รวมข่าว Browser ทั้งหมด มีอะไรใหม่บ้าง

หลังจากเริ่มปล่อย Microsoft Edge ตัวใหม่ที่ใช้เอนจิน Chromium ให้กับลูกค้าทั่วไปผ่าน Windows Update มาได้ระยะหนึ่ง ไมโครซอฟท์ก็ได้ประกาศแผนที่จะขยายการปล่อย Edge ตัวใหม่ไปยังพีซีในภาคการศึกษาและภาคธุรกิจ โดยจะเริ่มต้นภายหลัง 30 ก.ค. นี้

เปลี่ยนจากแผนเดิมเมื่อเดือน ม.ค. ที่ไมโครซอฟท์เคยออกเอกสารชี้แจ้งว่าจะไม่อัพเกรด Edge ตัวใหม่ให้อุปกรณ์ที่เข้าข่ายใช้งานในองค์กรซึ่งรวมถึงพีซีภาคการศึกษาและภาคธุรกิจให้อัตโนมัติ

สถิติส่วนแบ่งตลาดเบราว์เซอร์ของ NetMarketShare ประจำเดือนมิถุนายน 2020 พบว่า Chrome มีส่วนแบ่งตลาดเบราว์เซอร์เดสก์ท็อปเกิน 70% เรียบร้อยแล้ว

อันดับสองคือ Edge ที่แซงหน้า Firefox ได้ตั้งแต่เดือนมีนาคม ส่วนแบ่งตลาดเพิ่มเป็น 8.05% ส่วนอันดับสาม Firefox กลับมาเพิ่มเล็กน้อยเป็น 7.58%

Mozilla ออก Firefox 78 มีของใหม่ดังนี้

• หน้า Protections Dashboard (เข้าได้จากเมนูหรือ about:protections) รวมข้อมูลการบล็อคคุกกี้ การตามรอย และปัญหารหัสผ่านรั่ว
• เพิ่มปุ่ม Refresh Firefox ในตัวถอนการติดตั้ง (uninstaller) เพื่อสร้างโพรไฟล์ใหม่แบบสะอาดๆ (แต่ยังคงเก็บข้อมูลบางอย่างไว้ ใช้ bookmarks, history, passwords) ช่วยแก้ปัญหาของ Firefox โดยไม่ต้องเสียเวลาติดตั้งใหม่
• ขยายฟีเจอร์ WebRender ที่ใช้จีพียูช่วยเรนเดอร์หน้าเว็บ มายังผู้ใช้วินโดวส์ที่ใช้จีพียูอินเทล

Firefox 78 เป็นรุ่นซัพพอร์ตระยะยาว Extended Support Release (ESR) และเป็นรุ่นสุดท้ายที่ซัพพอร์ต macOS 10.9, 10.10, 10.11

Opera Desktop ออกเวอร์ชัน 69 มาพร้อมฟีเจอร์สำคัญคือใช้งาน Twitter ได้ในตัว (จากแถบ sidebar ข้างซ้าย) มาทั้ง timeline หลัก, ระบบข้อความ direct messages และการค้นหาข้อความ

แนวทางของ Opera ในช่วงหลังคือผนวกบริการออนไลน์ที่คนใช้บ่อยๆ เข้ามาในแถบ sidebar เพื่ออำนวยความสะดวก บริษัทบอกว่าก่อนหน้านี้เพิ่ม Instagram แล้วประสบความสำเร็จอย่างมาก (Opera GX สำหรับเกมเมอร์ก็มี Twitch และ Discord ส่วนบริการอื่นที่มีอยู่ก่อนแล้วคือ Facebook Messenger, Telegram และ WhatsApp)

Apple ปล่อยวิดีโอเซสชั่นใน WWDC 2020 โดยมีตอนหนึ่งโชว์ฟังก์ชันการล็อกอินเว็บไซต์บน Safari 14 แบบ frictionless experience ซึ่ง FIDO Alliance ระบุว่าเป็นการใช้เทคโนโลยี WebAuthn ระบบล็อกอินโดยไม่ต้องใช้รหัสผ่านที่ทาง W3C รับเข้าเป็นมาตรฐานเว็บในปีที่แล้ว

เทคโนโลยี WebAuthn หรือ Web Authentication API เป็นมาตรฐานกลางในการยืนยันตัวตนแบบใหม่ที่ให้นักพัฒนาเว็บไซต์เลือกเปิดใช้งาน ซึ่งระบบนี้พัฒนาโดย FIDO Alliance โดยกรณีของ iOS และ macOS คือ Apple จะเปิดให้ใช้ Touch ID หรือ Face ID ในการยืนยันตัวตนบนเว็บไซต์ต่าง ๆ ดังนั้นผู้ใช้จึงล็อกอินได้โดยไม่ต้องใส่ชื่อผู้ใช้งานและรหัสผ่านเหมือนเดิม

