Mozilla เตรียมย้ายมาใช้เอนจิน Gecko จาก Android WebView เหตุเพราะเรื่องความปลอดภัยเป็นหลักเกี่ยวกับการหลุดของข้อมูลต่างๆ หนึ่งในผู้พัฒนาแนะนำว่าการเปิดรับฟังก์ชั่นใหม่ๆ มาสู่ Firefox Focus นั้นเช่นความเป็นเบราว์เซอร์ส่วนตัวที่ดีกว่า และระบบบล็อกการติดตามที่ดีกว่า กูเกิลไม่ได้รวมสิ่งเหล่านี้อยู่ใน Android WebView

Firefox 61 มีให้ดาวน์โหลดแล้วบน Play Store ฟีเจอร์เด่นซึ่งยังไม่มีในเบราว์เซอร์ตัวอื่นเลยคือการสนับสนุน TLS 1.3 draft 28 ซึ่งถือเป็น final draft ที่กำลังจะออกเป็นมาตรฐาน

ส่วนกำหนดการออกอย่างเป็นทางการสำหรับแพลตฟอร์มหลักนั้นคือวันอังคารนี้

Jake Archibald ทีมงานสนับสนุนนักพัฒนาของ Google Chrome พบช่องโหว่ของ Firefox และ Edge ที่เปิดทางให้เว็บมุ่งร้ายอ่านค่าจากเว็บอื่นได้ โดยอาศัย media element เช่นแท็ก audio และ video

Archibald พบว่าการขอไฟล์บางประเภทจากแท็กนั้น เบราว์เซอร์รับไฟล์ไปเพียงบางส่วนได้ และหลังจากนั้นจะขอไฟล์ส่วนที่เหลือโดยใส่ HTTP Header แท็ก Range เพิ่มเข้าไป ปัญหาคือเมื่อเว็บเซิร์ฟเวอร์ที่มุ่งร้ายตอบกลับมา มันสามารถตอบ redirect เพื่อให้ไปอ่านค่าที่เหลือจากโดเมนเหยื่อใดๆ ก็ได้ และเมื่อเบราว์เซอร์ได้รับค่าจากโดเมนเหยื่อก็จะถือว่าข้อมูลที่อ่านมาได้ เป็นข้อมูลที่เว็บมุ่งร้ายนั้นอ่านได้

การทดสอบใช้พลังงานของเบราว์เซอร์ 3 ค่าย หนล่าสุด ได้แก่ Micrsoft Edge, Mozilla Firefox และ Google Chrome ดูเหมือนว่าเบราว์เซอร์จาก Microsoft จะเหนือกว่าคู่แข่งทั้งหมดอีกครั้ง

การทดสอบครั้งนี้เป็นการเปิดเบราว์เซอร์ในแล็ปท็อป 3 เครื่อง แยกออกเป็น Mozilla Firefox, Microsoft Edge ที่ได้รับการอัพเกรดครั้งล่าสุดเมื่อเดือนเมษายน ผ่าน Windows 10 เวอร์ชัน 1803 และ Google Chrome พร้อมการเปรียบเทียบเมื่อเปิดวิดีโอสตรีมมิง

ซึ่งผลลัพธ์ตามวีดีโอด้านล่าง สรุปได้ว่า Microsoft Edge เป็นเบราว์เซอร์ที่มีประสิทธิภาพด้านพลังงานสูงกว่า Mozilla Firefox ถึง 98% และสูงกว่า Google Chrome 14% แต่ผลการทดสอบเบราว์เซอร์ของ Google รอบนี้ก็ถือว่าลดช่องว่างจากการทดสอบครั้งก่อนพอสมควร

Mozilla ออก Firefox 61: Developer Edition รุ่นสำหรับนักพัฒนาใช้งาน (รุ่นเสถียรจะออกวันที่ 26 มิถุนายน) มีของใหม่ที่น่าสนใจดังนี้

Mozilla ออก Firefox เวอร์ชัน 60 แล้ว ทั้ง Windows, Mac, Linux และ Android โดยเวอร์ชันนี้จะยังคงพัฒนาบน Firefox Quantum พร้อมกับฟีเจอร์ใหม่ ๆ หลายอย่าง

