Firefox 6 ออกอย่างไม่เป็นทางการเมื่อสัปดาห์ก่อน วันนี้ประกาศอย่างเป็นทางการจาก Mozilla มาแล้ว
ของใหม่ใน Firefox 6 รุ่นเดสก์ท็อป เป็นเรื่องเกี่ยวกับนักพัฒนาเว็บซะเยอะ ได้แก่ เพิ่ม Scratchpad สำหรับทดสอบโค้ดจาวาสคริปต์, ปรับปรุง Web Console, เพิ่มเมนูหมวด Web Developer
ข่าวเก่าไปนิดแต่ก็ยังน่าสนใจครับ ค่าย Mozilla กำลังพัฒนาแนวคิดใหม่ๆ ที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการ "ตัวตน" ของผู้ใช้อินเทอร์เน็ต โครงการนี้มีชื่อว่า Identity at Mozilla
แนวคิดหนึ่งที่ Mozilla เสนอคือ "ปุ่มล็อกอิน" บนเว็บไซต์ต่างๆ นั้นกระจัดกระจายและไม่มีรูปแบบตายตัว เราน่าจะลองเอาปุ่มล็อกอินนี้มาใส่ในตัวเบราว์เซอร์โดยตรง แทนที่จะอยู่บนเว็บเพจ เพื่อให้ผู้ใช้รับรู้ว่าขณะนั้นกำลังล็อกอินอยู่บนเว็บไซต์หรือไม่
เบื้องหลังทางเทคนิคคือ Mozilla จะเปิด JavaScript API ของตัวเบราว์เซอร์มาให้ และผู้สร้างเว็บไซต์มีหน้าที่เพิ่มโค้ดส่วนนี้ลงไปเท่านั้น
หลังจากผ่านสถานะ Beta มาได้ร่วมเดือน ตอนนี้ Firefox 6 ก็พร้อมสำหรับการดาวน์โหลดอย่างไม่เป็นทางการแล้วผ่านทาง FTP (วินโดวส์, แมค, ลินุกซ์) โดยคาดว่าตัวจริงอย่างเป็นทางการน่าจะออกภายในสัปดาห์หน้า
ก่อนหน้านี้ Firefox ประกาศจะปิดไม่ให้ทูลบาร์ติดตั้งตัวเอง ตอนนี้มันกำลังจะเป็นความจริงใน Firefox Aurora
Stephen Horlander ทีมออกแบบส่วนติดต่อผู้ใช้ของ Firefox ได้ทดลองสร้างส่วนติดต่อผู้ใช้แบบใหม่ของ Firefox ซึ่งมีลักษณะคล้าย Chrome มากขึ้น
ในเว็บเพจของทีมงานระบุว่าเป็นภาพต้นแบบสำหรับพัฒนาแนวคิดต่อ ยังไม่ใช่ภาพสมบูรณ์ของ Firefox ในอนาคต ผู้ที่สนใจอาจติดตั้ง Firefox UX Build ซึ่งจะเป็นรุ่นที่ทดสอบแนวคิดเหล่านี้เป็นที่แรก
โดยรวมแล้ว หน้าตาแบบใหม่จะไม่มีช่องค้นหาอีกต่อไป และจะมีเมนูสำหรับปุ่มที่ใช้บ่อยๆ อยู่ด้านขวามือสุดของแถบเครื่องมือ
ค่าย Mozilla มีโครงการใหม่ Boot to Gecko ซึ่งอธิบายง่ายๆ ว่ามันคือระบบปฏิบัติการที่มีแต่ "เว็บแอพ" ในลักษณะเดียวกับ Chrome OS
โครงการนี้ยังเป็นโครงการทดลองที่เสนอโดย Andreas Gal นักวิจัยของ Mozilla ว่าต้องการสร้างเทคโนโลยีสำหรับเว็บแอพในการติดต่อกับฮาร์ดแวร์พื้นฐาน เช่น กล้อง USB Bluetooth SMS NFC เพื่อให้ระบบปฏิบัติการที่มีแต่เว็บแอพเกิดขึ้นได้จริง