Mozilla ประกาศหยุดซัพพอร์ต Firefox เวอร์ชันหลักบน macOS 10.9 (Mavericks), 10.10 (Yosemite), 10.11 (El Capitan)

Mozilla ระบุว่าแอปเปิลไม่มีนโยบายการซัพพอร์ตแพตช์ให้ OS เวอร์ชันเก่าออกมาชัดๆ แต่ปกติแล้วจะออกแพตช์ให้กับ OS 3 รุ่นล่าสุด (N, N-1, N-2) ซึ่งกรณีของ macOS 10.11 ออกแพตช์ครั้งสุดท้ายเมื่อ 2 ปีก่อน (เดือนกรกฎาคม 2018) จึงถือว่าไม่มีการแพตช์อีกแล้ว

Mozilla แนะนำให้อัพเกรดเป็น macOS 10.12 ขึ้นไป แต่ผู้ใช้ OS เหล่านี้ยังสามารถใช้ Firefox Extended Support Release (ESR) ที่เป็นเวอร์ชันเก่าและสนับสนุนยาวนานได้ต่อไป (เวอร์ชัน ESR ล่าสุดในตอนนี้คือ Firefox ESR 68.9.0 เทียบกับรุ่นปกติที่เป็นเวอร์ชัน 77 แล้ว)

แอปเปิลประกาศ Safari เวอร์ชันใหม่ใน macOS 11 Big Sur รองรับส่วนขยายที่เขียนด้วย WebExtensions API ซึ่งหมายถึงส่วนขยายของ Chrome

การที่ Safari รองรับ WebExtensions API ทำให้ส่วนขยายของ Chrome สามารถพอร์ตมาได้แทบจะทันที (ลักษณะเดียวกับที่ Edge หรือ Firefox ทำอยู่ ซึ่ง Firefox เริ่มรองรับในปี 2015) ส่วนการแจกจ่ายสามารถทำผ่าน Mac App Store โดยจะมีหมวด Extension เพิ่มเข้ามาให้ (หมายเหตุ: เป็นคนละตัวกับ Safari App Extensions ที่มีอยู่ก่อนหน้านี้)

กูเกิลปล่อยส่วนขยายใหม่สำหรับเบราว์เซอร์ Chrome ในชื่อ Link to Text Fragment โดยเป็นส่วนขยายสำหรับสร้างลิงก์ตามร่างมาตรฐาน Text Fragment ที่กำลังเสนอเข้า W3C ทำให้เบราว์เซอร์สามารถลิงก์ไปยังข้อความใดๆ ก็ได้ในหน้าเว็บ โดยตอนนี้เบราว์เซอร์โครมนั้นรองรับฟีเจอร์นี้ในตัว แต่ยังไม่สาารถสร้างลิงก์ได้ด้วยตัวเอง

Text Fragment จะกำหนดลิงก์แบบ anchor แบบใหม่ต่อท้าย URL ของเว็บในรูปแบบ #:~:text=[ข้อความ] เมื่อเบราว์เซอร์ได้รับลิงก์แบบนี้และรองรับฟีเจอร์ Text Fragment ก็จะเลื่อนไปยังจุดที่มีข้อความพร้อมกับไฮไลต์ข้อความให้ชัดเจนทันที

Opera GX เว็บเบราว์เซอร์สำหรับเกมเมอร์ ฉลองอายุครบ 1 ปี (เปิดตัวเดือนมิถุนายน 2019) เพิ่มฟีเจอร์สำคัญคือรองรับ Discord แอพแชทยอดนิยมของชุมชนเกมเมอร์ โดยเพิ่มปุ่ม Discord ที่แถบ sidebar ด้านซ้ายมือ กดแล้วจะเป็นหน้าต่างแชทของ Discord ลอยขึ้นมาทับหน้าจอปกติ

ก่อนหน้านี้ Opera GX รองรับเว็บแอพยอดนิยมตัวอื่นๆ คือ Twitch, Facebook Messenger, WhatsApp และล่าสุดในอัพเดตเดือนพฤษภาคมคือ Instagram

ฟีเจอร์ใหม่ในอัพเดตนี้คือ Hot Tabs Killer หรือการ kill แท็บที่กินทรัพยากรเยอะๆ และ Force Dark Pages เปลี่ยนธีมหน้าเว็บใดๆ ก็ได้เป็นธีมสีมืด

