ข่าวนี้เป็นภาคต่อของข่าวเก่าๆ เหล่านี้ครับ Lucid ย้ายปุ่มก่อประเด็น: โอเพนซอร์สไม่ใช่ประชาธิปไตย, ปัญหาเรื่องปุ่มใน Ubuntu Lucid ได้ข้อยุติ: เหมือน Mac OS X, Ubuntu 11.04 จะเอา Notification Area ออกไป, Ubuntu Netbook Remix 10.10 จะใช้ Global Menu แบบแมค

Mark Shuttleworth เคยให้เหตุผลในการย้ายปุ่มควบคุมหน้าต่างของ Ubuntu มาไว้ด้านซ้ายมือ ว่าเขาต้องการ "เปิดที่ว่างด้านขวาบน" ของหน้าต่างเอาไปใช้ประโยชน์อย่างอื่น ตอนนี้แกเฉลยออกมาแล้วครับ มันคือ "window indicator"

ทีม Ubuntu Manual Project ได้เผยแพร่คู่มือสำหรับ Ubuntu 10.04 ออกมาแล้ว โดยใช้ชื่อว่า Getting Started with Ubuntu 10.04

โครงการดังกล่าวเป็นโครงการอาสาสมัคร เผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาตแบบครีเอทีฟคอมมอนส์ สามารถดาวน์โหลดได้ฟรี ล่าสุด ทวิตเตอร์ของโครงการระบุว่า มีผู้ดาวน์โหลดไปแล้วมากกว่า 10,000 ครั้ง นอกจากนี้ยังสั่งซื้อฉบับกระดาษได้อีกด้วยที่ Lulu

Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการ Ubuntu ประกาศลงในบล็อกว่า Ubuntu 10.10 เฉพาะรุ่น Netbook Remix จะแก้ปัญหาเรื่องพื้นที่หน้าจอแนวตั้ง (ซึ่งเน็ตบุ๊กส่วนมากเป็น 1024x600) ไม่พอใช้ ด้วยการเอาเมนูของโปรแกรมไปไว้ที่ขอบบนของหน้าจอ (แบบเดียวกับแมค)

แต่ก่อนที่จะวิจารณ์ว่า "เหมือนแมคอีกแล้ว" Ubuntu จะก้าวข้ามไปไกลกว่านั้น เพราะจะรวมเอา title bar เข้ากับเมนูเลย โดยใช้วิธี "สลับโหมด" คือการทำงานปกติจะแสดง title ของโปรแกรมบน panel ที่ขอบบน แต่เมื่อเอาเมาส์ไปใกล้ๆ ขอบบนหรือกด Alt จะเปลี่ยนเป็นแสดงเมนูของโปรแกรมแทน

Shuttleworth บอกว่าวิธีนี้จะช่วยเพิ่มพื้นที่แสดงผลแนวตั้งอีก 24 พิกเซล และ Ubuntu มีแผนจะปรับปรุงจุดอื่นๆ เพื่อเพิ่มเนื้อที่แสดงผลด้วย

ในขณะที่ Ubuntu 10.04 จะออกภายในไม่กี่วันนี้แล้ว ทางบริษัท Canonical ได้เผยแผนการพัฒนา GUI ของ Ubuntu ในอีกสองรุ่นถัดไปคือ 10.10 และ 11.04 บ้างแล้ว

จากข่าวเดิม Ubuntu 10.04 จะใช้ยาฮูแทนกูเกิล และได้เปลี่ยนจริงๆ ในรุ่นเบต้าทุกตัว แต่ล่าสุดทาง Ubuntu ประกาศเปลี่ยนกลับเป็นกูเกิลแล้ว โดยระบุว่าในรุ่นจริงจะเป็นกูเกิลแน่นอน

Ubuntu ไม่ได้ให้เหตุผลที่ชัดเจนนัก บอกเพียงแค่ว่าการคงกูเกิลไว้จะช่วยให้คนที่อัพเกรดจาก 9.10 มาเป็น 10.04 รู้สึกไม่แตกต่างจากเดิมมาก