ฟีเจอร์แรกคือฟีเจอร์ด้านองค์กร ซึ่งถือเป็นฟีเจอร์สำคัญมากใน Firefox 60 คือฝ่ายไอทีขององค์กรสามารถจัดการปรับแต่งค่าเบราว์เซอร์สำหรับใช้งานภายในองค์กรได้ ไม่ว่าจะเป็นการใช้ผ่าน Group Policy บน Windows หรือไฟล์ JSON ที่รองรับทั้ง Mac, Linux และ Windows

Mozilla เตรียมแสดงโฆษณาในหน้า New Tab ของ Firefox โดยจะเริ่มมีผลใน Firefox 60 เวอร์ชันถัดไป และยังจำกัดเฉพาะผู้ใช้ในสหรัฐอเมริกา

การแสดงโฆษณาของ Firefox จะผ่านระบบของ Pocket ที่ Mozilla ซื้อกิจการเมื่อปีที่แล้ว ในหน้า New Tab จะมีหมวด Recommended by Pocket แนะนำบทความที่น่าสนใจจากระบบของ Pocket มาให้เรา และหนึ่งในบทความเหล่านั้นจะมีบทความที่เป็นโฆษณา (sponsored story) ด้วย

Mozilla ระบุว่าเคารพข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้อย่างเต็มที่ อัลกอริทึมแนะนำบทความจะถูกรันบนเครื่องของผู้ใช้ทั้งหมด ไม่มีการส่งข้อมูลประวัติการท่องเว็บกลับไปให้ใคร และผู้ใช้สามารถสั่งปิดไม่แสดงโฆษณาได้อย่างถาวร

Mozilla ออกอัพเดต Firefox สำหรับ iPhone และ iPad เวอร์ชันใหม่ โดยมาพร้อมกับการเปิดฟีเจอร์ Tracking Protection หรือป้องกันการติดตามไว้เป็นค่าเริ่มต้น ทั้งในโหมดเบราว์เซอร์ปกติและโหมดส่วนตัว ซึ่งระบบนี้เป็นระบบเดียวกับที่ใช้ใน Firefox เวอร์ชันเดสก์ท็อปและ Android รวมถึง Firefox Focus

การป้องกันการติดตามของ Mozilla นี้จะเน้นที่การรักษาความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ คือผู้ใช้สามารถกำหนดได้ว่าจะแชร์ข้อมูลอะไรบ้าง และจะไม่แชร์ข้อมูลอะไร ไปจนถึงการอนุญาตว่าจะแชร์ให้กับใครได้บ้าง โดยระบบป้องกันการติดตามนี้ยังมีผลพลอยได้คือเว็บไซต์จะโหลดเร็วขึ้น, ใช้ข้อมูลน้อยลง และใช้แบตเตอรี่น้อยลงอีกด้วย

นอกจากนี้ Mozilla ยังเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ในอัพเดตนี้สำหรับ iPad ได้แก่

Mozilla เปิดตัว Firefox Reality เว็บเบราว์เซอร์ใหม่ที่ถูกออกแบบเพื่อการใช้งานกับ VR และ AR โดยเฉพาะ

เบราว์เซอร์ Firefox Reality นี้ถูกพัฒนาขึ้นโดยใช้เทคโนโลยีเว็บของ Firefox ปัจจุบัน และปรับปรุงด้วย Servo เว็บเอนจินที่กำลังอยู่ในระหว่างการทดลองของ Mozilla ซึ่งภายในสัปดาห์หน้า Firefox จะเริ่มปล่อยข้อมูลต่าง ๆ เช่น กระบวนการออกแบบ, โชว์การทดสอบกับ headset หลายรุ่น, ทดสอบการใช้งาน computer vision pipeline ด้วยการใช้ WebAssembly, อินทิเกรต Servo พร้อมกับส่วนขยายที่กำลังอยู่ระหว่างการทดลองเข้ากับ API กราฟิกของ ​WebGL

Mozilla ออก add-on สำหรับ Firefox ใหม่ในชื่อว่า Facebook Container ซึ่งระบบนี้ Mozilla ได้พัฒนามานับปีแล้ว โดยมีจุดประสงค์เพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้รวมถึงความปลอดภัยจากการติดตามของ Facebook ซึ่งมักจะมีเครือข่ายที่เอาไว้ติดตามผู้ใช้อยู่ตามเว็บไซต์ต่าง ๆ โดยโค้ดเหล่านี้จะคอยติดตามผู้ใช้แบบที่ไม่อาจรู้ตัว และไม่สามารถเลือกได้ว่าจะให้ส่งข้อมูลอะไรบ้าง

