Russian Union of Industrialists and Entrepreneurs (RSPP) ภาคเอกชนของรัสเซียในกลุ่มอุตสาหกรรมไอทีและโทรคมนาคมออกมาเตือนว่าตอนนี้มีสต็อกอุปกรณ์พอใช้งานไปอีกประมาณ 6 เดือนเท่านั้น และหากยังคงถูกคว่ำบาตรต่อไป รัสเซียก็อาจจะมีปัญหาการสื่อสารในประเทศ

ตอนนี้อุปกรณ์โทรคมนาคมส่วนใหญ่ไม่สามารถส่งไปยังรัสเซียได้เนื่องจากติดมาตรการคว่ำบาตรจากสหรัฐฯ และชาติยุโรป ส่วนที่บริษัทรัสเซียพอจะหาซื้อได้ก็ราคาเพิ่มขึ้นถึง 40% เนื่องจากค่าเงินรูเบิลอ่อนค่า

แถลงการณ์ของ RSPP ครั้งนี้ออกมาขอให้รัฐบาลช่วยอุดหนุนก้อนใหญ่ เช่น ตั้งกองทุนบริการโทรคมนาคมมาอุ้ม, ลดค่าคลื่นความถี่ลง 50%, ยกเว้นภาษี แต่คาดว่ารัฐบาลรัสเซียน่าจะไม่อุ้มเป็นแพ็กเกจใหญ่ขนาดนี้

FCC หรือ กสทช. สหรัฐ เพิ่มรายชื่อบริษัทที่ถูกแบล็คลิสต์ห้ามทำธุรกรรมด้วย เนื่องจากความเสี่ยงต่อความมั่นคงของประเทศ

เดิมทีรายชื่อนี้มีผู้ผลิตอุปกรณ์เครือข่ายสัญชาติจีนอย่าง Huawei และ ZTE, ผู้ผลิตกล้องวงจรปิด Hytera, Hikvision, Dahua ล่าสุดเพิ่มโอเปอเรเตอร์จีน (นับเฉพาะบริษัทนิติบุคคลในอเมริกา) 2 รายคือ China Telecom และ China Mobile รวมถึงบริษัทแอนตี้ไวรัส Kaspersky จากรัสเซีย

สถานการณ์สงครามรัสเซีย-ยูเครน ทำให้กลุ่มคนทำงานไอที-นักพัฒนาซอฟต์แวร์ในรัสเซียเริ่มอพยพออกนอกประเทศ เนื่องจากไม่มั่นใจในอนาคตทางอาชีพของตัวเอง สภาพชีวิตความเป็นอยูที่แย่ลงมาก หรือไม่พอใจนโยบายของรัฐบาลรัสเซียที่รุกรานยูเครน

เป้าหมายปลายทางหลักของคนไอทีรัสเซียคือ กรุง Tbilisi เมืองหลวงของประเทศจอร์เจียที่มีชายแดนติดกัน เหตุผลเป็นเพราะการเดินทางจากรัสเซียไปยังประเทศตะวันตกทำได้ยาก (ไฟลท์โดนยกเลิกหมด) คนรัสเซียจึงต้องแวะผ่านประเทศอื่นก่อน ซึ่งการไปจอร์เจียไม่จำเป็นต้องขอวีซ่า สามารถไปได้ทันที

ส.ส.รัสเซีย Pavel Zavalny ซึ่งมีตำแหน่งเป็นประธานคณะกรรมาธิการพลังงานของสภา ออกมาเสนอไอเดียแก้ปัญหาการถูกประเทศตะวันตกปิดกั้นทางเศรษฐกิจ จนไม่สามารถขายน้ำมันและก๊าซธรรมชาติได้ ด้วยการซื้อขายน้ำมันด้วยเงินสกุลอื่นๆ ที่ไม่ใช่ดอลลาร์-ยูโร ซึ่งรวมถึงบิทคอยน์ด้วย

ข้อเสนอของ Zavalny มุ่งเน้นไปที่การขายน้ำมันให้ประเทศที่เป็นมิตร เช่น จีน (เป็นเงินหยวน-รูเบิล) หรือตุรกี (เป็นเงินลีรา-รูเบิล) และแถมว่าอาจรวมถึงบิทคอยน์ถ้าเป็นไปได้

