NASA ประกาศเลื่อนแผนการส่งยานที่มีมนุษย์ไปดวงจันทร์ ภายใต้ภารกิจ Artemis จากเดิมตั้งเป้าส่งคนไปเหยียบดวงจันทร์ปี 2024 กลายเป็น "อย่างเร็วในปี 2025"

โครงการ Artemis ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่

วันอาทิตย์ที่ 24 ตุลาคม ที่ผ่านมา องค์กรสำรวจอวกาศญี่ปุ่น หรือ JAXA ได้จัดการแข่งขันโครงการ The 2nd Kibo Robot Programming Challenge รอบชิงแชมป์เอเชียทางออนไลน์ ถ่ายทอดสดจากศูนย์อวกาศสึกุบะ ประเทศญี่ปุ่น

โดยเยาวชนตัวแทนประเทศไทยทีม Indentation Error จากโรงเรียนอัสสัมชัญธนบุรี คว้ารางวัลชนะเลิศระดับเอเชีย ทำคะแนนเป็นอันดับ 1 จากการแข่งขันเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ควบคุมหุ่นยนต์ Astrobee ของ NASA บนสถานีอวกาศนานาชาติ ในโครงการคิโบะ โรบอต โปรแกรมมิ่ง ชาเลนจ์ ครั้งที่ 2

นาซ่าประกาศเลือก 5 บริษัทให้ออกแบบยานสำหรับลงจอดดวงจันทร์ (lunar lander) ให้เวลาออกแบบ 15 เดือน โดยเป็นการออกแบบคอนเซ็ปต์เบื้องต้นเพื่อดูประสิทธิภาพของดีไซน์ว่ามีประสิทธิภาพและความปลอดภัยเพียงใด พร้อมกับต้องทดสอบชิ้นส่วนบางชิ้นว่าเทคโนโลยีใช้งานได้จริง

บริษัทที่ชนะโครงการครั้งนี้ ตามลำดับอักษรได้แก่

กล้องโทรทรรศน์อวกาศ James Webb กล้องโทรทรรศน์ที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุดที่เคยมีการสร้าง เริ่มโครงการตั้งแต่ปี 1996 และถูกตั้งเป้าให้มาแทนกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Hubble ที่เริ่มล้าสมัย มีแผนการปล่อยสู่อวกาศครั้งแรกในปี 2007 แต่ถูกเลื่อนรวมถึงซ่อมแซมและปรับปรุงมาหลายครั้งจนแทบจะติดตามไม่ไหว

กำหนดการณ์ 5 ครั้งล่าสุดคือช่วงปลายปี 2018 หลังจากนั้นก็ถูกเลื่อนเป็นกลางปี 2019, เป็นเดือนพฤษภาคม 2020, มีนาคม 2021, ตุลาคม 2021 และกำหนดการล่าสุดที่ NASA เปิดเผย คือ 18 ธันวาคม 2021 นี้

NASA ประกาศชะลอโครงการพัฒนายานจอดดวงจันทร์ HLS ของ SpaceX ชั่วคราว หลัง Blue Origin ยื่นฟ้อง NASA เมื่อไม่กี่วันก่อน

NASA ระบุว่าจะหยุดโครงการนี้ไปจนถึงวันที่ 1 พฤศจิกายน ระหว่างรอศาลไต่สวน โดยศาลนัดทั้งสองฝ่ายมาให้การในวันที่ 14 ตุลาคม

ที่มา - Reuters/Yahoo Finance

Blue Origin บริษัทอวกาศของ Jeff Bezos ยื่นฟ้อง NASA แล้ว จากกรณีเลือก SpaceX เป็นผู้พัฒนายานลงจอดดวงจันทร์ LHS ในภารกิจ Artemis

บริษัทที่ส่งข้อเสนอ LHS มีทั้งหมด 3 รายคือ SpaceX, Blue Origin, Dynetics โดยตอนแรก NASA เคยมีแนวทางว่าจะเลือกข้อเสนอมากกว่า 1 ราย แต่สุดท้ายงบประมาณไม่พอ จึงเลือก SpaceX ที่เสนอราคาต่ำที่สุดเพียงรายเดียว

Blue Origin และ Dynetics เคยยื่นคัดค้านไปยังสำนักงานตรวจสอบของรัฐบาลสหรัฐ (US Government Accountability Office) และ Jeff Bezos เคยเสนอออกเงิน 2 พันล้านดอลลาร์ให้เอง แลกกับ NASA เลือกข้อเสนอของ Blue Origin เพิ่มเข้ามา แต่สุดท้าย NASA ก็ไม่ได้สนใจ

