รวมข่าว Browser ทั้งหมด มีอะไรใหม่บ้าง

ไมโครซอฟท์ออก Edge 88 Stable (ตามหลัง Chrome 88 Stable) โดยมีฟีเจอร์ใหม่ชุดใหญ่ดังนี้

กูเกิลออก Chrome 88 รุ่นเสถียรตัวแรกของปี 2021 ของใหม่ไปโฟกัสอยู่ที่หน้าจัดการรหัสผ่าน (chrome://settings/passwords)

Six Colors เว็บข่าวสายแอปเปิล ชี้ประเด็นว่า Safari 14 เริ่มรองรับส่วนขยายที่พอร์ตจาก Chrome ได้มานานครึ่งปีแล้ว (เริ่ม มิ.ย. 2020) แต่มาถึงตอนนี้ยังแทบไม่มีส่วนขยายพอร์ตมาเลย

ปัญหาเกิดจากนโยบายของแอปเปิลเอง ที่บังคับให้ส่วนขยายต้องถูกครอบด้วยแพ็กเกจแอพแบบเนทีฟของ macOS ก่อน (แปลว่าต้องมี Xcode) แล้วส่งขึ้น Mac App Store เพื่อแจกจ่ายให้ผู้ใช้ Safari ติดตั้งอีกที ไม่เหมือน Edge หรือ Firefox ที่สามารถติดตั้งไฟล์ส่วนขยายของ Chrome ได้ตรงๆ

Huawei อัพเดตโน้ตบุ๊กเป็นเวอร์ชันปี 2021 ประกอบด้วย MateBook X Pro, MateBook 13, MateBook 14 ที่ใช้ซีพียู Intel Core 11th Gen โดยตอนนี้ยังเปิดตัวเฉพาะในประเทศจีน

ของใหม่ฝั่งซอฟต์แวร์คือ โน้ตบุ๊กใหม่เหล่านี้มาพร้อมกับ AppGallery, Huawei Browser, Huawei Cloud เวอร์ชันพีซีด้วย

ในแง่การใช้งานคงไม่มีอะไรต่างจากแอพเวอร์ชันมือถือมากนัก แถมยังซิงก์การทำงานกับมือถือได้ด้วย แต่เป็นสัญญาณว่า Huawei กำลังผลักดันซอฟต์แวร์และบริการของตัวเองเต็มที่ ไม่ใช่แค่บนมือถือเพียงแพลตฟอร์มเดียว

กูเกิลประกาศถอดฟีเจอร์ของ Chromium เวอร์ชันโอเพนซอร์ส ไม่ให้เข้าถึงการซิงก์ข้อมูลของ Chrome ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัว

กูเกิลอธิบายว่ามีเบราว์เซอร์จำนวนหนึ่งที่ดัดแปลงจาก Chromium แล้วสามารถเข้าถึงไฟล์ส่วนตัวของผู้ใช้ Google Account ซึ่งควรเข้าถึงได้จากผลิตภัณฑ์ของกูเกิลเท่านั้น (ในที่นี้คือ Google Chrome) จึงตัดสินใจปิดฟีเจอร์นี้ในฝั่ง Chrome API มีผลวันที่ 15 มีนาคม 2021

ประกาศนี้จะส่งผลกระทบต่อผู้ใช้จำนวนน้อยที่เลือกใช้ Chromium แทน Chrome แล้วล็อกอินบัญชี Google Account ผ่าน Chromium ซึ่งกูเกิลก็แนะนำให้ใช้ Chrome แทน

ที่มา - Chromium Blog

Firefox 85 ที่จะออกในเดือนมกราคม 2021 เป็นเบราว์เซอร์ตัวล่าสุดที่เริ่มใช้ cache partitioning แยกส่วนแคชของแต่ละเว็บไซต์ออกจากกัน เพื่อไม่ให้เว็บไซต์สามารถตรวจสอบได้ว่าเราเคยเข้าเว็บอื่นๆ หรือไม่