ตัวโครงการยังไม่พูดถึงการสร้าง OS ขึ้นมาจริงๆ แบบ Chrome OS นะครับ แต่จะมองไปที่การสร้างเทคโนโลยีสนับสนุน ขึ้นมารองรับเว็บแอพในอนาคต เพราะปัจจุบันเว็บแอพยังขาดเทคโนโลยีหลายอย่างทำให้สู้แอพพลิเคชันแบบดั้งเดิมไม่ได้
ผู้ที่ใช้ Google Toolbar สำหรับ Firefox อาจจะสงสัยว่าทำไมยังรองรับแค่ Firefox 4.0 ทั้งที่ Firefox 5.0 ตัวจริงก็ออกมาแล้ว วันนี้กูเกิลออกมาประกาศแบบเงียบๆ ว่าเลิกทำ Google Toolbar for Firefox แล้ว
เหตุผลที่กูเกิลอธิบายคือฟีเจอร์หลายๆ อย่างของ Google Toolbar เช่น spell-check, autofill ถูกรวมเข้ากับตัว Firefox แล้ว และฟีเจอร์อื่นๆ สามารถใช้ add-ons ทดแทนได้ (แต่ฟีเจอร์สำคัญที่หลายคนใช้คือ PageRank ยังไม่มีทดแทน และกูเกิลไม่ได้พูดเรื่องนี้)
ด้าน Mozilla บอกว่ามีผู้ใช้จำนวนมากที่ไม่ยอมอัพเกรดไป Firefox 5 ด้วยเหตุผลนี้ และจะหาวิธีแจ้งเตือนผู้ใช้ต่อไป
กูเกิลไม่ได้พูดถึง Google Toolbar สำหรับ IE ว่าจะยังทำต่อหรือไม่
ฟีเจอร์อีกอย่างหนึ่งของ Firefox ที่คนเรียกร้องกันมานานแต่ยังไม่เป็นจริงเสียที คือ Firefox รุ่น 64 บิตบนวินโดวส์ (ในอดีตจนถึงปัจจุบันมีรุ่น 64 บิตให้ลอง แต่ยังห่างไกลกับความสมบูรณ์มาก)
แต่ใน Firefox Nightly ซึ่งตอนนี้นับเลขเวอร์ชันเป็น 8.0 เริ่มทดสอบรุ่น 64 บิตกันแล้ว ทางเว็บไซต์ ExtremeTech รายงานว่าทำงานเร็วและเสถียรมาก และจากการทดสอบของทีม ExtremeTech ก็พบว่า Firefox 64 บิตทำงานเร็วกว่า 32 บิตอยู่ประมาณ 10% (การทำงานบางด้านสูงกว่าถึง 25%)
อย่างไรก็ตาม Firefox 8 แบบ 64 บิตยังไม่สมบูรณ์อยู่ดี ยังมีปัญหาเรื่องการใช้หน่วยความจำ (เมื่อเทียบกับรุ่น 32 บิต) อยู่มาก ก็ต้องรอดูต่อไปว่าผู้พัฒนาจะแก้บั๊กทันหรือไม่สำหรับ Firefox 8 ที่จะออกเดือนพฤศจิกายนครับ
ค่าย Mozilla เริ่มเดินหน้าพัฒนา Firefox ให้แยกโพรเซสการทำงานของเบราว์เซอร์แบบเดียวกับ Chrome
โครงการนี้มีชื่อว่า Electrolysis ซึ่งเราเห็นความคืบหน้าของโครงการนี้ไปบ้างแล้วใน Firefox 3.6.4 ที่แยกโพรเซสของปลั๊กอินออกไป อย่างไรก็ตาม การแยกโพรเซสของแต่ละหน้าต่าง-แท็บยังไม่เกิดขึ้น
Chris Blizzard ผู้บริหารของ Mozilla ได้เขียนอธิบายเป้าหมายของโครงการแยกโพรเซสลงในบล็อก โดยแบ่งเป็นประเด็นต่างๆ ดังนี้
หลังจากที่ Mozilla ออก Firefox 5 ไปไม่นาน ขณะนี้การพัฒนา Firefox 6 ก็เข้าสู่สถานะเบต้าแล้วทั้งบน Windows, Mac, Linux และ Android