ข่าวแถม: แบนเนอร์นับถอยหลังวันออก Ubuntu 10.04 มาแล้ว ตัวอย่างด้านใน

ที่มา - Ubuntu mailing list, OMG Ubuntu

Songbird โปรแกรมจัดการเพลงแบบเดียวกับ iTunes ได้ประกาศหยุดการพัฒนาเวอร์ชันลินุกซ์ ด้วยเหตุผลว่ามีกำลังนักพัฒนาไม่เพียงพอ โดยจะโยกทรัพยากรไปพัฒนาฟีเจอร์ของโปรแกรมแทน

อย่างไรก็ตาม Songbird จะยังคงระบบ build บนลินุกซ์ และยังออกโปรแกรมรุ่นที่ใช้ทดสอบลินุกซ์เป็นการภายในต่อไป เพียงแต่โปรแกรมจะไม่มีฟีเจอร์ใหม่ และไม่ถูกทดสอบอย่างเข้มข้นเหมือนเดิมอีกแล้ว

ที่มา - Songbird Blog

ปัญหา Lucid ย้ายปุ่มก่อประเด็น: โอเพนซอร์สไม่ใช่ประชาธิปไตย ของ Ubuntu 10.04 ได้ข้อยุติแล้ว เมื่อ Mark Shuttleworth ในฐานะ SABDFL ได้ประกาศฟันธงว่า

• ปุ่มควบคุมหน้าต่างจะอยู่ฝั่งซ้ายมือ เหมือนในรุ่นเบต้าของ Lucid
• แต่ลำดับของปุ่มจะเปลี่ยนไป ให้เหมือนกับ Mac OS X นั่นคือ Close, Minimize และ Maximize จากซ้ายไปขวา

Shuttleworth บอกว่าการตัดสินใจนี้ถือเป็นที่สิ้นสุด และชาว Ubuntu ต้องก้าวไปข้างหน้าในประเด็นอื่นๆ ต่อไป

ข่าวร้ายสำหรับแฟน ๆ Linux ที่ต้องการอัพเดท PS3 ให้ทันสมัยอยู่เสมอ เฟิร์มแวร์ใหม่สำหรับ PS3 ที่จะปล่อยให้ดาวน์โหลดในวันพฤหัสบดีที่จะถึงนี้ (เวอร์ชั่น 3.21) จะตัดความสามารถในการติดตั้ง OS อื่น ๆ ลงบนเครื่อง PS3 ทุกเครื่อง นั่นหมายความว่า PS3 ที่ไม่ใช่รุ่น Slim จะไม่สามารถติดตั้ง Linux ลงบนเครื่องได้อีกต่อไป

โดยจากบนเว็บ PlayStation Europe Blog ได้ให้เหตุผลว่าสาเหตุของการตัดความสามารถนี้ทิ้งไปคือปัญหาทางด้านความปลอดภัย

แม้ว่าผู้ใช้ Linux ดิสโทรต่าง ๆ บน PS3 สามารถเลือกที่จะไม่อัพเดทเฟิร์มแวร์ได้ แต่ผู้ใช้คนนั้นจะไม่สามารถเข้าไปใช้งาน PlayStation Network และเล่นเกมออนไลน์ได้อีกต่อไป

Ubuntu 10.04 นับเป็นความหวังสำหรับการใช้งานลินุกซ์ที่ดีขึ้นสำหรับใครหลายๆ คนเพราะถึงรอบของการออกลินุกซ์รุ่นซัพพอร์ตนานพิเศษ หรือ Long Term Support (LTS) กันอีกครั้ง เรามาดูกันดีกว่าว่ามีอะไรเปลี่ยนไปบ้าง

ผมเองทดลองใช้จาก Testdrive ของ Lucid อยู่เรื่อยๆ แต่ไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจนนัก แต่หลังจากออก Beta1 แล้วก็พบว่ามีการปรับปรุงส่วนติดต่อผู้ใช้ไปมาก บางจุดอาจจะดูดีขึ้น แต่บางจุดก็น่าสนใจว่าจะมีเสียงตอบรับเป็นอย่างไรกัน