ฟีเจอร์นี้มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า Client-Side Storage Partitioning เป็นสเปกกลางที่พัฒนาโดยคณะทำงานด้านความเป็นส่วนตัวของ W3C เพื่อแก้ปัญหาช่องโหว่ของเบราว์เซอร์ที่มีพื้นที่เก็บแคชกลาง

ในระบบเดิม ทุกเว็บไซต์สามารถใช้สคริปต์ตรวจเช็คเบราว์เซอร์โหลดไฟล์ที่กำหนดเร็วแค่ไหน หากว่าเร็วแปลว่าแคชเอาไว้ และหากรู้ URL ของไฟล์บนเว็บไซต์อื่น ก็ตรวจสอบได้ว่าผู้ใช้เคยเข้าเว็บไซต์นั้นมาแล้ว

Mozilla ออก Firefox 84 มีการเปลี่ยนแปลงดังนี้

• เป็นรุ่นสุดท้ายที่รองรับ Adobe Flash ก่อนสิ้นอายุขัยวันสิ้นปีนี้ โดย Firefox 85 ที่ออกช่วงปลายเดือนมกราคม 2021 จะใช้งาน Flash ไม่ได้แล้ว
• รองรับ Apple Silicon (M1) แบบเนทีฟแล้ว (Firefox 83 รันผ่านอีมูเลเตอร์)
• รองรับ WebRender ใช้จีพียูช่วยเรนเดอร์หน้าเว็บบน macOS Big Sur, Linux/GNOME, Windows 7/8 ที่ใช้ชิปอินเทล
• ปรับปรุงการจัดการหน่วยความจำบนลินุกซ์ เพิ่มประสิทธิภาพ และทำงานกับ Docker ได้ดีขึ้น

ที่มา - Mozilla

วงการเบราว์เซอร์สัปดาห์นี้มีประเด็นใหญ่คือ Chrome 88 Beta เปิดใช้ Manifest V3 ที่ส่งผลกระทบต่อส่วนขยายบล็อคโฆษณาจำนวนมาก

Manifest V3 เป็นประเด็นมาตั้งแต่เดือนมกราคม 2019 หลังวิศวกรกูเกิลเปิดเผยสเปก API ใหม่ ที่ห้ามส่วนขยายแก้ไขหน้าเว็บเพจเองผ่าน webRequest API และให้ไปเรียกใช้ declarativeNetRequest API ที่ให้เบราว์เซอร์เป็นฝ่ายแก้หน้าเพจแทน โดยเหตุผลของกูเกิลคือเรื่องความปลอดภัย ลดโอกาสที่ส่วนขยายจะเห็นข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้บนหน้าเพจ

ผู้ใช้ Chrome บางคนอาจเคยใช้ส่วนขยาย The Great Suspender ให้แท็บที่ไม่ได้ใช้งาน "หลับ" ไปเพื่อประหยัดซีพียูและแรม ตอนนี้ Microsoft Edge กำลังมีฟีเจอร์แบบเดียวกันแต่มากับตัวเบราว์เซอร์เลย

ฟีเจอร์นี้ของ Edge ชื่อว่า sleeping tabs เริ่มเปิดใช้แล้วใน Edge 88 Beta วิธีการทำงานคือแท็บที่ไม่ได้เปิดใช้นานๆ (ค่าดีฟอลต์คือ 2 ชั่วโมง แต่กำหนดค่าเองใน Settings > System ได้ตั้งแต่ 5 นาที-12 ชั่วโมง) จะถูกทำให้หลับไป และจะถูกปลุกขึ้นมาเมื่อเราคลิกที่แท็บนั้นอีกครั้ง

กูเกิลประกาศหยุดการสนับสนุนแอป Google Workspace ทั้งหมดบน Internet Explorer 11 หรือ IE11 มีผลตั้งแต่ 15 มีนาคม 2021 เป็นต้นไป โดยกูเกิลจะเริ่มขึ้นข้อความเตือนกับผู้ใช้งานที่ยังใช้ IE11 ในไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า

