Kevin Mayer ซีอีโอ TikTok เขียนบล็อกพูดถึงสถานการณ์ที่ TikTok ต้องเจอในช่วงนี้

พนักงาน Arm China จำนวนกว่า 200 คนคนลงชื่อในจดหมายเปิดเรียกร้องให้รัฐบาลเข้ามาดูแลปัญหาในบริษัทหลังจากเกิดเหตุขัดแย้งกันกับบริษัทแม่ในอังกฤษ

Arm China เป็นบริษัทแยกที่ทาง Arm ถือหุ้นอยู่ 49% และอีก 51% ถือหุ้นโดยบรรษัทร่วมระหว่างนักลงทุนท้องถิ่นและกองทุนข้ามชาติ โดย Arm China จะได้รับสิทธิ์ขาดในการขายไลเซนส์ชิปในจีน เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา Arm ประกาศไล่ Allen Wu ออกจากการมีผลประโยชน์ทับซ้อนกับบริษัทพร้อมกับตั้ง Phil Tang และ Ken Phua มาเป็นซีอีโอร่วมชั่วคราว แต่ Arm China กลับออกแถลงไม่ยอมรับการไล่ออก พร้อมประกาศไล่ Phil Tang ออกจากบริษัท

สำนักข่าว NHK รายงานว่ากลุ่มผู้ร่างกฎหมายของญี่ปุ่นกำลังมองหาช่องทางแบน TikTok ตามอินเดียและสหรัฐฯที่กำลังพิจารณาแนวคิดนี้ เนื่องจากกังวลเรื่องประเด็นความปลอดภัยและเป็นข้อกังขาว่า TikTok ถูกควบคุมโดยรัฐบาลจีนหรือไม่

ทางกลุ่มผู้ร่างกฎซึ่งมาจากพรรค Liberal Democratic Party ระบุว่าจะดำเนินการเรียกร้องตามกฎหมายให้รัฐบาลญี่ปุ่นจำกัดการเข้าถึง TikTok รวมถึงแอปจากจีนอื่นๆ โดยจะรวบรวมข้อเสนอให้รัฐบาลภายในเดือนกันยายนนี้

เมื่อปลายเดือนที่แล้ว เราเห็นข่าวรัฐบาลอินเดียสั่งแบนแอพสัญชาติจีน 59 ตัว ซึ่งรวมถึงแอพยอดนิยมอย่าง Tik Tok, Bigo Live, WeChat, Meitu, UC Browser และแอพบางตัวของ Xiaomi

วันนี้ รัฐบาลอินเดียประกาศแบนระลอกสองเพิ่มอีก 47 ตัว ตัวอย่างแอพกลุ่มนี้คือ Tik Tok Lite, Bigo Lite เป็นต้น

แต่เท่านี้ยังไม่หมด เพราะมีข่าวว่ารัฐบาลอินเดียกำลังจับตาจะแบนแอพระลอกสาม โดยแอพในรายชื่อมีทั้งหมด 275 ตัว แอพเด่นคือ PUBG Mobile ของ Tencent, AliExpress และแอพอื่นจาก Meitu, Sina, Netease, Xiaomi รวมไปถึงเกมของค่าย Supercell จากฟินแลนด์ ที่ปัจจุบัน Tencent เป็นเจ้าของอีกด้วย

องค์การอวกาศแห่งชาติจีน (China National Space Administration - CNSA) ประกาศความสำเร็จในการส่งยานสำรวจอวกาศ Tianwen-1 ขึ้นสู่วงโคจรก่อนจะออกจากวงโคจรมุ่งสู่ดาวอังคารใน 7 เดือนข้างหน้า หากสำเร็จจะเป็นการสำรวจดาวอังคารครั้งแรกของจีน

การสำรวจดาวอังคารต้องอาศัยเทคโนโลยีเพิ่มเติมอีกจำนวนมาก เช่น การเบรกเพื่อเข้าวงโคจรดาวอังคาร, การลงจอด, เทคโนโลยีอัตโนมัติของตัวยานที่ต้องรับมือสถานการณ์ได้เอง, การสื่อสารระยะไกล, ตลอดจนถึงเทคโนโลยีสำหรับการสำรวจทางวิทยาศาสตร์บนตัวยาน