Boeing เลื่อนยิงตรวด Atlas-5 เพื่อนำส่งยาน Starliner ขึ้นไปยังสถานีอวกาศนานาชาติ แม้ว่าจะนับถอยหลังเหลือเพียง 2 ชั่วโมงครึ่งเท่านั้น แต่จะเตรียมยิงอีกครั้งในวันพรุ่งนี้

ภารกิจยิงยาน Starliner แบบไร้คนขับเพื่อทดสอบยานของ Boeing เริ่มยิงครั้งแรกตั้งแต่ปลายปี 2019 แต่ภารกิจล้มเหลวโดยยานไม่สามารถขึ้นไปถึงวงโคจรได้ ทำให้ Boeing ต้องทำภารกิจทดสอบ OFT-2 ครั้งนี้ให้นาซ่าฟรี กระทบไปถึงตารางภารกิจนำส่งยานแบบมีมนุษย์อวกาศขึ้นไปด้วย จนกระทั่งนักบินลาออกจากตำแหน่งนักบินไปทำงานจัดการโครงการแทน

หลังจาก Jeff Bezos เกษียณตัวเองจาก Amazon หันมาทำ Blue Origin เต็มตัว เราก็เห็นข่าวอย่างต่อเนื่อง (ทั้งหมดยังไม่พ้นเดือนแรกหลังเกษียณด้วยซ้ำ) เริ่มจากการนั่งจรวดขึ้นอวกาศความสูงระดับ 10 กิโลเมตร ที่เป็นข่าวไปแล้วทั่วโลก

ล่าสุด Bezos เขียนจดหมายเปิดผนึกถึง NASA อาสาจ่ายเงิน 2 พันล้านดอลลาร์ ให้โครงการ Human Landing System (HLS) พัฒนายานอวกาศไปดวงจันทร์รอบใหม่ ที่ถูกรัฐบาลสหรัฐตัดงบประมาณลง

ทวิตเตอร์ของยาน Curiosity บนดาวอังคาร ทวิตโชว์ภาพท้องฟ้าดาวอังคารที่มีเมฆมาก เหนือหน้าผาหิน พร้อมอธิบายว่าสภาพชั้นบรรยากาศดาวอังคารที่บางและแห้ง ทำให้เกิดเมฆได้ยาก

Curiosity ยังโชว์ภาพ GIF ที่ประกอบจากกล้อง 6 กล้องถ่ายภาพต่อเนื่องกัน แสดงให้เห็นเมฆกำลังเคลื่อนที่, ภาพเมฆสะท้อนแสงสีขาวนวลที่เรียกว่า "mother of pearl" ที่เกิดเพราะอนุภาคในเมฆที่มีขนาดเกือบเท่าๆ กัน

Michael Collins นักบินอวกาศประจำภารกิจ Apollo 11 ที่พามนุษย์กลุ่มแรกไปเยือนดวงจันทร์ เสียชีวิตแล้วด้วยวัย 90 ปี

คนมักจดจำภารกิจ Apollo 11 ได้จากรอยเท้าของ Neil Armstrong มนุษย์คนแรกที่ลงไปเหยียบดวงจันทร์ ในภารกิจนี้ Armstrong และ Buzz Aldrin ลงไปสัมผัสดวงจันทร์ด้วยยาน Lunar Module แต่ยังมีนักบินอวกาศอีกคนคือ Michael Collins ประจำอยู่บนยาน Command Module ที่โคจรอยู่รอบดวงจันทร์ โดยที่เขาไม่ได้ลงไปเหยียบดวงจันทร์เหมือนเพื่อนอีก 2 คน

Collins ถูกเรียกว่าเป็น "มนุษย์ที่โดดเดี่ยวที่สุดในโลก" (the loneliest man in history) เพราะในจังหวะที่ยานของเขาโคจรไปอีกด้านของดวงจันทร์ เขาสร้างสถิติเป็นมนุษย์ที่อยู่ห่างจากมนุษย์คนอื่นๆ มากที่สุด

วานนี้เวลา 16.49 น. ตามเวลาประเทศไทย SpaceX และ NASA ได้ยิงจรวด Falcon 9 พานักบินอวกาศ 4 คนเดินทางออกสู่อวกาศ ภายใต้ภารกิจ Crew-2