กูเกิลบอกว่าประกาศนี้เป็นไปตามแนวทางเดียวกันกับไมโครซอฟท์ ที่เริ่มหยุดสนับสนุนแอปของตนเองอย่าง Microsoft Teams และ Microsoft 365 บน IE11 ก่อนหน้านี้

บริการใน Google Workspace รวมทั้ง Gmail, Google Calendar, Google Drive, Google Docs, Google Sheets, Google Slides, Google Meet และอื่น ๆ

หนึ่งในฟีเจอร์ที่ผู้ใช้ Edge รอคอยกันมากที่สุดคือ การซิงก์ History และ Open Tabs แบบข้ามอุปกรณ์ ที่ขึ้นโชว์ในหน้า Settings มานานแต่ไม่สามารถใช้ได้สักที

ล่าสุดไมโครซอฟท์เริ่มเปิดฟีเจอร์นี้แล้วใน Edge 88 Dev ที่จะเข้าสถานะ Beta ในเร็ววันนี้ (ตอนนี้ Edge Stable คือเวอร์ชัน 87) ผมลองใช้กับ Edge Dev ก็พบว่าสามารถใช้งานได้แล้วจริงๆ

ไมโครซอฟท์ยังเพิ่มเมนู History ไว้ข้างแถบ address bar (ติดกับไอคอนดาว Favorite) เพื่อให้ย้อนดูแท็บจากเครื่องอื่นได้ง่ายๆ และสามารถปักหมุดเมนูนี้เป็น sidebar ได้ถ้าต้องการ

ฟีเจอร์ใหม่อย่างอื่นใน Edge 88 คือรองรับการแสดงผล PDF แบบ 2 หน้าคู่กัน, ให้ Edge ช่วยตั้งรหัสผ่านให้, รองรับการดูวิดีโอแบบ picture-in-picture บน macOS เป็นต้น

Vivaldi เว็บเบราว์เซอร์ที่สร้างโดยทีมของ Jon von Tetzchner ผู้ร่วมก่อตั้งและอดีตซีอีโอ Opera ประกาศเพิ่มฟีเจอร์ Vivaldi Mail ที่เป็นทั้งอีเมลไคลเอนต์, ปฏิทินนัดหมาย และตัวอ่าน feed

Jon von Tetzchner บอกว่าหลังเขาลาออกจาก Opera ก็พบว่า Opera เปลี่ยนไปจากเดิมมาก ทั้งเรื่องฟีเจอร์และหน้าตา โดยโปรแกรมอ่านอีเมล Opera M2 ที่ชาว Opera ใช้กันมานานก็หยุดพัฒนาและถูกถอดออกไปด้วย ปัญหาคือไม่มีอีเมลไคลเอนต์แบบ M2 ในท้องตลาดเลย สุดท้ายทีม Vivaldi จึงต้องสร้างมันขึ้นมาใหม่ (ผู้ใช้บางคนจึงเรียกมันว่า M3)

ฟีเจอร์ใหม่อีกอย่างของ Microsoft Edge ที่เป็นฟีเจอร์เล็กๆ แต่น่าจะแก้ปัญหาให้คนจำนวนมากคือ friendly URL เป็นการคัดลอกลิงก์แล้วสั่ง Paste > Plain Text ซึ่งจะได้ข้อความที่เป็นลิงก์แทน (ข้อความจาก site title + ลิงก์) แทนการแปะข้อความเป็น URL ยาวๆ เหมือนของเดิม

ผู้ใช้งาน Edge สามารถเลือกวิธีการ Paste ได้สองแบบว่าจะเป็น URL (เหมือนของเดิม) หรือเป็น Plain Text โดยเลือกตั้งค่าดีฟอลต์ได้ด้วยว่ากด Ctrl+V แล้วจะเป็นแบบไหน