เมื่อต้นเดือนนี้ เราเห็นไมโครซอฟท์เริ่มปล่อย Microsoft Edge ตัวใหม่ผ่าน Windows Update สำหรับ Windows 10

ล่าสุดไมโครซอฟท์ออกอัพเดต Microsoft Edge ให้ผู้ใช้ Windows 7 SP1 และ Windows 8.1 ด้วยเช่นกัน ในแง่ตัวเบราว์เซอร์คงไม่มีอะไรต่างกัน แต่กรณีของ Windows 7/8.1 ไม่มี Edge ตัวเดิมมาให้ด้วย การมาถึงของ Edge ตัวใหม่จึงไม่ได้มาแทน Edge ตัวเดิม แต่เป็นเบราว์เซอร์ตัวใหม่ที่เพิ่มเข้ามานอกเหนือจาก Internet Explorer 11 โดยจะไม่เปลี่ยนค่าดีฟอลต์ของระบบด้วย

หลังจากออกรุ่นใช้งานจริงของ Vivaldi บน Android มาตั้งแต่เมื่อปลายเดือนเมษายนปีนี้ ล่าสุด Vivaldi เบราว์เซอร์สำหรับสมาร์ทโฟนที่มี UI จัดการหน้าเว็บแบบแท็บเป็นจุดขาย ก็ได้รับอัพเดตเพื่อความสามารถใหม่เป็นครั้งแรก

โดยในเวอร์ชันนี้ Vivaldi ได้เพิ่มตัวเลือกใหม่สำหรับการเปิด dark mode ซึ่งไม่ใช่เพียงแค่ปรับธีมของเบราว์เซอร์เป็นธีมมืดเท่านั้น แต่ยังสามารถปรับเว็บไซต์จากโทนสว่างเป็นโทนมืดได้ แม้ว่าเว็บไซต์นั้นๆ จะไม่ได้มีตัวเลือกให้เปิด dark mode ก็ตาม (เข้าใจว่าเบื้องหลังการทำงานคือการปรับ CSS ของแต่ละเว็บไซต์ให้เป็นโทนมืดโดยตรง - ผู้เขียน)

Vivaldi เบราว์เซอร์ทางเลือกเพื่อผู้ใช้ power user ออกอัพเดตเวอร์ชัน 3.1 ที่มาพร้อมกับของใหม่อย่าง Notes Manager ฟีเจอร์จดโน้ตที่ได้อัพเกรดความสามารถจากเดิมไปอย่างมาก จนน่าจะพอเรียกได้ว่าเป็นการยกเอาฟีเจอร์ของแอพจดโน้ตมาไว้ในเบราว์เซอร์เลยทีเดียว

ฟีเจอร์ Notes Manager ใช้ประโยชน์จากตัวแก้ไขโน้ตแบบใหม่ที่ทำงานแบบ WYSIWYG (What You See Is What You Get) ผนวกกับเครื่องมืออำนวยสะดวกหลายอย่าง ทั้งเครื่องมือจัดฟอร์แมทข้อความที่ใช้งานได้ผ่านแถบ UI หรือผ่านการเขียนด้วยภาษา Markdown, ฟังก์ชั่นค้นหาข้อความ, แนบรูป จนไปถึงฟังก์ชั่น undo-redo พร้อมยกพื้นที่เกือบทั้งหน้าจอเพื่อใช้สำหรับการจดโน้ตโดยเฉพาะ

จากข่าวเก่า Microsoft Edge เริ่มใช้ระบบหน่วยความจำแบบใหม่ Segment Heap ลดการใช้แรมลง 27% ระบบหน่วยความจำแบบ Segment Heap เดิมทีใช้กับแอพที่เขียนแบบ UWP เท่านั้น โดยไมโครซอฟท์เพิ่งเปิดใช้แอพแบบ Win32 ใช้งานได้ด้วยใน Windows 10 v2004 โดยมี Edge เป็นแอพตัวแรกที่ใช้งาน

การที่ Edge พัฒนาบน Chromium ทำให้เบราว์เซอร์ตระกูลนี้ตามมาใช้ Segment Heap ได้ไม่ยากนัก ที่สำคัญคือไม่ต้องรอกันนาน ไม่ต้องเรียกร้องอะไรให้เหนื่อย เพราะวิศวกร Chrome ประกาศแล้วว่าจะเปลี่ยนมาใช้ Segment Heap ด้วย