Ubuntu ออกรุ่น 10.04 Beta 1 ที่หลายๆ คนอาจจะรอคอยกันอยู่ เพราะรุ่นนี้เป็น LTS แถมมีการเปลี่ยนแปลงมากพอสมควร

ช่วงหลังๆ บริษัทผลิตชิปกราฟิกเริ่มยอมโอเพนซอร์สไดร์เวอร์กันมากขึ้นแต่การซัพพอร์ตก็มักจะอยู่ในระดับสองมิติเท่านั้น ข่าวดีคือใน Fedora 13 นั้นตัวไดร์เวอร์ Nouveau จะรองรับการทำงานสามมิติ และทาง Fedora นั้นก็ยอมรับเอาโค้ดนี้ไปใช้งานใน Fedora 13 แล้ว

จุดเด่นของไดรเวอร์โอเพนซอร์สคือมันรองรับฟังก์ชั่นการทำงานร่วมกับเคอร์เนลได้ดีกว่า เช่น kernel-mode-setting ที่ช่วยให้ X.Org สามารถทำงานนอกสิทธิ์ root ได้ โดยทาง Adam Williamson ทีมงานของ RedHat ระบุว่าได้ทดสอบไดร์เวอร์ตัวนี้กับ Spring RTS framework, Compiz, Neverball, Foobillard, และ Quake 3 แล้วพบว่าทำงานได้ดี

ทั้งอินเทลและโนเกียต่างก็พยายามผลักดันแพลตฟอร์มที่ต่อยอดมาจากลินุกซ์ในชื่อของตัวเองคือ Moblin และ Maemo มานานนับปี (อินเทลดูจะนานกว่า) แต่ทั้งสองแพลตฟอร์มกลับไม่ได้รับความนิยมเท่าใดนักแถมไปๆ มาๆ Android ก็มากินรวบทุกตลาดไปอย่างรวดเร็ว งานนี้เลยบีบให้ยักษ์ใหญ่ทั้งสองเจ้าไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากร่วมมือกันพัฒนาแพลตฟอร์มต่อไป

การรวมของสองแพลตฟอร์มจะเป็นการรวมแกนในของอินเทลเข้ากับหน้าจอที่ใช้ Qt ของ Maemo หรือง่ายๆ คืออินเทลยกเลิก Moblin (โดยอาจจะพัฒนาแบบซ่อมบำรุงไปอีกสักพัก) แล้วไปร่วมพัฒนา Maemo กับโนเกีย ส่วนแกนกลางที่อินเทลส่งไปรวมนั้นเราคงเดาไม่ยากว่าส่วนมากจะเป็นโค้ดที่สร้างขึ้นสำหรับชิปอะตอม

ข่าวเก่าไปนิด แต่ยังน่าสนใจครับ คนที่ใช้ลินุกซ์น่าจะคุ้นเคยกับ KDE ซึ่งเป็น desktop environment ที่นิยมตัวหนึ่ง ภายหลังโครงการ KDE ได้ขยายตัวจาก desktop environment มารวมถึงการพัฒนาแอพพลิเคชันอื่นๆ ด้วย ในรุ่น 4.4 นี้จึงเปลี่ยนชื่อจาก KDE เฉยๆ เป็น KDE Software Compilation หรือ KDE SC (โค้ดเนม "Caikaku")

สำหรับ KDE SC 4.4 มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญดังนี้

Gentoo ลินุกซ์ดิสโทรหนึ่งที่เป็นที่นิยมและนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย นาย Michael จาก Misa Digital ได้นำเอา Gentoo ไปใช้กับผลิตภัณฑ์ของเขาเหมือนกัน แต่แปลกตรงที่มันไม่ใช่อะไรๆ ที่เรานึกถึงเลย เพราะสิ่งที่นาย Michael ทำนั้นคือ กีต้าร์!? เขาเรียกมันว่า Misa Digital Guitar ซึ่งเป็น MIDI Guitar ที่ใช้ทัชแพดและคีย์ดิจิทัลแทนสายกีต้าร์ ใช้ระบบปฏิบัติการ Gentoo Linux ทำงานบนซีพียู AMD Geode มีพอร์ตเชื่อมต่อ MIDI และ Ethernet