ไมโครซอฟท์ประกาศฟีเจอร์ใหม่ให้ Edge ทั้งบนเดสก์ท็อปและมือถือ หากเราเข้าเว็บไซต์ช็อปปิ้งหรืออีคอมเมิร์ซที่มีระบบคูปองลดราคา Edge จะขึ้นป้ายบอกในช่อง URL ว่าเว็บไซต์นี้มีคูปองลดราคาใดบ้างที่เราสามารถใช้ได้ทันที

ไมโครซอฟท์บอกว่าการค้นหาคูปองหรือโค้ดลดราคาต้องใช้พลังงานเยอะ และส่วนใหญ่เมื่อเจอคูปองจะพบว่าใช้ไม่ได้แล้ว ฟีเจอร์นี้จึงออกมาช่วยค้นหาคูปองให้อัตโนมัติ พร้อมให้กดใช้งานได้ทันที

ฟีเจอร์นี้ยังใช้ได้เฉพาะในสหรัฐอเมริกา ใช้ได้กับ Edge เวอร์ชันเดสก์ท็อปและ iOS ส่วนเวอร์ชัน Android กำลังตามมา

Mozilla ประกาศยกโครงการ Servo เอนจินแสดงผลเว็บตัวใหม่ของ Firefox ที่เขียนด้วยภาษา Rust มาตั้งแต่ปี 2012 (ภายหลังพัฒนาเป็น Firefox Quantum) ให้ Linux Foundation ดูแลต่อแทน

จุดเด่นของ Servo คือทำงานเร็ว, รองรับมัลติคอร์เต็มรูปแบบ และเขียนด้วยภาษา Rust ที่ปลอดจากปัญหาหน่วยความจำ นอกจาก Firefox แล้ว ปัจจุบันยังมีซัมซุง, Let's Encrypt, Three.js ที่นำไปใช้งาน โดย Servo ถือเป็นซอฟต์แวร์โครงการใหญ่ที่สุดที่สร้างด้วย Rust นอกเหนือจากตัวคอมไพเลอร์ของ Rust เอง

ไมโครซอฟท์ประกาศข่าวฟีเจอร์ใหม่ของ Edge Chromium ว่าสามารถรับข้อความแจ้งเตือน (notification) จากเว็บไซต์ต่างๆ ได้ แม้ปิดเบราว์เซอร์อยู่

ฟีเจอร์นี้เคยมีบน Edge ตัวเก่า แต่หายไปใน Edge ตัวใหม่ ซึ่งไมโครซอฟท์นำกลับมาเรียบร้อยแล้ว ประโยชน์ที่สำคัญของมันคือการรันเว็บแอพแบบ PWA ที่ปักหมุดไอคอนไว้บนทาสก์บาร์ ก็จะเห็นจำนวนข้อความแจ้งเตือนผ่าน badge ที่ลอยทับบนไอคอนได้ด้วย

การเปลี่ยนแปลงมีผลตั้งแต่ Edge 85 (notification) และ Edge 87 (badge) เป็นต้นไป บน Windows 10 20H1 เป็นต้นไป ฝั่งของนักพัฒนาเว็บก็สามารถเรียกใช้งานได้ผ่าน Push API, Notification API และ Badging API

เพียง 1 วันนับจากที่แมคที่ใช้ Apple Silicon รุ่นแรกส่งถึงมือลูกค้าในกลุ่มประเทศแรกๆ วันนี้กูเกิลเปิดตัว Chrome 87 ซึ่งเป็นรุ่นแรกที่ผ่านการคอมไพล์ใหม่สำหรับ Apple Silicon โดยเฉพาะ

แต่หลังการเปิดตัว ทีมพัฒนาพบปัญหาในแมคบางเครื่อง จึงหยุดการปล่อยรุ่นดังกล่าว และจะเปิดให้ดาวน์โหลดอีกครั้งในวันพรุ่งนี้

ผู้สนใจสามารถดาวน์โหลด Chrome รุ่นสำหรับ Intel และ Apple Silicon ผ่านทางหน้าเว็บไซต์ ระหว่างนี้ผู้ใช้แมคสามารถใช้ Chrome รุ่น Intel ผ่าน Rosetta 2 ได้