หลังจากทำเนียบขาวออกมาแนะทางออกของแอป TikTok ในสหรัฐ ว่าถ้าจะให้เปิดบริการได้ ก็ควรแยกออกมาจากบริษัทแม่ในจีนหรือ ByteDance ให้ชัดเจน

ล่าสุดจึงมีรายงานอ้างอิงจากบุคคลในวงพูดคุยบอกว่ากลุ่มนักลงทุนในสหรัฐ นำโดยกลุ่มกองทุน General Atlantic และ Sequoia Capital หารือกับกระทรวงการคลังสหรัฐฯ และหน่วยงานกำกับดูแลอื่นๆ ร่วมพูดคุยหาทางออกและซื้อ TikTok ออกมาให้แยกจากจีนเสียเลย

กระทรวงยุติธรรมสหรัฐแถลงการประกาศจับแฮกเกอร์ชาวจีน 2 รายคือ Li Xiaoyu และ Dong Jiazhi ว่าได้รับการสนับสนุนโดยกระทรวงความมั่นคงแห่งรัฐของจีนในการแฮกระบบอาวุธและระบบป้องกัน รวมถึงงานวิจัยและทรัพย์สินทางปัญญา ไม่ว่าจะด้านเทคโนโลยี การผลิตไปจนถึงการแพทย์ ที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนและยาฆ่าเชื้อ COVID-19

ข้อกล่าวหาระบุว่าแฮกเกอร์ทั้ง 2 พยายามจะขโมยความลับทางการค้า ไม่ว่าจะดีไซน์เทคโนโลยี, กระบวนการการผลิต, กลไกการทำงานเครื่องจักร, ซอสโค้ดและงานวิจัยโครงสร้างทางเคมีของยา โดยบริษัทที่เป็นเป้าหมายของแฮกเกอร์ 2 รายนี้มีทั้งในสหรัฐ, ออสเตรเลีย, เบลเยียม, เยอรมนี, ญี่ปุ่น, ลิทัวเนีย, เนเธอร์แลนด์, เกาหลีใต้, สเปน, สวีเดนและสหราชอาณาจักร และทำมานานกว่าทศวรรษ

หลังกฎหมายความมั่นคงฮ่องกงมีผลบังคับใช้ส่งผลให้บริษัทเทคโนโลยีต้องสำรวจว่าจะมีผลต่อตลาดอย่างไรบ้าง โดยบริษัทขนาดใหญ่ๆ มักระบุว่ากำลังสำรวจผลกระทบแต่บริษัทท้องถิ่นหรือบริษัทเล็กลงมาก็เริ่มเดินหน้าย้ายออกจากฮ่องกงแล้ว

รายใหญ่ที่สุดคือ Naver จากเกาหลีใต้ที่ก่อนหน้านี้เคยใช้ฮ่องกงเป็นศูนย์ข้อมูลสำรองร่วมกับสิงคโปร์ได้ตัดสินใจย้ายข้อมูลส่วนบุคคลไปสิงคโปร์ แม้ว่าจะยืนยันว่ารัฐบาลฮ่องกงยังไม่เคยขอข้อมูลมายังบริษัท

สำนักข่าว Bloomberg อ้างแหล่งข่าวไม่ระบุตัวตนว่า Ant Financial ที่กำลังจะขายหุ้นต่อสาธารณะ (IPO) ในตลาดหุ้นเซี่ยงไฮ้และฮ่องกง หวังว่าจะขายหุ้นที่มูลค่าบริษัทสองแสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือ 6.2 ล้านล้านบาท โดยหากประสบความสำเร็จปริมาณเงินทุนที่ระดมได้อาจจะสูงกว่าเก้าแสนล้านบาทที่ Saudi Aramco ทำได้ก่อนหน้านี้