คนรัสเซียเริ่มดาวน์โหลดข้อมูล Wikipedia เก็บไว้ใช้งานแบบออฟไลน์ ก่อนรัฐบาลรัสเซียบล็อคการเข้าถึง Wikipedia (ขู่ว่าจะบล็อคแต่ยังไม่บล็อคจริงๆ)

ปัจจุบันมีเครื่องมือหลายตัวที่ใช้ดาวน์โหลดข้อมูลจาก Wikipedia เก็บไว้แบบออฟไลน์ ตัวอย่างยอดนิยมคือ Kiwix ที่ออกแบบมาสำหรับการอ่าน Wikipedia ในสถานที่ไม่มีอินเทอร์เน็ต หรือประเทศที่ปิดกั้นอินเทอร์เน็ต

Buyk บริการเดลิเวรีสินค้าของสด-ของชำภายใน 15 นาที ประกาศล้มละลาย หลังประสบปัญหาทางการเงินเพราะบริษัทแม่ในรัสเซียถูกแซงก์ชันทางเศรษฐกิจ

Buyk เป็นบริษัทลูกของ Samokat บริการเดลิเวรีสินค้าของรัสเซีย และมีธนาคาร Sberbank ของรัสเซียเป็นผู้ถือหุ้น ตัวธุรกิจในสหรัฐอเมริกาเปิดเมื่อเดือนกันยายนปี 2021 มีพื้นที่บริการเฉพาะนครนิวยอร์กและชิคาโก มีร้านสาขาทั้งหมด 39 แห่ง

Buyk บอกว่าพยายามหาวิธีระดมทุนเพิ่มเพื่อให้ทำธุรกิจต่อไปได้ แต่สถานการณ์สงครามยูเครนและมาตรการกีดกันทางเศรษฐกิจของสหรัฐต่อรัสเซีย ทำให้บริษัทไม่มีทางเลือกอื่น จึงต้องยื่นขอล้มละลายตามกฎหมายสหรัฐ

Meta รายงานว่าทางบริษัทสั่งตรวจสอบและลบวิดีโอ Deepfake ของประธานาธิบดี Volodymyr Zelensky บนแพลตฟอร์ม Facebook แล้ว เป็นไปตามกฎของ Facebook ที่ไม่อนุญาตให้มีวิดีโอประเภทนี้บนแพลตฟอร์ม

วิดีโอปลอมของประธานาธิบดี Zelensky นี้ออกแถลงการณ์ในลักษณะขอให้ประชาชนวางอาวุธเลิกต่อต้านทหารรัสเซีย และมีรายงานว่าวิดีโอนี้เผยแพร่ผ่านช่องโทรทัศน์และเว็บไซต์ของสำนักข่าว Ukraine 24 ที่มีรายงานว่าโดนแฮกด้วย

Slack เริ่มตัดบริการลูกค้าในรัสเซีย โดยลูกค้าหลายรายระบุว่าไม่ได้รับการแจ้งเตือนล่วงหน้า โดยบริษัทระบุว่าเป็นความจำเป็นตามกฎหมาย

ตอนนี้ไม่มีข้อมูลว่ามีบริษัทได้รับผลกระทบจำนวนเท่าใดหรือเงื่อนไขลูกค้าที่ถูกตัดบริการเป็นอย่างไรบ้าง ทาง Slack ระบุว่าพยายามติดต่อบริษัทที่ได้รับผลกระทบเท่าที่กฎหมายจะอนุญาตให้ทำได้

ทาง Slack ยังไม่ได้ลบข้อมูลของลูกค้าที่ถูกตัดบริการแต่อย่างใด แต่การบล็อคบริการครั้งนี้ก็ทำให้ลูกค้าล็อกอินเข้าไปดาวน์โหลดข้อมูลออกมาไม่ได้ด้วย หากไม่ได้สำรองข้อมูลภายนอกเอาไว้ก็ต้องรอจนกว่าการคว่ำบาตรจะเปลี่ยนแปลงเท่านั้น