TechCrunch ได้รับข่าวลือมาว่า เว็บไซต์ใหม่ของคุณบิล เกตส์ thegatesnotes.com ทำงานบนเซิร์ฟเวอร์ที่เป็นลีนุกช์ จึงได้ลองใช้ Netcraft ตรวจสอบ พบว่าเป็นเว็บไซต์ดังกล่าวทำงานทั้งบนลีนุกซ์และวินโดวส์ (โดยใช้ IIS 7.0 จัดการเว็บในฝั่งวินโดวส์) จึงเป็นไปได้ที่เว็บไซต์ดังกล่าวใช้ Akamai เชื่อมไปยังแหล่งคอนเทนต์สำรองในกรณีที่มีทราฟิกมากเกินเซิร์ฟเวอร์หลักจะรับไหว (รวมถึงการถูกโจมตีแบบ DDoS) และ Akamai นี้แหละที่ใช้ลีนุกซ์

บริษัท Canonical ได้ประกาศว่า Ubuntu รุ่นหน้า 10.04 หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ Lucid Lynx จะใช้ยาฮูเป็น search engine หลักแทนกูเกิล นอกจากนี้ยังรวมถึงหน้า start page ของ Firefox และติดตั้ง Yahoo! Toolbar มาให้พร้อมสรรพ

การประกาศแบบนี้ชัดเจนว่า Canonical นั้นได้รับเงินจากยาฮูเป็นสิ่งตอบแทน (ซึ่งกูเกิลก็ทำกับ Firefox เช่นกัน) แม้จะไม่เปิดเผยมูลค่า แต่ตัวแทนของ Canonical บอกว่าดีลกับยาฮูจะช่วยให้มีเงินมาสนับสนุนการพัฒนาของ Ubuntu มากขึ้น อย่างไรก็ตามถ้าผู้ใช้ไม่ชอบ ก็สามารถเปลี่ยนกลับเป็นกูเกิลได้ง่าย

ก่อนหน้านี้ Canonical ได้เงินจากกูเกิลอยู่บ้าง การเปลี่ยนมาใช้ยาฮูแปลว่ายาฮูจ่ายดีกว่า

Ted Ts'o นักพัฒนาเคอร์เนลของลินุกซ์คนสำคัญ ออกจากตำแหน่ง CTO ของ Linux Foundation ตามวาระการทำงาน 2 ปี และเข้าทำงานกับกูเกิลแล้ว

งานสำคัญของเขาคือ ช่วยกูเกิลแปลงระบบไฟล์ที่ใช้ในเซิร์ฟเวอร์ทั้งหมดของกูเกิล จากเดิมที่ใช้ Ext2 มาเป็น Ext4 ซึ่ง Ted Ts'o เป็นหนึ่งในผู้สร้าง Ext4 ด้วย

กูเกิลเลือก Ext4 เพราะทดสอบประสิทธิภาพแล้วใกล้เคียงกับระบบไฟล์ XFS ที่เป็นคู่แข่ง เพียงแต่ Ext4 เหนือกว่าในเรื่องการอัพเกรดมาจาก Ext2

ที่มา - Ars Technica

ถ้าใครยังจำกันได้ เมื่อปี 2004 ข่าวใหญ่มากอันหนึ่งของแวดวงลินุกซ์คือ Nautilus ซึ่งเป็น file manager หลักของ GNOME ตัดสินใจปรับอินเทอร์เฟซให้เป็นแบบ spatial (เปิดโฟลเดอร์ใหม่จะเปิดหน้าตางใหม่ด้วย เหมือนกับ Windows Explorer ใน Windows 95) ซึ่งเป็นที่ถกเถียงกันมาก (อ่าน ข่าวเก่าบน Slashdot, ข่าวเก่าบน OSNews, ข่าวเก่าบน Ars Technica ประกอบ)

เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม ที่ผ่านมา บริษัท Novell ได้ออก Moonlight 2 พร้อมข้อตกลงใหม่ที่อนุญาตให้รันบน Linux ได้ทุกรุ่น (รวมทั้ง OS ตระกูล BSD ด้วย) จากเมื่อก่อนรันได้แค่บนผลิตภัณฑ์ของ Novell (เช่น NetWare, SuSE Linux เป็นต้น)

โดย Moonlight ในเวอร์ชั่นใหม่นี้ พัฒนาบน Mono 2.6, Cairo และ GTK+ ประกอบด้วยซอร์สโค้ดภาษา C/C++ 142,000 บรรทัด และซอร์สโค้ดภาษา C# อีก 320,000 บรรทัด (เป็นซอร์สโค้ดจากโครงการโอเพ่นซอร์ส Silverlight ของไมโครซอฟท์ 125,000 บรรทัด)

Mark Shuttleworth ผู้ก่อตั้ง Ubuntu และบริษัท Canonical ประกาศลาออกจากตำแหน่ง CEO ของบริษัท

แต่ไม่ต้องตกใจไป เพราะเขาลาออกจากแค่ตำแหน่ง CEO เท่านั้น เหตุผลเพื่อลงไปลุยในงานออกแบบผลิตภัณฑ์ ดูแลคู่ค้าและลูกค้าแทน ส่วนตำแหน่ง CEO ของบริษัทก็จะเลื่อนขั้น Jane Silber ซึ่งดำรงตำแหน่ง COO อยู่แล้วมาดูแลแทน สำหรับตำแหน่งใน Ubuntu นั้น เขาจะยังมีที่นั่งใน Ubuntu Community Council กับ Ubuntu Technical Board อยู่เช่นเดิม

Mark Shuttleworth เคยมาเมืองไทยหลายครั้ง แถวนี้ก็น่าจะเคยเจอกันหลายคน

ที่มา - Mark Shuttleworth

Chris Kenyon ผู้บริหารของบริษัท Canonical ผู้พัฒนา Ubuntu ได้เปิดเผยผ่านบล็อกของบริษัทว่า Canonical ได้ทำงานกับกูเกิลในโครงการ Chrome OS ด้วย โดยรูปแบบเป็นกูเกิลจ้างพัฒนา เขาไม่ได้ระบุว่า Canonical รับผิดชอบในส่วนไหนบ้าง แต่คาดว่าเป็นระบบพื้นฐานของลินุกซ์ซึ่งเป็นความเชี่ยวชาญของ Canonical อยู่แล้ว ข้อมูลจาก ComputerWorld บอกว่า Canonical ร่วมงานกับกูเกิลมาตั้งแต่การเปิดตัว Chrome OS เมื่อเดือนกรกฎาคมปีนี้

Sundar Pichai กับ Linus Upson ซึ่งเป็นนักพัฒนาของกูเกิลเองก็ระบุว่า กูเกิลพยายามจะใช้ "ส่วนประกอบที่มีอยู่แล้ว" ให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ใน Chrome OS

ขณะนี้ใกล้ได้เวลาที่จะจบงานเปิดตัว Chrome OS ของกูเกิลลงแล้ว โดยรายละเอียดส่วนใหญ่ก็มีการเปิดเผยออกมาเกือบครบทั้งหมด รายการฟีเจอร์มีดังนี้