คุณสมบัติใหม่ๆ ที่เพิ่มเข้ามาในเวอร์ชั่นนี้ สำหรับ Windows, Mac และ Linux คือ
ค่าย Mozilla ยังเดินหน้าผลักดันแนวทาง "Open Web App" ต่อไป (ข่าวเก่า 1, ข่าวเก่า 2) ล่าสุดได้ประกาศแนวคิด "Web Activities" ที่ช่วยให้เว็บแอพแต่ละตัวสามารถคุยกันเองได้
อธิบายแบบสั้นๆ ตามตัวอย่างของ Mozilla ก็คือ หนังสือพิมพ์ The New York Times ทำเว็บแอพของตัวเองสำหรับอ่านข่าวของ The New York Times ในเบราว์เซอร์ จากนั้นเมื่อเราคลิกลิงก์ของ The New York Times ในที่อื่นๆ (เช่น ใน Twitter ซึ่งใช้ลิงก์ย่อว่า nyti.ms) แทนที่จะเปิดลิงก์ในแท็บใหม่ ก็เปิดในเว็บแอพของ The New York Times เอง (ดูวิดีโอประกอบ)
ตามระบบการออกรุ่นแบบใหม่ของ Mozilla หลังจาก Firefox 5 ออกตัวจริง ก็มีผลให้ Firefox รุ่นถัดๆ ไปที่รออยู่ในคิว ขยับสถานะขึ้นตามมา
เมื่อ Firefox 6 ขยับขึ้นมาเป็น Beta ทำให้ Aurora Channel (เทียบได้กับ Alpha) เลื่อน Firefox 7 ขึ้นมา
ของใหม่ในรุ่นนี้คือการปรับปรุงประสิทธิภาพอย่างเข้มข้น โดย Mozilla บอกว่าระยะเวลาในการเรียกโปรแกรมจะลดลง และปรับปรุงเรื่องหน่วยความจำหลายจุด ทำให้ใช้แรมน้อยลง 30% หรือมากกว่านั้น นอกจากนี้รุ่นบนวินโดวส์ยังจะได้ใช้ Direct 2D ช่วยเร่งประสิทธิภาพการวาด Canvas ด้วย
ของใหม่อย่างอื่นคือ Firefox Sync จะซิงก์ข้อมูลทันทีไม่ต้องรอ และปรับปรุงการเรนเดอร์ฟอนต์ให้คมชัดกว่าเดิม
เมื่อปี 2010 กูเกิลได้เพิ่มตัวอ่าน PDF เข้ามาใน Chrome ซึ่งเทคนิคของมันคือการแปลง PDF เป็น HTML แล้วเรนเดอร์แบบเว็บเพจทั่วไป ถึงแม้ฟีเจอร์จะน้อยกว่าตัวอ่าน PDF เต็มรูปแบบ แต่ก็ช่วยให้นักท่องเว็บสะดวกขึ้นมาก
มาคราวนี้ค่าย Mozilla หันมาทำแบบเดียวกันบ้าง แต่รูปแบบจะต่างไปเล็กน้อย เพราะ Mozilla พัฒนาเป็นโค้ด JavaScript ชื่อ pdf.js ที่ทำหน้าที่แบบเดียวกัน (แปลง PDF เป็น HTML5/Canvas) แต่สามารถนำไปฝังที่ฝั่งเซิร์ฟเวอร์ได้เลย
เว็บไซต์ VentureBeat รายงานโดยอ้าง mailing list ของมอซิลลาว่า หลังจากมอซิลลาปล่อย Firefox 5.0 แล้วก็ได้ตัดสินใจหยุดการสนับสนุน (รวมถึงการด้านความปลอดภัย) ให้กับ Firefox 4.0 แล้ว เนื่องจากมอซิลล่าตัดสินใจที่จะเร่งการพัฒนาและปล่อยเบราว์เซอร์เวอร์ชันใหม่ (major release) ให้เร็วกว่าแต่ก่อน ดังนั้นอัพเดต Firefox 4.0.1 จึงจะเป็นอัพเดตตัวสุดท้ายของ Firefox 4.0