Mozilla ได้ออกอัพเดต Firefox 59 ใหม่ โดยมีการปรับปรุงประสิทธิภาพทั้งด้านความเร็วและการใช้งาน มีฟีเจอร์สำคัญ เช่น

• คอนเทนต์ในหน้า Firefox Home จะโหลดเร็วขึ้น
• Race Cache With Network ช่วยในการดาวน์โหลดหน้าเว็บ โดยจะโหลดจากเครือข่ายโดยตรงหรือจะโหลดจากแคชบนฮาร์ดไดรฟ์ของผู้ใช้ก็ได้
• ปรับปรุงการเรนเดอร์กราฟิกโดยการใช้ Off-Main-Thread Painting หรือ OMTP สำหรับผู้ใช้ Mac (ส่วนผู้ใช้ Windows และ Linux ได้ฟีเจอร์นี้ไปแล้วใน Firefox 58)

Mozilla ออก Firefox 58 ที่ปรับปรุงเรื่องความเร็วเพิ่มขึ้นอีกจาก Firefox 57

• เรนเดอร์กราฟิกด้วยใช้เทคนิคโยกไปใช้เธร็ดอื่นช่วยทำแทน (Off-Main-Thread Painting - OMTP) ส่งผลให้เฟรมเรตดีขึ้น (ยังมีเฉพาะบนวินโดวส์)
• ปรับปรุงการแคชจาวาสคริปต์ ส่งผลให้โหลดหน้าเว็บได้เร็วขึ้น
• ปรับปรุงเทคนิคการคอมไพล์จาวาสคริปต์เป็น WebAssembly
• Firefox Screenshots ปรับปรุงเพิ่มเติม แคปหน้าจอแล้วเข้า clipboard ทันที
• Firefox for Android ปรับปรุงหน้า bookmark เป็นแบบเต็มหน้าจอ และรองรับ Progressive Web Apps (PWA) ในการปักหมุดเว็บแอพลงยังหน้าโฮม

เราทราบกันดีว่า Firefox 57 เร็วขึ้นกว่าเดิมมาก แต่นั่นเป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น เพราะ Mozilla มีแผนปรับปรุงเอนจินอีกมาก และใน Firefox 58 ก็มีของใหม่ที่ช่วยให้การประมวลผล JavaScript เร็วขึ้นอีก

ที่ผ่านมา Firefox รองรับ WebAssembly หรือการคอมไฟล์ JavaScript เป็นไบนารีเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพดีขึ้นกว่าเดิม ใน Firefox 58 จะปรับปรุงการคอมไพล์ WebAssembly โดยใช้เทคนิค 2 อย่างประกอบกัน

องค์กรภาพลักษณ์ดี เชิดชูความโปร่งใสอย่าง Mozilla กำลังโดนถล่มหนัก หลังแอบยัด "ส่วนขยาย" ที่เป็นโฆษณามาใน Firefox โดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ใช้

มีผู้ใช้ Firefox จำนวนหนึ่งพบว่า จู่ๆ เบราว์เซอร์ของตัวเองก็มีส่วนขยายชื่อ Looking Glass โผล่ขึ้นมาเอง ทำให้เกิดความสงสัยว่าติดมัลแวร์หรือไม่ แต่แท้จริงแล้วมันคือส่วนขยายที่เป็นโฆษณา AR ของทีวีซีรีส์ Mr Robot ที่มีข้อตกลงกับ Mozilla นั่นเอง

ดีล Mozilla เลือกใช้ Yahoo เป็นเอนจินค้นหาหลักในปี 2014 ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงสำคัญของวงการเบราว์เซอร์ เพราะ Mozilla ละทิ้ง Google ที่ใช้งานมานาน ย้ายไปใช้ Yahoo! โดยแลกกับค่าตอบแทนมหาศาล

อย่างไรก็ตาม ดีลนี้กลับล่มเร็วกว่าข้อตกลงเดิม 5 ปี เพราะ Yahoo ขายกิจการให้ AOL และเดือนที่แล้ว Firefox ก็เปลี่ยนเอนจินกลับมาเป็น Google โดยไม่มีรายละเอียดของการยกเลิกสัญญาว่าเป็นอย่างไร