Firefox ออกเวอร์ชัน 83 โดยถือเป็นรุ่นที่มีของใหม่หลายอย่าง ฟีเจอร์สำคัญคือการอัพเกรดเอนจินจาวาสคริปต์ SpiderMonkey ครั้งใหญ่ อัพเดตตัวนี้มีชื่อว่า Warp (หรือ WarpBuilder) เป็นการปรับปรุงกระบวนการทำงานของคอมไพเลอร์ just-in-time (JIT) ใหม่ ผลที่ได้คือประสิทธิภาพดีขึ้น 20% ในการโหลดหน้าเว็บ Google Docs, เฉลี่ยแล้ว 15%, ตอบสนองดีขึ้น 12% และใช้หน่วยความจำน้อยลง 8% โดยเฉลี่ย (รายละเอียดเรื่อง Warp สำหรับผู้สนใจ)

หรือจะกลายเป็นเทรนด์ไปแล้ว สำหรับฟีเจอร์เล่นเกมแก้เบื่อในเว็บเบราว์เซอร์ เมื่อ Vivaldi ได้ฝังเกมมาให้เล่นอีกเจ้า ตามรอยเว็บเบราว์เซอร์ที่กำลังมาแรงอย่าง Microsoft Edge ที่เพิ่งเพิ่มเกมกระดานโต้คลื่นไปเมื่อต้นปี และเจ้าตลาดอย่าง Chrome ซึ่งมาพร้อมกับเกมไดโนเสาร์ที่ท่านผู้อ่านน่าจะคุ้นเคยกันดี

เกมที่ฝังมา Vivaldi เป็นเกมแอคชั่น 8-bit แนว side-scrolling ที่มีฉากหลังอยู่เป็นโลก Cyberpunk ผู้เล่นจะต้องควบคุม Vivaldia ฮีโร่สาวซึ่งมีไซเบอร์สเกตบอร์ดเป็นอาวุธ เข้าต่อสู้กับ big evil machine เพื่อกอบกู้เมืองจากเครื่องจักรชั่วร้ายที่ต้องการขโมยตัวตนของทุกๆ คน และเปลี่ยนผู้คนไปเป็นเพียงแค่ตัวเลข

Hideaki Nishino ผู้บริหารของ Sony Interactive Entertainment ให้สัมภาษณ์กับสื่อญี่ปุ่น ยืนยันว่า PS5 ไม่มีเว็บเบราว์เซอร์มาให้ เพราะคิดว่าเบราว์เซอร์บนเกมคอนโซลยังไม่จำเป็นในตอนนี้ โซนี่จะรอดูความคิดเห็นจากลูกค้าแล้วค่อยพิจารณาต่อไปว่าจะทำเว็บเบราว์เซอร์ให้หรือไม่

PS4 มีเว็บเบราว์เซอร์มาให้ในตัว (ใช้เอนจิน WebKit) แต่การทำเบราว์เซอร์ยุคนี้ต้องลงทุนสูง ต้องมีทีมตามอัพเดตแพตช์ความปลอดภัยตลอดเวลา จึงอาจเป็นเหตุผลที่ทำให้โซนี่ตัดสินใจยังไม่ทำเบราว์เซอร์ให้ PS5

เอกสารซัพพอร์ตของไมโครซอฟท์ระบุว่า ใน Microsoft Edge 87 รุ่นเสถียรรุ่นหน้า จะมีอัพเดตที่เปลี่ยนค่าของ Internet Explorer ในเครื่อง ให้การใช้ IE เปิดเว็บบางเว็บที่อยู่ใน incompatibly list จะกลายเป็น redirect มาเปิดด้วย Edge แทน

เว็บไซต์ที่อยู่ใน incompatibly list เหล่านี้ถือว่าเป็นเว็บสมัยใหม่ที่ไม่รองรับ IE แล้ว ในรายการตอนนี้มีทั้งหมด 1,156 เว็บ ตัวอย่างได้แก่ Facebook, Instagram, Twitter, Google Drive, Microsoft Teams, Yahoo Mail, ESPN เป็นต้น