ที่มา - Axios

MongoDB ผู้พัฒนาระบบฐานข้อมูลแบบ NoSQL ยอดนิยมเตรียมตัดบริการ MongoDB Atlas ที่เป็นบริการคลาวด์สำหรับบัญชีผู้ใช้จากรัสเซียและเบลารุส และอีเมลแจ้งเตือนให้ลูกค้ากลุ่มนี้รีบสำรองข้อมูลออกจาก MongoDB ทันทีไม่เช่นนั้นข้อมูลจะหาย

แนวทางนี้ของ MongoDB นับว่าร้ายแรงที่สุดในบรรดาผู้ให้บริการคลาวด์ เช่น AWS ที่ประหยุดรับลูกค้าใหม่เพิ่มเติมเท่านั้น (ไมโครซอฟท์ระบุว่าจะหยุดขายเพิ่ม แต่ไม่ชี้แจงว่าจะทำอย่างไรกับลูกค้า Azure)

สงครามระหว่างรัสเซียและยูเครน ทำให้เราเห็นทั้งการถอนตัวของธุรกิจตะวันตกจากรัสเซีย และการเซ็นเซอร์สื่ออินเทอร์เน็ตของรัฐบาลรัสเซีย (Facebook, Instagram, Wikipedia)

ถึงแม้สื่อออนไลน์จากชาติตะวันตกเริ่มถูกบล็อคในรัสเซีย ควบคู่ไปกับมาตรการควบคุมข่าวสารในประเทศ แต่คนนอกรัสเซียก็ยังหาพยายามหาวิธีสื่อสารกับคนรัสเซีย เพื่อให้เข้าใจข้อมูลสงครามที่ถูกรัฐบาลรัสเซียเซ็นเซอร์ไว้

Clearview AI เป็นบริษัทเทคโนโลยีสแกนใบหน้าจากสหรัฐ ที่ขายโซลูชันให้หน่วยตำรวจของเมืองต่างๆ ซึ่งมีประเด็นขัดแย้งเรื่องความเป็นส่วนตัว และจริยธรรมของ AI มาแล้วหลายครั้ง

ล่าสุด Clearview AI ออกมาเปิดเผยว่า ได้เปิดระบบสแกนใบหน้าให้กระทรวงกลาโหมของยูเครนใช้งานฟรี เพื่อตรวจสอบตัวตนของทหารหรือสายลับจากรัสเซียที่แฝงตัวเข้ามา รวมถึงตรวจสอบใบหน้าของผู้อพยพชาวยูเครนที่อาจพลัดหลงกับครอบครัว

Roskomnadzor หรือกสทช. รัสเซีย ประกาศบล็อค Instagram ตั้งแต่เที่ยงคืนวันอาทิตย์เป็นต้นไป หลังจากทาง Meta ประกาศนโยบายให้ผู้ใช้ในประเทศที่เกี่ยวข้องสามารถแสดงความเกลียดชังทหารและผู้นำรัสเซียได้

ทาง Roskomnadzor ชี้แจงเหตุผลที่บล็อค Instagram ว่าต้องการดูแลสุขภาพจิตของผู้ใช้ชาวรัสเซียที่จะถูกเหยียดหยามในแพลตฟอร์ม พร้อมกับแนะนำให้เข้าไปดาวน์โหลดภาพที่อัพโหลดไว้ออกมาและหันไปใช้แพลตฟอร์มอื่นที่ของรัสเซียเอง

สำหรับบริการ Facebook นั้นถูกรัสเซียแบนตั้งแต่วันแรกๆ หลังรัสเซียส่งทหารเข้าบุกยูเครน

Pokémon Go เป็นเกมล่าสุดที่ประกาศหยุดให้บริการในรัสเซีย โดย Niantic บอกว่าทั้งการดาวน์โหลด และการเล่นเกมในพื้นที่ จะหยุดให้บริการชั่วคราวมีผลทันที ในประเทศรัสเซียและเบลารุส เพื่อเป็นการแสดงจุดยืนต่อสันติภาพในยูเครน

ในสัปดาห์ที่ผ่านมา ผู้ให้บริการเกมหลายรายต่างทยอยประกาศหยุดให้บริการในรัสเซีย ตั้งแต่ CD Projekt, EA, Activision Blizzard, นินเทนโด, Epic Games และ Sony

LINX หรือ London Internet Exchange ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตระดับศูนย์กลาง (IX - Internet exchange) ที่เชื่อมผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตเข้าด้วยกันรายใหญ่ในอังกฤษ ประกาศตัด ISP รัสเซียสองราย ได้แก่ Megafon (AS 31133) และ Rostelecom (AS 12389) ออกจากระบบ