Mozilla กำลังพัฒนาฟีเจอร์ใหม่ให้ Firefox ในการแจ้งเตือนเมื่อผู้ใช้เข้าเว็บไซต์ที่เคยถูกแฮ็กและข้อมูลผู้ใช้รั่วไหล (data breach) โดยใช้ข้อมูลจากเว็บไซต์ haveibeenpwned.com ที่รวบรวมฐานข้อมูลบัญชีออนไลน์ต่างๆ ที่เคยถูกเผยแพร่สู่สาธารณะ

เป้าหมายของฟีเจอร์นี้คือให้ผู้ใช้รู้ตัวว่า บัญชีของตัวเองบนเว็บไซต์แห่งนั้นเคยถูกแฮ็กข้อมูลไป และเพิ่มทางเลือกในการเปลี่ยนรหัสผ่านหรือรับข่าวสารแจ้งเตือนทางอีเมล หากเว็บไซต์นั้นถูกแฮ็กซ้ำในอนาคต

ฟีเจอร์นี้ยังมีสถานะเป็นต้นแบบ (prototype) และคงต้องใช้เวลาอีกสักระยะกว่าจะผนวกเข้ามายัง Firefox รุ่นจริง

ข่าวเล็กๆ ที่สอดแทรกมากับ Firefox 57 คือ Mozilla เปลี่ยนเอนจินค้นหาหลักจาก Yahoo! กลับมาเป็น Google Search อีกครั้ง

Mozilla เซ็นสัญญากับ Yahoo! ในปี 2014 เพื่อเป็นเอนจินค้นหาหลักในบางประเทศ (นอกจากนั้นยังมี Yandex และ Baidu) เป็นเวลานาน 5 ปี ซึ่งเป็นสัญญาที่สร้างรายได้มหาศาลแก่ Mozilla

Firefox 57 หรือ Firefox Quantum ซึ่งเป็น Firefox รุ่นปรับปรุงที่ Mozilla จะขอทวงบัลลังก์เบราว์เซอร์ด้วยการปรับปรุงทั้งเอนจินใหม่และหน้าตาแบบใหม่

Firefox Quantum นั้นถูกปรับปรุงเอนจินใหม่ เป็นผลจากโครงการ Quantum ซึ่งเป็นการยกเครื่องเอนจินใหม่ทั้งหมด เพื่อนำมาแทนเอนจิน Gecko ที่ใช้อยู่เดิม เขียนด้วยภาษา Rust โดย Mozilla เริ่มพัฒนาเอนจินตัวใหม่นี้มาตั้งแต่ปี 2013 ซึ่งมีการใช้เทคโนโลยีใหม่อย่างการประมวลผลแบบขนานบนซีพียูหลายตัว, การใช้จีพียูเข้ามาช่วยประมวลผล ผลลัพธ์คือเร็วขึ้น 2 เท่าเมื่อเทียบกับรุ่นก่อนหน้า (วัด benchmark ด้วย Speedometer 2.0)

Firebug ตำนานของเครื่องมือช่วยพัฒนาและดีบั๊กเว็บไซต์ กำลังจะใช้งานไม่ได้กับ Firefox 57 Quantum ที่จะออกช่วงต้นเดือน พ.ย. ถือเป็นจุดสิ้นสุดของ Firebug อย่างเป็นทางการ (รวมถึงส่วนขยายทุกตัวที่เขียนแบบ XUL เดิม)

เรื่องนี้ไม่ใช่เซอร์ไพร์ส เพราะทีมงาน Firebug ประกาศยุติการพัฒนาตั้งแต่ปลายปี 2016 และให้ย้ายไปใช้เครื่องมือมาตรฐานของ Firefox คือ Firefox Developer Tools แทน

แนวคิด Progressive Web App (PWA) หรือเว็บแอพที่ทำงานได้ทัดเทียมแอพแบบเนทีฟ เป็นแนวคิดที่ผลักดันโดยกูเกิล และ Chrome for Android ก็รองรับการปักหมุดเว็บแอพบนหน้าโฮมสกรีน ราวกับเป็นแอพที่ติดตั้งในเครื่องมานานแล้ว