Ant Financial เป็นบริษัทที่เริ่มมาจากการแยก Alipay ออกมาจาก Alibaba ในปี 2010 เพื่อให้บริการทางการเงินเป็นการทั่วไป และขยายธุรกิจออกไปอีกหลายอย่าง ตั้งแต่การประกันภัย, บริการกู้ยืมเงิน, บริการธนาคาร, การจัดการความมั่งคั่ง, ไปจนถึงแพลตฟอร์มยืนยันตัวตน

การระดมทุนรอบล่าสุดบริษัทระดมทุนที่มูลค่า 150,000 ล้านดอลลาร์

Mike Pompeo รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐแถลงว่า ทางกระทรวงมีแผนเตรียมจะแบนการออกวีซ่าให้กับพนักงานชาวจีนบางรายของ Huawei และบริษัทไอทีจีนอื่น ๆ ที่สนับสนุนระบอบที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนและข่มเหงประชาชนทั้งในและต่างประเทศ (Pompeo ยกตัวอย่างค่ายกักกัน เพื่อล้างสมองชาวอุยกูร์ ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์)

อย่างไรก็ตาม Pompeo ไม่ได้ระบุว่าพนักงานคนไหน หรือพนักงานแบบไหนที่เข้าข่าย โดยโฆษกกระทรวงต่างประเทศอ้างว่าเป็นความลับในกระบวนการออกวีซ่า ขณะเดียวกันญาติหรือครอบครัวของพนักงานคนดังกล่าวก็จะไม่ได้รับวีซ่าเช่นเดียวกัน

Sensor Tower เผย รัฐบาลจีนลบแอปเกมกว่า 2,500 เกม จาก iOS จีน หนึ่งในนั้นมี Hay Day, Nonstop Chuck Norris, Contract Killer Zombies 2, Solitaire เนื่องจากเกมเหล่านี้ยังไม่มีใบอนุญาตจากจีนในการเปิดใช้งาน

จีนเป็นตลาดใหญ่อันดับ 1 สำหรับเกมมือถือ สร้างรายได้ให้แอปเปิล 12.6 พันล้านเหรียญสหรัฐในปี 2019 แต่ในขณะเดียวกันจีนก็มีกฎเข้มงวดเรื่องการกำกับเนื้อหาเกม กำหนดให้ทุกเกมต้องได้รับอนุญาตจาก National Press and Publication Administration เพื่อให้แน่ใจว่าเนื้อหาไม่ผิดกฎรัฐบาล

Baidu ซึ่งเป็นบริษัทจากจีนเพียงหนึ่งเดียว ประกาศยุติการเป็นสมาชิกของ Partnership on AI หรือ PAI -- องค์กรที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อสร้างความร่วมมือในการวางมาตรฐานของ AI เช่น ความเป็นส่วนตัวทางดิจิตอล, ความเหลื่อมล่ำในเชิงอัลกอริทึ่ม และ ศีลธรรมในโมเดลปัญญาประดิษฐ์ โดยเป็นความร่วมมือระหว่างบริษัทไอทีขนาดใหญ่ ไม่ว่าจะเป็น Amazon, Apple, Facebook, Google และ Microsoft

โดยครั้งนี้ Baidu ให้เหตุผลว่า เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการเป็นสมาชิกสูงเกินไป แต่จากรายงานของ Wired คาดการณ์ว่า น่าจะเป็นผลมาจากสงครามการค้าระหว่างสหรัฐและจีน

ปี 2018 มีข่าวลือจากคนวงใน Google ว่าบริษัทกำลังมองหาพาร์ทเนอร์ท้องถิ่นเพื่อให้บริการคลาวด์ในจีน ล่าสุด Bloomberg รายงานอ้างอิงคนวงในอีกครั้งว่า Google พับโครงการนี้ไปเรียบร้อยแล้ว

โปรเจ็คนี้มีชื่อภายในว่า Isolated Region จุดประสงค์เพื่อให้บริการต่าง ๆ บนคลาวด์ในจีนที่แยกเป็นเอกเทศจากบริการของ Google ทั้งหมด ทว่า Google ตัดสินใจจะพักโปรเจ็คนี้ไปในราวต้นปี 2019 จากความตึงเครียดระหว่างสหรัฐและจีน Google เลยหันไปโฟกัสกับบริการในยุโรป ตะวันออกกลางและแอฟริกาแทน ก่อนที่จะพับโครงการไปเลยเมื่อพฤษภาคมที่ผ่านมา และ Google เองก็ลดความสนใจที่จะให้บริการคลาวด์ในจีนลงไปพร้อม ๆ กัน