ทาง LINX ระบุว่าตัดบริการเพราะความกังวลทางกฎหมายว่าจะเป็นการทำธุรกิจกับบุคคลที่ถูกคว่ำบาตร

Megafon นั้นเชื่อมต่อกับ LINX ด้วยลิงก์ขนาด 10Gbps ส่วน Rostelecom เชื่อมกับ LINX ด้วยลิงก์ขนาด 100Gbps ผู้ให้บริการทั้งสองรายยังต่อกับ IX อื่นๆ อีกหลายราย เช่น Rostelecom นั้นเชื่อมต่อเข้าเยอรมันและเนเธอร์แลนด์ด้วยลิงก์ขนาดใหญ่หลายร้อยกิกะบิตต่อวินาที

Gabriel Weinberg ซีอีโอและผู้ก่อตั้งเสิร์ชเอนจินที่เน้นความเป็นส่วนตัวผู้ใช้งาน DuckDuckGo เปิดเผยผ่านทวิตเตอร์ว่า ระบบเสิร์ชจะลดอันดับเว็บไซต์ที่ให้ข้อมูลไม่ถูกต้องของรัสเซีย

เมื่อต้นเดือน DuckDuckGo ก็ประกาศว่าได้ระงับความร่วมมือกับ Yandex เสิร์ชเอนจินรายใหญ่ของรัสเซียชั่วคราว

ที่ผ่านมาทิศทางของ DuckDuckGo ไม่เคยเพิ่มเงื่อนไขเฉพาะในการจัดอันดับผลลัพธ์การค้นหามาก่อน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐ หรือวัคซีนโควิด 19 ขณะที่กูเกิลหรือแพลตฟอร์มโซเชียลต่าง ๆ จะมีตัวคัดกรองเนื้อหานี้

ที่มา: Engadget

Meta ประกาศผ่อนคลายกฎเรื่องความรุนแรงและการยั่วยุบน Facebook และ Instagram ให้ผู้ใช้งานสามารถโพสต์โจมตี ด่าท่อที่เกี่ยวกับสงคราม ณ ตอนนี้ได้ เช่น โพสต์ด่า Vladimir Putin หรือ Alexander Lukashenko ประธานาธิบดีเบลารุส หรือกระทั่งไล่ให้ไปตายก็ไม่โดนลงโทษ

อย่างไรก็ตามกฎนี้ผ่อนคลายเฉพาะพื้นที่ที่เกี่ยวข้องอย่างรัสเซีย, ยูเครน, ลัตเวีย, ลิทัวเนีย, โปแลนด์, สโลวาเกีย, ฮังการี และโรมาเนีย แต่ก็ถึงแม้จะให้โพสต์ข้อความที่มีความรุนแรง ก็ยังมีข้อจำกัดอยู่ เช่น หากมีการระบุหรือเจาะจงสถานที่ วิธีการที่นำไปสู่การใช้ความรุนแรง รวมถึงหากเป็นการโจมตีบุคคลอื่น จะยังไม่สามารถทำได้

ที่มา - The Independent

บริการรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์รัสเซีย หรือ Gosuslugi เปิดให้บริการออกใบรับรองดิจิทัล เพียงไม่กี่วันหลังจากรัสเซียบุกยูเครน ป้องกันกรณีที่บริษัทออกใบรับรองหยุดให้บริการในรัสเซียและทำให้บริการสำคัญๆ เข้าผ่านเบราว์เซอร์ไม่ได้

ใบรับรอง Russian Trusted Root CA (หมายเลข serial E1:D1:81:E5:CE:5A:5F:04:AA:D2:E9:B6:9D:66:B1:C5:FA:AC:2C:87) เพิ่งสร้างเมื่อวันที่ 1 มีนาคมที่ผ่านมา และตอนนี้เบราว์เซอร์รัสเซีย เช่น Yandex และ Atom (ของค่าย Vk) ก็ยอมรับไว้ในเบราว์เซอร์แล้ว กระบวนการออกใบรับรองยังเป็นการตรวจเอกสารทำให้การออกใบรับรองอาจใช้เวลาถึง 5 วัน หน่วยงานที่ออกใบรับรองไปแล้ว เช่น ธนาคาร Sberbank, ธนาคาร VTB, และธนาคารกลางรัสเซีย ตอนนี้การใช้งานใบรับรองของรัสเซียยังเป็นไปตามสมัครใจ