หลังยิงจรวดออกไป บูสเตอร์ขั้นที่หนึ่งก็แยกตัวออกมาลงจอดที่โดรนลอยน้ำ และหลังจากนั้นบูสเตอร์ขั้นที่สองก็แยกตัวออกจากแคปซูล Dragon โดยแคปซูล Dragon ได้พานักบินอวกาศทั้ง 4 คนเดินทางต่ออีกราว 23 ชั่วโมงไปยังสถานีอวกาศนานาชาติ หรือ ISS

ล่าสุดเมื่อเวลา 16.08 น. ที่ผ่านมา แคปซูล Dragon ได้เชื่อมต่อแบบหลวม (soft capture) เข้ากับ ISS และเชื่อมต่อเต็มรูปแบบ (hard capture) ในไม่กี่นาทีต่อมาได้สำเร็จ

วันนี้เมื่อเวลา 16.49 น. ตามเวลาประเทศไทย SpaceX และ NASA ได้ยิงจรวด Falcon 9 เริ่มภารกิจ Crew-2 พานักบินอวกาศ 4 คนไปยังสถานีอวกาศนานาชาติ หรือ ISS โดยความพิเศษของภารกิจนี้คือการใช้แคปซูล Dragon ซ้ำจากภารกิจ Demo-2 เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2020 ซึ่งคราวนั้นมีนักบินอวกาศ 2 นาย และเป็นการส่งนักบินอวกาศจากแผ่นดินสหรัฐอเมริกาเป็นครั้งแรกในรอบ 9 ปี

นอกจากนี้ตัวบูสเตอร์ Falcon 9 ที่ใช้ในภารกิจนี้ ยังเป็นบูสเตอร์ตัวเดียวกับที่ใช้ในภารกิจ Crew-1 เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2020 อีกด้วย

NASA ประสบความสำเร็จในการบินเฮลิคอปเตอร์ Ingenuity ครั้งแรกบนดาวอังคาร ซึ่งถือเป็นการบินอากาศยาน (aircraft) ครั้งแรกบนดาวอังคารด้วย

การบินเฮลิคอปเตอร์ครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของภารกิจยาน Perserverance ที่เดินทางและลงจอดบนดาวอังคารเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2021 โดยขนเฮลิคอปเตอร์ Ingenuity มาด้วย และทดสอบบินจริงครั้งแรกในวันนี้

เฮลิคอปเตอร์ Ingenuity มีชิ้นส่วนจากปีกของเครื่องบิน Wright Flyer เครื่องบินลำแรกของมนุษยชาติที่บินเมื่อปี 1903 ติดไปด้วย

NASA ประกาศเลือก SpaceX เป็นบริษัทผู้พัฒนายานอวกาศส่งมนุษย์ไปยังดวงจันทร์ ภายใต้โครงการ Artemis ที่ตั้งเป้าส่งมนุษย์ไปเยือนดวงจันทร์อีกรอบ (เลือกตั้งชื่อ Artemis ให้สอดคล้องกับโครงการ Apollo ในอดีต)

โครงการ Artemis จะพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศใหม่หมดเพื่อเตรียมความพร้อมสู่การไปดาวอังคาร ตั้งแต่ฐานยิงจรวด จรวด ยานอวกาศ ไปจนถึงชุดอวกาศ ตามแผนของ NASA จะแบ่งออกเป็น 3 เฟสคือ Artemis I ทดสอบยิงจรวดที่ไม่มีมนุษย์ ภายในปี 2021, Artemis II ยิงจรวดที่มีมนุษย์ภายในปี 2023 และ Artemis III ส่งมนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์จริงๆ ในปี 2024 โดยกำหนดว่าจะมีผู้หญิงไปเหยียบดวงจันทร์เป็นครั้งแรกด้วย

LEGO เปิดตัวชุดตัวต่อกระสวยอวกาศ Discovery ในภารกิจ STS-31 ภารกิจนำส่งกล้องโทรทรรศน์ Hubble เมื่อเดือนเมษายน 1990

ชุดตัวต่อสามารถวางแยกชิ้นระหว่างตัวกระสวยอวกาศและกล้องโทรทรรศน์ หรือจะเปิดตัวกระสวยนำกล้องโทรทรรศน์เข้าไปไว้ภายในก็ได้ โดยรวมชุดนี้มีชิ้นส่วน 2,354 ชิ้น แนะนำผู้เล่นอายุ 18 ปีขึ้นไป

ก่อนหน้านี้ LEGO ออกชุดตัวต่ออวกาศ หรือ LEGO NASA Galaxy มาแล้ว 3 ชุด ได้แก่ ชุดสถานีอวกาศนานาชาติ, ยาน Apollo Saturn V, และ Lunar Lander ที่จอดบนดวงจันทร์