ล่าสุด Firefox for Android ก็ตามมาบ้างแล้ว โดย Firefox 58 จะรองรับฟีเจอร์ Add to Home screen เช่นกัน

ฝั่งผู้พัฒนาเว็บจะต้องเพิ่มคอนฟิก Web App Manifest ซึ่งเป็นเอกสารกลางของ W3C (ยังมีสถานะเป็นร่างมาตรฐาน) จากนั้น Firefox จะแสดงป้ายขึ้นมาบนแถบที่อยู่ ถามว่าเราต้องการจะเพิ่มเว็บแอพบนหน้าโฮมสกรีนหรือไม่

อย่างที่รู้กันมาว่าตั้งแต่ทาง Mozilla ประกาศใช้ Extension API รุ่นใหม่ในชื่อ WebExtension และจะปล่อยให้ผู้ใช้ทั่วไปที่ใช้รุ่นเสถียรใช้จริงในรุ่น 57 ที่กำลังปล่อยในเดือนหน้านี้ โดย LastPass บน Firefox เป็นหนึ่งในส่วนขยายที่ยังไม่ได้รับการอัพเดตให้รองรับกับ WebExtension

ในเว็บบล็อกอย่างเป็นทางการของ LastPass ประกาศรองรับ WebExtension บน Firefox ตั้งแต่เวอร์ชั่น 57 เป็นต้นไป โดยที่ถูกติดสถานะเบต้าก่อนเพื่อทดสอบความเข้ากันของตัวเบราเซอร์ และจะปล่อยรุ่นเสถียรหลังจากวันที่ Firefox รุ่น 57 ได้ปล่อยสู่สาธาณะในเดือนหน้า พร้อมทั้งปล่อยรุ่นเสถียรบนเว็บรวมส่วนขยายของ Mozilla

เมื่อปีที่แล้ว Firefox ประกาศจะหยุดซัพพอร์ต Windows XP และ Vista โดยจะย้ายจากรุ่นปกติมาเป็นรุ่นซัพพอร์ตระยะยาว (Extended Support Release: ESR) ซึ่งเป็นการการันตีว่าผู้ใช้จะได้รับการอัพเดตจนถึงเดือนกันยายน 2017 เป็นอย่างน้อย (ในครั้งนั้น Mozilla กล่าวว่าจะประเมินจำนวนผู้ใช้อีกครั้งก่อนตัดสินใจหยุดซัพพอร์ตถาวร)

รอบนี้ Mozilla ได้ประกาศอีกรอบว่า Firefox บน Windows XP และ Vista จะได้รับการอัพเดตด้านความปลอดภัยจนถึงเดือนมิถุนายน 2018 ซึ่งจะถือเป็นระยะสุดท้าย

Mozilla ออก Firefox 56 ตัวจริง ซึ่งเป็นเวอร์ชันสุดท้ายก่อนการอัพเกรดใหญ่เป็น Firefox Quantum

Firefox 56 มีของใหม่หลายอย่าง ได้แก่

จากที่ Mozilla ประกาศทวงบัลลังก์ด้วย Firefox 57 ปลายปีนี้ เอนจินใหม่เร็วกว่าเดิม ปรับหน้าตาใหม่ วันนี้ Firefox 57 เข้าสู่สถานะเบต้า พร้อมเปลี่ยนชื่อใหม่ (เฉพาะรุ่นนี้) เป็น Firefox Quantum

ที่มาของชื่อ Firefox Quantum มาจาก Project Quantum ที่เป็นการอัพเกรดเอนจินครั้งใหญ่ ผลคือมันทำงานได้เร็วขึ้นมาก จากสถิติของ Mozilla เองระบุว่ามันเร็วกว่า Firefox 52 ถึงสองเท่า และเร็วกว่า Chrome แบบรู้สึกได้ (ดูวิดีโอประกอบ) โดยที่ใช้หน่วยความจำน้อยกว่ากัน 30%

Firefox ได้เพิ่มฟีเจอร์ใหม่เข้ามาคือการทำ Screenshot (version 55.0.3) ซึ่งแต่ก่อนจะใช้ปลั๊กอินเสริมมาตลอด ตอนนี้เป็นฟีเจอร์มาตรฐานแล้ว คงต้องรอดูอีกสักระยะว่าจะสามารถทดแทนปลั๊กอินเสริมได้หรือไม่