Mike Pompeo รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐ ให้สัมภาษณ์ว่ารัฐบาลสหรัฐกำลังพิจารณาดูว่า จะแบนโซเชียลจีน แบบเดียวกับที่รัฐบาลอินเดียทำ หรือไม่

Pompeo บอกว่าพิจารณาเรื่องการแบนแอพจีนอย่างจริงจัง โดยยกกรณีของการแบน Huawei และ ZTE ที่เกิดขึ้นแล้วมาเทียบ

ส่วนเหตุผลที่แบนแอพจีน มาจากความกังวลว่าแอพเหล่านี้จะส่งข้อมูลกลับไปให้รัฐบาลจีน โดย Pompeo แนะนำว่าคนอเมริกันไม่ควรโหลดแอพแบบ TikTok มาใช้งาน เว้นเสียแต่ว่าอยากให้รัฐบาลจีนเข้าถึงข้อมูลของตัวเองได้

WhatsApp ประกาศ "หยุด" การดำเนินการตามคำขอข้อมูลผู้ใช้จากรัฐบาลฮ่องกง โดยระบุว่าบริษัทกำลังอยู่ระหว่างการตรวจสอบผลกระทบจากกฎหมายความมั่นคงที่รัฐบาลจีนประกาศใช้ โดยจะตรวจสอบตัวกฎหมายเองและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิมนุษยชน

กฎหมายความมั่นคงให้อำนาจเจ้าหน้าที่ตำรวจอย่างกว้างขวาง ทั้งการตรวจค้นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ การสั่งให้ผู้ให้บริการที่เกี่ยวข้องเปิดเผยหรือลบข้อมูล

อินเทอร์เน็ตฮ่องกงนั้นต่างจากจีนมาก เพราะการใช้งานบริการในโลกตะวันตกทั้งหมดล้วนใช้งานได้ ไม่ว่าจะเป็นเฟซบุ๊ก, กูเกิล, หรือทวิตเตอร์ ขณะที่ในจีนแผ่นดินใหญ่บล็อคบริการเหล่านี้เกือบทั้งหมด

หลังจากสาธารณรัฐประชาชนจีนออกกฎหมายด้านความมั่นคงของประเทศฉบับใหม่ ซึ่งมีผลครอบคลุมถึงเขตบริหารพิเศษฮ่องกงด้วย ตามกฎหมายแล้วตำรวจมีอำนาจในการขอให้ “ผู้ให้บริการที่เกี่ยวข้อง” ทำการลบข้อมูลหรือช่วยในการสืบสวนได้โดยไม่ต้องใช้คำสั่งจากศาลอีกต่อไป

ตามกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ของจีน อนุญาตให้ตำรวจค้นหาข้อมูลอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่อาจมีหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับการกระทำที่ผิดกฎหมายความมั่นคง และรัฐบาลฮ่องกงสามารถกระทำตามมาตรการที่จำเป็นเพื่อตรวจตราและกำกับดูแลความมั่นคงของประเทศบนอินเทอร์เน็ตได้

หลังจากจีนปล่อยดาวเทียมระบุพิกัด BeiDou (เป่ยโตว แปลว่า ดาวไถ) ดวงสุดท้าย มีรัศมีทำงานครอบคลุมทั่วโลกแล้ว บริษัทแอปแชร์จักรยานต่างๆ ก็ออกมาขานรับ พร้อมใช้งานระบบระบุพิกัด BeiDou ของรัฐบาลจีนเพื่อเพิ่มความแม่นยำให้กับการระบุตำแหน่ง ร่วมกับระบบ GPS ที่รัฐบาลสหรัฐเป็นเจ้าของ

รํฐบาลอินเดียประกาศแบนแอปจีนจำนวน 59 รายการ โดยระบุว่ามีผลต่อความมั่นคงของรัฐและความสงบเรียบร้อย หลังจากปัญหาพรมแดนระหว่างสองชาติสร้างความไม่พอใจระหว่างกันอย่างหนัก

