซ Thelonious Monk) เปิดให้ ดาวน์โหลด แล้ว

ไมโครซอฟท์ร่วมมือกับโครงการ Joomla! เซ็นสัญญา Joomla! Contributor Agreement ซึ่งหมายถึงว่านักพัฒนาของไมโครซอฟท์สามารถใช้เวลางาน เขียนโค้ดที่เป็น GPL ส่งเข้า Joomla! ได้

ทาง Joomla! เองก็บอกว่าตอนนี้ใน Joomla! 1.6 มีโค้ดที่ส่งเข้ามาจากไมโครซอฟท์รวมอยู่ด้วยแล้ว คือส่วนของ WinCache หรือการทำแคชบนวินโดวส์

ไมโครซอฟท์ยังพัฒนา CMS แบบโอเพนซอร์สของตัวเองอีกตัว ใช้ชื่อว่า "Orchard"

ที่มา - Joomla!, ZDNet

การนำไปใช้งาน

บล็อก

• Drupal ยอดเยี่ยม - 10
• Joomla! ธรรมดา - 8
• TYPO3 ธรรมดา - 8
• Wordpress ไม่ต้องพูดถึง - 10

การจัดการงานเอกสาร

• Drupal ทำได้ แต่ต้องลงมอดูหลายตัว และต้องตั้งค่าอีกเยอะ - 8
• Joomla! ทำได้ แต่ยังไม่ครบและมีปัญหาเรื่องสิทธิผู้ใช้งาน - 8
• TYPO3 ทุกอย่างสมบูรณ์ - 10
• Wordpress มีความสามารถไม่เยอะ - 5

E-Commerce

• Drupal มีให้เลือกทั้ง 2 ตัว และพอใช้ได้ - 9
• Joomla! มีให้เลือกหลายตัวเช่นกันและพอใช้ได้เช่นกัน - 9
• TYPO3 มีหลายตัว แต่ไม่เข้าตา - 7
• Wordpress เหมาะสำหรับเว็บเล็ก ๆ มีเฉพาะความสามารถพื้นฐาน - 7

Forum

ประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และการดูแลรักษาระบบ

Caching - สำหรับเก็บหน้าเว็บที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงมาก

• Drupal สมบูรณ์แบบ ทำได้ถึงขนาดทำเฉพาะผู้ใช้ บล็อก หรือแม้กระทั่ง SQL - 10
• Joomla! ทำได้ไม่ดีที่สุดใน 4 ตัวนี้ - 7
• TYPO3 ทำได้ทุกอย่าง - 10
• Wordpress ทำได้ดี - 8

ทำหน้าเว็บแบบคงตัว - ไว้สำหรับหน้าที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง เช่น about

• Drupal มีมอดูลเสริม - 10
• Joomla! ไม่มี (มีส่วนขยายแต่ใช้ไม่ได้)- 6
• TYPO3 มีอยู่ในแกนหลัก - 10
• Wordpress มีขั้นตอนในการทำซับซ้อน - 8

Permission

การจัดทำเว็บไซต์ทั่วไป

การติดตั้ง

• Drupal ง่ายดาย และมีเครื่องมือแนะนำเรื่องต่าง ๆ และช่วยเหลือในกรณีผิดพลาดดีมาก - 10
• Joomla! กรอกข้อความไม่กี่หน้าก็ได้เว็บไซต์แล้วครับ - 10
• TYPO3 ในเวอร์ชัน 4.4 (เพิ่ง Beta) การติดตั้งง่ายขึ้นมาก ส่วนการตั้งค่ามีให้ตั้งประมาณ 20 หน้ากระดาษ แต่ถ้าไม่รู้เรื่องก็ข้าม ๆ ซะ เว็บมันใช้ได้อยู่ - 10
• Wordpress สะดวก รวดเร็ว - 10

การเรียนรู้ในการใช้งาน

เวลาผ่านไป โลกของ CMS ก็เปลี่ยนตาม หลังจากเขียนเกี่ยวกับหัวข้อนี้ครั้งแรกในปี 2007 ซึ่งตอนนั้นยังเป็นโลกของ Mambo และ Joomla! กาลเวลาผ่านไป 3 ปี Mambo ตายไปและปัจจุบันกลายเป็นโลกของ Joomla!, Drupal และ Wordpress ซึ่งทั้ง 3 ต่างได้รับรางวัล Best CMS Award ของสำนักพิมพ์ Packt แต่แน่ล่ะเมื่อมีตัวเลือกมากขึ้น สำหรับมือใหม่ก็คงยากในการตัดสินใจเลือกใช้ (มือเก่าคงไม่เปลี่ยนง่าย ๆ ด้วยหลายเหตุผล เช่น เคยมือ ง่ายในการดูแลรักษา)

และตัวเลือกที่นำมาเปรียบเทียบในบทความนี้ แน่นอน ต้องตามใจผู้เขียน ดังนั้นผมจึงขอนำเฉพาะ CMS ยอดนิยมมาเปรียบเทียบ Joomla!, Drupal, Wordpress และขอเพิ่ม TYPO3 อีก 1 ตัวเช่นเดิม ส่วน CMS อื่นที่พอเป็นที่นิยมในไทยก็ขอกล่าวคร่าว ๆ คือ