ชุดภารกิจ STS-31 จะเริ่มวางขายวันที่ 1 เมษายนนี้ ราคา 199 ดอลลาร์

ที่มา - LEGO

ยาน Perseverance ประสบความสำเร็จในการลงจอดบนดาวอังคาร พร้อมส่งภาพแรกกลับมายังโลกในช่วงเช้ามืดที่ผ่านมา หลังออกเดินทางพร้อมจรวด Atlas V ตั้งแต่วันที่ 31 กรกฎาคม 2020

พื้นที่ลงจอดของ Perseverance คือพื้นที่ที่เรียกว่า Jezero Crater หลุมอุกกาบาตขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 49 กิโลเมตร เป็นพื้นที่ที่นักวิทยาศาสตร์คาดว่าเคยมีน้ำอยู่ จึงเป็นเป้าหมายหลักในการสำรวจของ Perseverance ในการค้นหาหลักฐานของสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร รวมถึงการสำรวจธรณีวิทยาและภูมิอากาศของดาวอังคาร

ยาน Perseverance จะปฏิบัติภารกิจประมาณ 1 ปีบนดาวอังคารหรือราว 2 ปีบนโลก

ที่มา - NASA Preseverance

HPE เคยจับมือกับ NASA ส่งคอมพิวเตอร์ขึ้นไปบนสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) เมื่อปี 2017 ใช้ชื่อโครงการว่า Spaceborne Computer มีกำหนดทดสอบเป็นเวลา 1 ปี เพื่อดูว่าคอมพิวเตอร์ใช้งานบนอวกาศได้ดีแค่ไหน

ปีนี้ HPE สานต่อด้วยโครงการ Spaceborne Computer-2 (SBC-2) ส่งเซิร์ฟเวอร์รุ่นใหม่ขึ้น ISS อีกรอบ รอบนี้จะอยู่นาน 2-3 ปี ตัวระบบเป็นเครื่องรุ่น HPE Edgeline Converged Edge EL4000 และ HPE ProLiant DL360

นาซ่าส่งคำสั่งรีเซ็ตนาฬิกาภายในของยาน Voyager 2 เป็นอย่างแรกหลังจากไม่สามารถส่งคำสั่งใดๆ ไปยังยานมานานถึง 11 เดือน เนื่องจากเสาอากาศ DSS 43 ในออสเตรเลียปิดปรับปรุงเพื่อซ่อมบำรุงอุปกรณ์และเพิ่มความแม่นยำในการเคลื่อนตัวเสาอากาศ การอัพเกรดครั้งนี้จานเสาอากาศน้ำหนัก 4,000 ตันต้องเคลื่อนที่ที่ความแม่นยำระดับเส้นผม

เป็นธรรมเนียมของนักบินอวกาศที่จะต้องพกตุ๊กตาติดขึ้นไปบนกระสวยอวกาศด้วย เพื่อเป็นตัวบ่งชี้ถึงสภาพไร้น้ำหนัก (zero-gravity indicator) ว่ากระสวยออกจากชั้นบรรยากาศโลกไปแล้ว

ภารกิจ Crew-1 ล่าสุดของ NASA ที่นับเป็นภารกิจทางการแรกของ SpaceX และเพิ่งประสบความสำเร็จในการส่งนักบินอวกาศขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศไปเมื่อเช้านี้ เพื่อเชื่อมกับสถานีอวกาศนานาชาติต่อไป ซึ่งนักบินอวกาศ 4 คนได้เลือกตุ๊กตา Baby Yoda จาก The Mandalorian มาเป็น zero-gravity indicator ในภารกิจนี้

SpaceX นำส่งนักบิน 4 คนขึ้นสู่สถานีอวกาศนานาชาติในภารกิจ Crew-1 ที่เป็นภารกิจทางการครั้งแรกหลังจากเลื่อนมาจากเมื่อวานนี้เนื่องจากสภาพอากาศไม่อำนวย ตอนนี้ตัวยาน Dragon กำลังโคจรรอบโลกก่อนจะเข้าเชื่อมกับสถานีอวกาศนานาชาติในวันพรุ่งนี้

นักบินที่ร่วมภารกิจนี้ได้แก่ Mike Hopkins, Victor Glover, Shannon Walker, และ Soichi Noguchi นักบินจาก JAXA ของญี่ปุ่น