• บูตเร็วมาก ประมาณสี่วินาทีหลังเปิดเครื่อง กูเกิลต้องการทำให้คอมพิวเตอร์เป็นเหมือนโทรทัศน์ ทุกอย่างถูกตัดออก เหลือแค่เฟิร์มแวร์, เคอร์เนล, และ Chrome งานนี้อาจจะต้องเขียนตำรา OS ใหม่เพราะ Chrome OS ไม่มีแม้แต่ Bootloader
• มีการยืนยันทุกโค้ดที่จะรัน ผ่านทางระบบการยืนยัน Certificate และการตรวจสอบความถูกต้องด้วย SHA1 ถ้าไม่แน่ใจว่ามีใครแอบแฮกเครื่องหรือไม่ ให้รีบูตเพื่อยืนยันซอฟต์แวร์ทั้งหมด
• มีฟีเจอร์เพิ่มเติมเพื่อเว็บแอพลิเคชั่น เช่น หน้าต่างขนาดเล็กสำหรับแชต, sidebar สำหรับแอพลิเคชั่นที่ใช้บ่อย และระบบเตือนผู้ใช้สำหรับเมล
• ทุกอย่างอยู่บนอินเทอร์เน็ต (ให้ถูกคือทุกอย่างอยู่กับกูเกิล) ข้อมูลในเครื่องเป็นเพียงการแคชเท่านั้นและทุกอย่างในดิสก์เข้ารหัสทั้งหมด ไม่สามารถแชร์ไฟล์ระหว่างผู้ใช้ในเครื่องเดียวกันได้
• รองรับ Flash ตั้งแต่ต้น

ที่เหลือดูวีดีโอทั้งหมดหลัง break ได้เลยครับ

ที่มา - Chromium.org

ในที่สุด Fedora รุ่นถัดไปคือรุ่นที่ 12 "Constantine" ก็ออกแล้วครับ โดย Constantine เป็นชื่อกษัตริย์โรมันที่ผ่อนปรนความขัดแย้งทางศาสนาทำให้ผู้คนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ดังนั้น Fedora 12 นี้ก็จะมี Tagline ว่า "Unite" ครับ (Fedora 11 "Leonidas" ก็เป็นชื่อกษัตริย์โรมันครับ Tagline ว่า "Reign")

สำหรับ Fedora 12 นี้มีฟีเจอร์มากมายสามารถอ่านได้จาก Release Note ครับ คร่าวๆ ดังนี้

จากข่าวเก่าว่า GNOME 3.0 คือ GNOME 2.30 ซึ่งจะออกตัวจริงช่วงเดือนมีนาคม 2010 ตอนนี้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นแล้ว เพราะทางโครงการตัดสินใจเลื่อน GNOME 3.0 ไปออกเดือนกันยายน 2010 แทน

เหตุผลก็ตรงไปตรงมาว่าการเลื่อนไปอีก 6 เดือนจะช่วยให้ GNOME 3.0 สมบูรณ์ขึ้น ส่วนรอบการออกเดือนมีนาคม 2010 (GNOME ออกทุกหกเดือน) ก็ไม่มีปัญหา เพราะว่าจะออก GNOME 2.30 ซึ่งจะเน้นไปที่การแก้บั๊ก และการพัฒนาในจุดเล็กๆ น้อยๆ เสียมากกว่า

Ubuntu 9.10 "Karmic Koala" (รีวิวฉบับ Blognone) แม้ว่าจะมีของใหม่มาให้ใช้เยอะพอสมควร แต่ก็อุดมไปด้วยปัญหาและบั๊กมากมาย เยอะกว่ารุ่นก่อนๆ อย่างเห็นได้ชัด (ผมสังเกตจากข่าวและบล็อกของต่างประเทศนะครับ)

สื่อต่างประเทศหลายฉบับรายงานว่า ผู้ใช้ Ubuntu 9.10 โดยเฉพาะการอัพเกรดจาก Ubuntu 9.04 พบปัญหาสารพัดสารพัน ปัญหายอดนิยมคือเรื่องหน้าจอดำ-กระพริบ อันเป็นผลมาจากไดรเวอร์การ์ดจอ, ไม่ยอมเปลี่ยนเคอร์เนลเป็นเวอร์ชันใหม่ของ Karmic, ฟีเจอร์เข้ารหัสไดรฟ์ไม่ทำงาน ส่วนการติดตั้งแบบ clean install ไม่เจอปัญหามากเท่า