กูเกิลส่งเมลแจ้งพัฒนาว่า Google Play Store ในรัสเซียจะไม่สามารถขายแอพ รวมถึงทำธุรกรรมแบบ in-app purchase หรือ subscription ได้อีกแล้ว แต่แอพฟรียังสามารถดาวน์โหลดได้ตามปกติ

กรณีที่ผู้ใช้สมัครสมาชิกไว้แล้ว ยังสามารถใช้งานได้จนถึงสิ้นสุดอายุสมาชิก แต่จะไม่สามารถจ่ายเงินเพื่อต่ออายุสมาชิกใหม่ได้

เหตุผลของกูเกิลมาจากระบบจ่ายเงินในรัสเซียหยุดให้บริการ ทำให้การซื้อสินค้าดิจิทัลถูกกระทบไปด้วย รูปแบบคล้ายกรณี Nintendo ปิด eShop ในรัสเซีย

Sony ประกาศหยุดขายฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ PlayStation ทั้งหมดในรัสเซียแล้ว โดยหยุดให้บริการร้านขายเกมดิจิทัล PlayStation Store ในรัสเซียด้วย

ประกาศนี้ไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจนัก เพราะก่อนหน้านี้ Sony ไม่ได้วางขาย Gran Turismo 7 ในรัสเซีย มาก่อนแล้ว

ที่มา - CNBC

AWS ประกาศหยุดรับลูกค้าใหม่จากรัสเซียและเบลารุส

AWS บอกว่าไม่มีสำนักงานและศูนย์ข้อมูลในรัสเซียตั้งแต่แรก และมีนโยบายไม่ทำธุรกิจกับรัฐบาลรัสเซียอยู่แล้ว โดยลูกค้าส่วนใหญ่คือบริษัทที่มีสำนักงานใหญ่อยู่นอกรัสเซีย แต่มีทีมพัฒนาซอฟต์แวร์อยู่ในรัสเซีย

ก่อนหน้านี้ ไมโครซอฟท์บอกว่าหยุดทำธุรกิจในรัสเซีย แต่ไม่ได้บอกชัดๆ ว่าหยุดให้บริการ Azure หรือหยุดรับลูกค้าใหม่ในรัสเซียหรือไม่

AWS ยังบอกว่าเข้าไปช่วยลูกค้าคลาวด์ในยูเครนยกระดับความปลอดภัยของระบบ เพื่อป้องกันการโจมตีไซเบอร์ด้วย โดยบอกว่าเห็นความพยายามใช้มัลแวร์โจมตีหน่วยงานการกุศล หน่วยงานช่วยเหลือทางมนุษยธรรมต่างๆ เพิ่มขึ้นแล้ว

Coinbase ประกาศบล็อคบัญชีคริปโตของบุคคลหรือหน่วยงานของรัสเซีย ตามคำสั่งแซงค์ชันทางเศรษฐกิจของรัฐบาลประเทศต่างๆ ทั่วโลก

Coinbase บอกว่าปกติการเปิดบัญชีต้องยืนยันตัวตน ระบุชื่อและประเทศก่อนทำธุรกรรมอยู่แล้ว หากเป็นบุคคลที่ชื่อตรงกับรายชื่อของรัฐบาล หรืออาศัยอยู่ในประเทศที่ห้ามทำธุรกรรม (เช่น เกาหลีเหนือ ซีเรีย อิหร่าน ไครเมีย) จะไม่สามารถทำธุรกรรมบนแพลตฟอร์มได้ บริษัทยังมีระบบตรวจสอบการหลบเลี่ยงหรือพรางตัวเพื่อทำธุรกรรมด้วย

Coinbase บล็อคที่อยู่บนบล็อกเชนไปแล้ว 25,000 รายการ ที่มาจากรัสเซียหรือเกี่ยวข้องกับรัสเซีย และได้แชร์ข้อมูลนี้ให้กับรัฐบาลสหรัฐแล้ว