หากเปรียบเทียบกับเบราว์เซอร์คู่แข่งอย่าง Chrome จากกูเกิลแล้ว ปัญหาอย่างหนึ่งของ Firefox คือการขาดการอัพเดตโดยอัตโนมัติ อย่างดัที่สุดก็มีแค่ป็อบอัพแจ้งว่ามีอัพเดตเวอร์ชันใหม่เท่านั้น
เป็นธรรมเนียมปฏิบัติของทีม Internet Explorer ไปแล้วที่เมื่อ Mozilla ออก Firefox รุ่นใหม่ ก็จะส่งเค้กไปร่วมแสดงความยินดี (ข่าวเมื่อตอน Firefox 4) คราวนี้ Firefox 5 ออกมาแล้ว ทีมงาน IE ก็ไม่พลาดมีส่วนร่วมเช่นเคย
คัพเค้กขนาดกะทัดรัดหน้า IE9 ถูกส่งไปที่ Mozilla เพื่อร่วมแสดงความยินดีกับ Firefox 5 โดยหน้าตาคัพเค้กถูกถ่ายผ่าน Twitter ของ @damons
มีการตั้งข้อสังเกตว่าทำไมเค้กมันชิ้นเล็กลงไปเยอะเมื่อเทียบกับอดีต
ไม่ใช่แค่ Firefox 5.0 บนเดสก์ท็อป ที่เปลี่ยนมาใช้รอบการออกแบบคงที่ เพราะ Firefox บนมือถือก็เปลี่ยนมาออกพร้อมกัน (ใช้ฐานโค้ดเดียวกัน)
Firefox for Android 5.0 มีฟีเจอร์ใหม่ไม่เยอะนัก ที่ใหม่จริงๆ มีแค่รองรับ Do Not Track ใน HTTP header ซึ่งคงไม่มีใครได้ใช้สักเท่าไร ที่เหลือเป็นการแก้บั๊ก ปรับปรุงประสิทธิภาพทั้งการโหลดเพจและซูมเพจ และปรับปรุงการทำงานร่วมกับแอพตัวอื่นๆ อย่าง Swiftkey และ Android Gallery (จริงๆ ผมว่าไม่ต้องมีฟีเจอร์ใหม่แต่ทำงานเร็วขึ้นเรื่อยๆ ทุกรุ่นก็โอเคแล้วนะ)
สำหรับเวอร์ชันนี้มีของใหม่ๆ ดังนี้
นอกจากนั้นก็เป็นการแก้ไขข้อพกพร่อง (bug) ของโปรแกรมเป็นหลัก สำหรับเลขเวอร์ชันได้ข้ามมา 5.0 เลย เท่าที่ดูก็น่าจะตั้งให้เหมือนกับ Firefox เพราะหลักๆ แล้วใช้ Engine ตัวเดียวกันครับ
ที่มา - Thunderbird Beta Release Notes
หลังจาก Firefox 5.0 เข้าสถานะเบต้าได้ประมาณหนึ่งเดือน ล่าสุดมอซิลลาก็ปล่อยเวอร์ชันตัวจริงให้ดาวน์โหลดก่อนวันเปิดตัวอย่างเป็นทางการคือ 21 มิ.ย. (ตามเวลาสหรัฐฯ) (ใครที่งงว่าทำ Firefox 5.0 ตัวจริงมาเร็วมากก็เชิญอ่านข่าวเก่า)
Firefox 5.0 ได้รับการปรับปรุงในส่วนของเอนจิ้นเป็นหลัก อาทิ รองรับ CSS transitions ปรับปรุงประสิทธิภาพการเรนเดอร์ Canvas การประมวลผลจาวาสคริป และการใช้หน่วยความจำ เป็นต้น รายละเอียดเพิ่มเติมดูได้จาก Release Notes
ในอดีต การติดต่อสื่อสารแบบเรียลไทม์ผ่านเสียงหรือวีดีโอนั้นจะต้องใช้เทคโนโลยีการประมวลผลสัญญาณ (signal processing) ที่เป็นกรรมสิทธิ์ของกลุ่มคนหรือบริษัทใดบริษัทหนึ่ง และผู้ใช้จำเป็นต้องติดตั้งปลั๊กอินหรือแอพพลิเคชันอื่นเพิ่มเติมเพื่อให้สามารถใช้งานได้ ทำให้กลายเป็นข้อจำกัดต่อการพัฒนาแอพพลิเคชันในลักษณะนี้