แอปที่ถูกแบนอาจจะจัดเป็นกลุ่มจากผู้ผลิตจีนหลักๆ เช่น Bytedance (TikTok), Baidu (DU Browser, DU Cleaner, DU News, DU Privacy, Baidu Translate, Baidu Map), Alibaba (UC Browser, UC NEws), Xiaomi (Mi Community, Mi Video Call), Tencent (WeChat, WeSync) แอปวิดีโอยอดนิยมเช่น TikTok หรือ Bigo Live ตลอดจนแอปแต่งหน้าอย่าง Meitu หรือ SelfieCity ก็อยู่ในรายการเช่นกัน

Trustwave รายงานถึงมัลแวร์ GoldenSpy ที่แพร่กระจายผ่านโปรแกรม Intelligent Tax โดยธนาคารจีนบังคับให้ลูกค้าองค์กรต้องติดตั้งแอปนี้ โดย Trustwave ไม่ได้ระบุว่ามัลแวร์นี้พยายามทำอะไรมุ่งร้ายระบบบ้าง

อย่างไรก็ดี GoldenSpy มีพฤติกรรมไม่น่าไว้วางใจ โดย Intelligent Tax จะติดตั้ง GoldenSpy หลังตัว installer ทำงานเรียบร้อยแล้วสองชั่วโมง เมื่อหลบเลี่ยงการตรวจจับการติดตั้ง, จากนั้น GoldenSpy จะติดตั้งตัวเองไว้สองตัวหากตัวใดตัวหนึ่งถูกลบอีกตัวก็จะดาวน์โหลดมารันใหม่ และตัว GoldenSpy จะรันในสิทธิ์ระดับ SYSTEM สามารถดาวน์โหลดซอฟต์แวร์อะไรมาติดตั้งก็ได้

Country Garden บริษัทพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ของจีนได้เปิดตัวศูนย์อาหารหุ่นยนต์ล้วนแห่งแรกในเขตชุ่นเต๋อ มณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน ทำให้เป็นศูนย์อาหารแห่งแรกที่ไม่มีคนเกี่ยวข้องในกระบวนการให้บริการเลย ใช้หุ่นยนต์ทั้งหมดตั้งแต่การปรุงอาหารไปจนถึงการเสิร์ฟ

หุ่นยนต์ที่ใช้ศูนย์อาหารถูกพัฒนาและผลิตโดย Qianxi Robot Catering Group ซึ่งเป็นบริษัทลูกในเครือ Country Garden อีกที ตัวศูนย์อาหารมีขนาดราว 2,000 ตารางเมตร มีการแบ่งโซนตามประเภทอาหาร ขณะที่หุ่นยนต์ทำอาหารก็ถูกออกแบบมาให้แตกต่างกันตามแต่ประเภทร้านอาหาร เช่น ร้านอาหารจีน ร้านก๋วยเตี๋ยว เป็นต้น สามารถให้บริการลูกค้าได้เกือบ 600 คนในครั้งเดียว และสามารถเสิร์ฟเมนูที่มีให้เลือกถึง 200 รายการได้ภายในเวลาเพียง 20 วินาที

Huawei เปิด Flagship Store สาขาใหญ่ที่สุดในโลกอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 24 มิถุนายนที่ผ่านมา โดยตั้งอยู่ในย่าน Nanjing East นครเซี่ยงไฮ้ กินพื้นที่อาคารสามชั้น รวมเนื้อที่กว่า 5,000 ตารางเมตร ภายในเป็นพื้นที่จำหน่ายอุปกรณ์ Huawei ทั้งมือถือ แท็บเล็ต และอื่นๆ กว่า 500 ชนิด รวมถึงเป็นศูนย์ให้บริการลูกค้าด้วย

ในร้านมีมีการจัดแสดงโซน Smart Life แบ่งเป็น 5 โซน จำลองพื้นที่ต่างๆ ของบ้านแบบ Smart Home ที่ใช้อุปกรณ์ของ Huawei ใช้เจ้าหน้าที่ดูแลลูกค้ากว่า 200 คน มีเค้าเตอร์ให้บริการ 19 เค้าเตอร์ และโซนบริการหลังการขายอีก 12 โซน