ภารกิจนี้เป็นภารกิจแรกของชุดภารกิจ 3 เที่ยวบินที่นาซ่าซื้อเที่ยวบินจาก SpaceX ให้บินปี 2020 ถึง 2021

ที่มา - SpaceX

NASA มอบเงินกว่า 14.1 ล้านเหรียญสหรัฐให้ Nokia ในโครงการ Tipping Point โครงการแข่งขันเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศสำหรับดวงจันทร์ ที่มอบเงินทุนให้บริษัทต่างๆ รวม 370 ล้านเหรียญ เพื่อพัฒนาโครงการ Artemis ที่จะส่งผู้หญิงคนแรกไปดวงจันทร์ในปี 2024 และเตรียมพัฒนาฐานบนดวงจันทร์ภายในปี 2028

NASA ประกาศเลื่อนกำหนดวันยิงจรวดในภารกิจ Crew-1 จากเดิม 31 ตุลาคม ออกไปเป็นช่วงต้นถึงกลางเดือนพฤศจิกายน โดยระบุว่าเพื่อให้เวลา SpaceX แก้ไขปัญหา ทดสอบฮาร์ดแวร์ และเก็บรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติมในจรวด Falcon 9 ที่ถูกค้นพบปัญหาก่อนหน้านี้

Crew-1 เป็นภารกิจนำนักบินอวกาศ 4 คน ไปประจำการบนสถานีอวกาศนานาชาติเป็นระยะเวลา 6 เดือน ซึ่งเป็นโครงการส่งนักบินอวกาศของ SpaceX ถัดจากภารกิจ Demo-2 เมื่อเดือนพฤษภาคม ที่ส่งนักบินอวกาศขึ้นไปประจำการ 2 คน และกลับสู่โลกในเดือนสิงหาคม ด้วยยาน Dragon

โครงการ Crew Dragon ของ SpaceX นั้นเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ Commercial Crew ของนาซ่าที่ยังมี Starliner เป็นคู่แข่งกันมา แต่โครงการของ Boeing ก็ประสบเหตุล่าช้าจนกระทั่งล่าสุด Christopher Ferguson นักบินหลักของเที่ยวบินแรกประกาศถอนตัวแล้ว โดยนักบินสำรอง Barry Butch Wilmore จะทำหน้าที่แทนต่อไป

Ferguson เป็นนักบินจากโครงการ Space Shuttle มาก่อนและเป็นนักบินในเที่ยวบินสุดท้ายเมื่อปี 2011 เขาเกษียนอายุจากนาซ่าหลังจบภารกิจ จากนั้นเข้าทำงานกับ Boeing ในตำแหน่งผู้อำนวยการฝ่าย crew and mission systems จนกระทั่งได้รับมอบหมายให้เป็นนักบินของภารกิจแรกของยาน Starliner ในปี 2018 ถ้าเขาขึ้นบินก็จะเป็นพลเรือนคนแรกที่บินกับยานอวกาศเอกชน

นาซ่าประกาศอนุมัติให้ SpaceX นำส่งนักบินอวกาศ 4 คนขึ้นสู่สถานีอวกาศนานาชาติโดยกำหนดวันยิงจรวดวันที่ 31 ตุลาคมนี้ โดยภารกิจ Crew-1 จะนำนักบินอวกาศ 4 คนขึ้นไปประจำการบนสถานีอวกาศนานาชาติเป็นระยะเวลา 6 เดือน โดยนาซ่าวางแผนใช้จรวด Falcon 9 โดยจะให้ลงจอดบนโดรน Of Course I Still Love You และหลังจากจบภารกิจแล้ว ยาน Dragon จะลงจอดในน้ำเหมือนเดิม

วันนี้ Bob Behnken กับ Doug Hurley ขึ้นยาน Dragon และถอนตัวออกจากสถานีอวกาศนานาชาติ ก่อนจะเข้าสู่กระบวนการลดระดับจากวงโคจรและลงจอด (splash down) ลงในอ่าวเม็กซิโกสำเร็จ โดยทีมงาน SpaceX และนาซ่ากล่าวต้อนรับนักบินทั้งสองกลับสู่โลกและขอบคุณที่บินกับ SpaceX

กระบวนการกู้ยาน Dragon ใช้เวลา 25 นาทีหลังยานลงน้ำ โดยตัวยานสามารถตั้งตรงบนน้ำได้ถูกต้อง (สถานะ stable-1) โดยกระบวนการใช้เวลานานเพราะต้องรอเรือกู้ยานหลักเข้ามาใช้เครนยกยานขึ้นเรือแล้ววางบนฐานรอง (recovery nest)