ตามหลักการแยกรุ่นเป็น channel ที่ประกาศไปก่อนหน้านี้ หลังจาก Firefox 5 มีสถานะเป็น Beta ก็ได้เวลาที่ Firefox 6 จะเข้าสถานะ Alpha (ถ้าเรียกตามภาษาของ Mozilla ใช้คำว่า "Aurora") ตามมา
ของใหม่ใน Firefox 6 Aurora ได้แก่
NVIDIA จับมือ Mozilla และ YouTube โชว์ศักยภาพของการเล่นวิดีโอ HTML5 แบบ 3D (หมายถึง 3D แบบที่ต้องใส่แว่นนะครับ) โดยเปิดหน้า YouTube 3D ไว้บนเว็บ 3D Vision เพื่อโชว์เทคโนโลยี
แต่การจะดูวิดีโอ HTML5 แบบ 3D มีเงื่อนไขเยอะพอสมควรครับ จะต้อง
เพิ่งมีข่าว Chrome 13 เพิ่มโหมดการแสดงผลแบบไม่มี URL Bar ก็มีข่าวว่าฝั่ง Mozilla เองก็ออกส่วนเสริมสำหรับซ่อน URL Bar ให้กับ Firefox เหมือนกัน
ส่วนเสริมนี้ชื่อ LessChrome HD ทำหน้าที่ซ่อนแถบทูลบาร์ + URL ทั้งหมดให้เหลือแต่แท็บเท่านั้น ถ้าต้องการแสดงทูลบาร์ขึ้นมาใหม่ก็เอาเมาส์ไปชี้ที่แท็บแทน (ดูวิดีโอประกอบ เป็นไฟล์ WebM นะครับ)
Firefox รุ่นหน้า 5.0 เข้าสู่สถานะ Beta แล้ว แต่รูปแบบของ Beta จะต่างไปจากเดิมอยู่บ้าง
ต้องย้อนความก่อนว่าหลังจาก Firefox 4.0 เป็นต้นไป Mozilla จะเปลี่ยนวิธีการออกรุ่นมาเป็นแบบเดียวกับ Chrome คือออกรุ่นใหม่ทุก 16 สัปดาห์ และใช้วิธีแยก Channel ออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่ Nightly, Aurora, Beta, Stable โดย Firefox 5.0 จะเป็นรุ่นแรกที่ใช้ระบบการแยก Channel แบบนี้
Firefox for Android หรือที่เราเคยเรียกมันว่า "Fennec" ออกรุ่นจริงรุ่นแรก 4.0 (นับรุ่นให้เท่ากับเดสก์ท็อป) ไปแล้ว ถึงแม้ฟีเจอร์หลายอย่างจะยังไม่เสร็จดี รวมถึงการทำงานที่ยังช้าในหลายจุด ซึ่งทั้งหมดจะทยอยแก้ในรุ่นถัดไปคือ 5.0
ทางโครงการ Mozilla จึงออก Firefox for Android 5.0 Beta โดยทำเป็นแอพแยกต่างหากอีกตัวเพื่อการทดสอบโดยเฉพาะ ใช้ชื่อใน Market ว่า Firefox Beta และเปิดให้ดาวน์โหลดแล้ว
John Resig ประกาศทางบล็อกส่วนตัวของเขาว่าเขาได้ลาออกจาก Mozilla Corporation เพื่อย้ายไปทำงานกับ Khan Academy แล้ว
John Resig เป็นผู้สร้าง jQuery ซึ่งเป็น JavaScript Library ชื่อก้องโลกที่ช่วยให้นักพัฒนาประหยัดเวลาในการพัฒนา JavaScript ในด้านต่างๆ เช่น