ไมโครซอฟท์ประกาศแผนการพัฒนาฟีเจอร์ชุดใหญ่ให้ตัวอ่าน PDF ของ Microsoft Edge ตัวใหม่ที่อิงจากตัวอ่าน PDF ของ Chromium ซึ่งมีฟีเจอร์น้อยกว่า Edge ตัวเก่าอยู่พอสมควร ฟีเจอร์หลายอย่างเป็นการเขียนใหม่โดยอิงจากฟีเจอร์เดิมที่ผู้ใช้เรียกร้องกันเข้ามา

ฟีเจอร์ที่ไมโครซอฟท์ประกาศว่าจะพัฒนา (แต่ยังไม่ระบุช่วงเวลา) ได้แก่

ไมโครซอฟท์ประกาศเริ่มปล่อย Microsoft Edge Chromium ให้ผู้ใช้ Windows 10 ผ่าน Windows Update

ก่อนหน้านี้ คนที่อยากใช้ Microsoft Edge ตัวใหม่ที่เป็น Chromium ต้องดาวน์โหลดเองเท่านั้น และยังสามารถใช้ Edge ตัวเก่า-ใหม่ควบคู่กันไปได้

ตอนนี้ไมโครซอฟท์จะเริ่มปล่อย Edge ตัวใหม่ผ่าน Windows Update โดยจะมีผลกับ Windows 10 v1803 ขึ้นไป เมื่อติดตั้งแล้ว ข้อมูลใน Edge ตัวเก่าจะถูกย้ายมายัง Edge ตัวใหม่ให้อัตโนมัติ และ Edge ตัวเก่าจะถูกซ่อนไม่ให้มองเห็น (แต่ยังไม่ถูกลบออกจากระบบ เพราะเป็นส่วนหนึ่งของ OS)

Mozilla ออก Firefox 77 รุ่นเสถียร ซึ่งเวอร์ชันนี้ไม่ค่อยมีของใหม่มากนัก

• เพิ่มหน้า about:certificate สำหรับแสดงข้อมูลใบรับรองดิจิทัล
• ขยายเอนจิน WebRender ให้ผู้ใช้บนวินโดวส์มากขึ้น ตอนนี้เริ่มเปิดให้โน้ตบุ๊กที่ใช้จีพียู NVIDIA แล้ว
• หน้า New Tab เริ่มแสดงบทความแนะนำ Recommended by Pocket เฉพาะผู้ใช้ในสหราชอาณาจักร

ที่มา - Mozilla

ไมโครซอฟท์อธิบายของใหม่ใน Windows 10 May 2020 Update (v2004) มีประเด็นที่น่าสนใจคือ ระบบจัดการหน่วยความจำแบบใหม่ที่เรียกว่า segment heap

เดิมที ระบบหน่วยความจำของ Windows มีแบบเดียว เรียกว่า NT heap ใช้กันมาตั้งแต่ Windows NT แต่พอถึงยุคของ Windows 10 ก็เริ่มมีระบบ segment heap ที่จัดการหน่วยความจำก้อนเล็กๆ ได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพียงแต่จำกัดเฉพาะแอพแบบ UWP เท่านั้น (ถ้าเป็นแอพ Win32 จะยังใช้ NT heap)

ไมโครซอฟท์เผยความร่วมมือกับกูเกิล พัฒนาให้เว็บเบราว์เซอร์สาย Chromium ทั้งหมด (รวมถึง Chrome และ Edge) รองรับตัวตรวจสะกด Windows Spellcheck เมื่อใช้งานบนวินโดวส์

เดิมที Chromium ใช้ตัวตรวจสะกดโอเพนซอร์ส Hunspell ซึ่งใช้ในโครงการโอเพนซอร์สดังๆ หลายตัว (เช่น Firefox, LibreOffice) แต่ถ้าเทียบกันแล้ว Windows Spellcheck เหนือกว่ามากทั้งในแง่ฟีเจอร์ ภาษาที่รองรับ และความแม่นยำ สามารถตรวจสะกด URL, ที่อยู่อีเมล และตัวย่อต่างๆ ได้ (ในขณะที่ Hunspell จะมองว่าเป็นคำผิดทั้งหมด)

เมื่อต้นปี กูเกิลประกาศจะบล็อคข้อความแจ้งเตือนของ Chrome ที่ก่อให้เกิดความรำคาญ ตอนนี้กูเกิลประกาศแผนดำเนินงานแล้ว ว่าจะเริ่มใน Chrome 84 ที่มีกำหนดออก 14 กรกฎาคม 2020

เว็บไซต์ที่จะถูกบล็อคข้อความแจ้งเตือน จะต้องเข้าข่าย "abusive notifications" ซึ่งแยกเป็น 2 กรณีคือ

ต่อจากข่าว Chrome ยกเลิกบังคับใช้คุกกี้ SameSite ชั่วคราว ป้องกันเว็บพังในช่วง COVID-19 เมื่อเดือนเมษายน