BeiDou (เป่ยโตว ไม่ใช่ ไป่ตู้) เป็นเครือข่ายดาวเทียมระบุพิกัดของประเทศจีน สร้างมาใช้ทดแทนระบบ GPS ที่เป็นเป็นระบบระบุพิกัดที่รัฐบาลสหรัฐเป็นเจ้าของ รัฐบาลจีนพยายามพัฒนาเครือข่ายดาวเทียมระบุพิกัดของตัวเองมาตั้งแต่ปี 1990 เพื่อให้ใช้งานได้แม้เกิดข้อพิพาทกับสหรัฐ และเป็นการขยายการครอบคลุมของเทคโนโลยีจีนไปทั่วโลกอีกด้วย

หลังสหรัฐต่อคำสั่งประธานาธิบดีแบน Huawei ต่ออีกปีและบีบให้บริษัทนอกสหรัฐที่จะขายชิปให้ Huawei ต้องขออนุญาตก่อน ซึ่งบริษัทใหญ่ของไต้หวันอย่าง TSMC ก็โดนบีบกลาย ๆ ไปด้วย

ล่าสุด Kung Ming-hsin ประธานสภาพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติของไต้หวันเปิดเผยว่า สหรัฐไม่ได้กดดันไต้หวันให้ตัดความสัมพันธ์กับจีนทั้งหมด เป้ามีแค่ Huawei เจ้าเดียวเท่านั้น นอกจากนี้ เขาบอกว่า TSMC แม้จะได้รับผลกระทบจากออเดอร์ Huawei ที่หายไป แต่ตอนนี้ก็ได้ออเดอร์จากลูกค้ารายอื่นเข้ามาแทนที่ได้ทั้งหมดแล้ว

สำนักข่าว South China Morning Post อ้างแหล่งข่าวไม่เปิดเผยตัวตนระบุว่าแอปเปิลกำลังแจ้งผู้จัดจำหน่ายเกมจำนวนมากให้ขอใบอนุญาตทางการจีนให้ทันวันที่ 30 กรกฎาคมนี้ไม่เช่นนั้นเกมจะถูกถอนออกจาก App Store ในจีน

จีนมีแนวทางตรวจสอบเนื้อหาเกมก่อนจัดจำหน่ายได้มาตั้งแต่ปี 2018 กระบวนการตรวจสอบนั้นมีรายละเอียดมากและกระบวนการล่าช้าจนกระทั่ง Tencent ต้องถอนการขออนุญาตเกม PUBG ออกไป แนวทางการอนุญาตจำกัดความรุนแรง รวมถึงห้ามมีเลือด หากมีระบบแต่งงานจะจำกัดอายุผู้เล่น เป็นต้น

สองยักษ์ใหญ่อีคอมเมิร์ซจีน Alibaba และ JD.com รายงานตัวเลขยอดขายสุทธิ จากเทศกาลช้อปปิ้งกลางปีในวันที่ 18 มิถุนายนที่ผ่านมา หรือที่เรียกว่า 6.18 โดยมียอดขายรวมกัน 1.37 แสนล้านดอลลาร์ หรือกว่า 4.2 ล้านล้านบาท

โดย JD.com ระบุว่าปริมาณคำสั่งรวมทั้งมีมีมูลค่า 3.799 หมื่นล้านดอลลาร์ เพิ่มขึ้น 34% จากปีก่อน ส่วน Alibaba ระบุว่าจำนวนคำสั่งซื้อรวมมีมูลค่า 9.852 หมื่นล้านดอลลาร์ ที่น่าสนใจคือตัวเลขยอดขาย 6.18 ของ Alibaba นั้น สูงกว่าเทศกาล 11.11 ปีที่แล้วมากกว่า 2 เท่าตัวเลยทีเดียว จึงอาจสะท้อนได้ทั้งภาวะเศรษฐกิจในจีนและการฟื้นตัวจากการระบาดของโควิด-19