ในช่อง Telegram ของ Roskosmos องค์การอวกาศรัสเซีย ปล่อยวิดีโอตัดต่อเป็นคลิปมีม ที่มีโลโก้ RIA Novosti สื่อของฝั่งรัฐบาลรัสเซีย พร้อมแคปชั่นว่าทีม Roskosmos TV ทำคลิปล้อเลียนขำๆ ว่าเตรียมแยกโมดูลรัสเซียออกจากสถานีอวกาศ และส่วนของสหรัฐฯ ก็จะใช้งานต่อไม่ได้เมื่อขาดโมดูลรัสเซียไป

ในคลิปมีทั้งภาพนักบินอวกาศรัสเซียโบกมือลานักบินอวกาศอเมริกัน และมีภาพเรนเดอร์ การแยกส่วนโมดูลของรัสเซีย ตั้งแต่ Zarya ออกมาจากส่วนอื่น ๆ ของสถานีอวกาศนานาชาติ ซึ่งแม้จะเป็นคลิปขำๆ แต่รัสเซียเองก็มีแผนถอนตัวออกจากโครงการสถานีอวกาศนานาชาติในปี 2025 อยู่แล้ว และจะตั้งสถานีอวกาศ ROSS ของตัวเองจริงในปี 2024

บริษัทเกมที่อยู่ท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างยูเครน-รัสเซียมากที่สุด อาจเป็น Wargaming บริษัทผู้พัฒนาเกมสงครามออนไลน์ซีรีส์ World of Tanks, World of Warships, World of Warplanes

Wargaming ก่อตั้งเมื่อปี 1998 ในประเทศเบลารุส แม้ย้ายสำนักงานใหญ่ไปยังประเทศไซปรัสในปี 2011 แต่เบลารุสยังถือเป็นฐานการพัฒนาเกมที่ใหญ่ที่สุดของบริษัท นอกจากนี้ Wargaming ยังขยายสตูดิโอไปยังประเทศต่างๆ โดยเฉพาะในยูเครนและรัสเซียด้วย (นอกจากนี้ยังมีสตูดิโอในฝรั่งเศส ออสเตรเลีย เยอรมนี เดนมาร์ก สหรัฐอเมริกา เป็นต้น)

วันนี้มีข่าวจากสื่ออิสระในยุโรป NEXTA ระบุว่ารัสเซียเตรียมตัดขาดตัวเองออกจากอินเทอร์เน็ตโลกภายใน 11 มีนาคมนี้ แต่ก็มี Oleg Shakirov ผู้เชี่ยวชาญจากรัสเซียออกมาโต้แย้ง ว่าเรื่องนี้ไม่ใช่ความจริง แต่รัสเซียแค่ต้องการให้เว็บไซต์ของหน่วยงานรัฐเลิกใช้เว็บโฮสติ้ง เซิร์ฟเวอร์ และเครื่องมือต่างๆ ของต่างชาติเท่านั้น และเป็นมาตรการป้องกันการโจมตีทางไซเบอร์หลังเว็บหน่วยงานรัสเซียถูกโจมตีอย่างหนักในช่วงนี้ พร้อมแปลเอกสารที่ NEXTA แนบมา เป็นภาษาอังกฤษให้

TikTok ประกาศหยุดการอัพโหลดคลิปใหม่ และการไลฟ์สตรีมในรัสเซีย ไม่ใช่ด้วยเหตุผลจากการแซงค์ชันของโลกตะวันตก แต่เป็นเพราะกฎหมายใหม่ของรัสเซีย ที่เอาผิดการปล่อย "ข่าวปลอม" ตามนิยามของรัฐบาลรัสเซีย

กฎหมายเดียวกันนี้ถูกใช้นำมาขู่เอาผิด Wikipedia ด้วยข้อหาเผยแพร่ข่าวปลอมเกี่ยวกับยูเครน และมีผลให้สำนักข่าวหลายแห่งต้องหยุดรายงานข่าวในรัสเซีย เช่น BBC ที่ต้องถอนกำลังนักข่าวในรัสเซียออกมา

TikTok ระบุว่าไม่มีทางเลือกอื่น เพราะอาจถูกทางการรัสเซียเอาผิดได้ แต่ยืนยันว่ายังให้บริการแชทในแอพ TikTok ต่อไป