ล่าสุดกูเกิลประกาศแล้วว่า Chrome จะกลับมาบังคับ SameSite Cookie อีกครั้งในวันที่ 14 กรกฎาคม ซึ่งเป็นวันออก Chrome 84 รุ่นเสถียร แต่นโยบายจะบังคับใช้กับ Chrome 80 ขึ้นไปด้วย

หลังจาก Microsoft Edge ย้ายมาใช้เอนจิน Chromium เสร็จสมบูรณ์ ก็ได้เวลาที่ไมโครซอฟท์จะทยอยเปลี่ยนเอนจิน EdgeHTML ของเดิมมาเป็น Chromium มากขึ้น

เอนจิน EdgeHTML ฝังมากับ Windows 10 และยังไม่ถูกนำออกในเร็ววัน เพราะถูกเรียกใช้ในแอพพลิเคชันอื่นๆ ที่ต้องการเรนเดอร์หน้าเว็บอีกต่อหนึ่งผ่าน Microsoft Edge WebView อีกที

สิ่งที่ไมโครซอฟท์เพิ่มเข้ามาคือ Microsoft Edge WebView2 ที่เปลี่ยนมาใช้ Chromium แทนให้เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง ข้อดีสำหรับนักพัฒนาคือการที่มันใช้เอนจิน Chromium ที่นิยมอยู่แล้ว ปัญหาเรื่องการเรนเดอร์หน้าเว็บจึงหมดไป

กูเกิลออก Chrome 83 โดยข้าม Chrome 82 ตามที่เคยประกาศไว้ (จาก 81 มาเป็น 83 เลย) เวอร์ชันนี้มีของใหม่เป็นจำนวนมาก โดยเน้นที่ฟีเจอร์ด้านความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัว

หมายเหตุ: ฟีเจอร์หลายตัวจะทยอยเปิดให้ใช้งาน ผมลองอัพเดต Chrome เป็นเวอร์ชัน 83 แล้วก็พบว่ายังไม่ได้ฟีเจอร์เกือบทั้งหมดที่ประกาศไว้

ไมโครซอฟท์เปิดฟีเจอร์ของ Microsoft Edge รุ่นต่อไป โดยปรับรูปแบบการใช้งานให้สะดวกขึ้น

Chrome ประกาศแผนการแบนโฆษณาที่กินทรัพยากรสูง (resource-heavy ads) ที่ส่งผลต่อประสบการณ์ใช้งานเบราว์เซอร์

เงื่อนไขของโฆษณาที่กินทรัพยากรสูง จะต้องเข้าข่ายข้อใดข้อหนึ่ง

• ใช้ปริมาณข้อมูลผ่านเครือข่ายเกิน 4MB
• ใช้เวลาซีพียูเกิน 15 วินาที ในช่วงเวลาทุก 30 วินาที
• ใช้เวลาซีพียูเกิน 60 วินาที

Chrome ยกตัวอย่างโฆษณากลุ่มนี้คือ โฆษณาที่แอบฝั่งสคริปต์ขุดคริปโต หรือโฆษณาที่เขียนโปรแกรมมาไม่ดี ไม่ได้ปรับแต่งทรัพยากรให้เหมาะสม เมื่อถึงขีดจำกัดที่ Chrome ตั้งไว้ โฆษณากลุ่มนี้จะถูกบล็อค กลายเป็นช่องว่างๆ ที่เขียนว่า "Ad removed" แทน

Chrome ประกาศฟีเจอร์ใหม่ชื่อว่า tab groups จัดกลุ่มแท็บโดยสามารถตั้งชื่อและกำหนดสีให้แต่ละกลุ่มได้ หลังจากทดสอบในวงจำกัดมาแล้วหลายเดือน

ระหว่างการทดสอบกูเกิลพบว่าผู้ใช้มักตั้งชื่อกลุ่มตามหัวข้อการใช้งาน, ความรีบด่วนของงาน (ทันที, สัปดาห์นี้, ทำทีหลัง), ตามสถานะงาน (เริ่มแล้ว, กำลังทำ, ติดตามผล) โดยกูเกิลแนะนำว่าสามารถใช้อีโมจิเป็นชื่อกลุ่มก็ได้เหมือนกัน

tab group รองรับ Chrome บนวินโดวส์, แมค, ลินุกซ์, และ Chrome OS โดยตอนนี้เปิดใช้งานในเ Chrome Beta แล้ว และจะเข้าเวอร์ชั่นเสถียรในสัปดาห์หน้า

ที่มา - Google Blog