Mozilla ออก Firefox 82 เวอร์ชันเดสก์ท็อป มีของใหม่ดังนี้

• ปุ่มเข้าโหมด Picture-in-Picture ปรับหน้าตาใหม่สวยขึ้น เพิ่มปุ่มลัด Option + Command + Shift + [ บนแมค
• Firefox บนวินโดวส์จะเรียกใช้ DirectComposition เพื่อถอดรหัสวิดีโอด้วยฮาร์ดแวร์ ลดพลังซีพียูและประหยัดแบต
• ปรับปรุงเอนจินแสดงผลเพิ่มเติม เว็บไซต์ที่ใช้เลย์เอาต์แบบ flexbox จะโหลดเร็วขึ้น 20%
• การเปิดโปรแกรมใหม่แล้วเรียกคืนหน้าแท็บชุดเดิม (restore session) เร็วขึ้น 17%, เปิดหน้าต่างใหม่เร็วขึ้น 20% บนแพลตฟอร์มวินโดวส์

ไมโครซอฟท์เปิดให้ดาวน์โหลด Microsoft Edge for Linux ตามที่เคยสัญญาไว้

Microsoft Edge for Linux ยังเป็นรุ่นทดสอบ Dev Channel มีแพ็กเกจทั้งแบบ .rpm และ .deb ใช้งานได้บน Ubuntu, Fedora, Debian, openSUSE สามารถดาวน์โหลดเป็นไฟล์แยกมาติดตั้งเอง (จาก Edge Insider) หรือจะผ่าน repository ของไมโครซอฟท์ ก็ได้เช่นกัน

ไมโครซอฟท์เคยประกาศไว้เมื่อเดือน พ.ค. ว่าจะเปลี่ยนเอนจิน WebView ของ Windows มาใช้ Chromium แทน EdgeHTML ตัวเดิม เช่นเดียวกับที่เปลี่ยน Microsoft Edge ไปเรียบร้อยแล้ว

ตอนนี้เอนจิน WebView2 ที่พัฒนาบน Chromium เข้าสถานะ GA (generally available) แล้ว ไมโครซอฟท์ยังออก WebView2 SDK ให้แอพพลิเคชันที่เป็น Win32 C/C++ สามารถเรียกใช้ได้ (การมี SDK ให้ดาวน์โหลดแยกต่างหาก ทำให้ซัพพอร์ตย้อนกลับไปถึง Windows 7)

ส่วนแอพพลิเคชันกลุ่ม .NET และ WinUI 3.0 จะเข้าสถานะ GA ในอีกไม่ช้า

ไมโครซอฟท์ประกาศทดสอบรองรับ Manifest V3 สเปคส่วนเสริมเบราว์เซอร์ที่ออกโดยกูเกิล โดย Manifest V3 จะถอด API บางส่วนออกจนทำให้ตัวบล็อคโฆษณาหลายยี่ห้อใช้งานไม่ได้ อย่างไรก็ดีไมโครซอฟท์สัญญาว่าจะแก้ข้อจำกัดนี้ก่อนจะถอด API เดิมไปจริงๆ

API เดิมที่ตัวบล็อคโฆษณาใช้งานกันคือ Web Request API ที่เปิดให้ส่วนเสริมสามารถดัดแปลงแก้ไขข้อมูลเว็บก่อนแสดงบนเบราว์เซอร์ได้ ขณะที่ Manifest V3 เพิ่ม Declarative Net Request API ที่เป็นการใส่กฎเพื่อให้เบราว์เซอร์เป็นคนดัดแปลงแก้ไขข้อมูลเอง แนวทางนี้ลดความเสี่ยงส่วนเสริมที่อันตรายลงไปแต่ก็แลกกับความยืดหยุ่นที่น้อยลง โฆษณาสเปคของกูเกิลกำหนดให้ใส่กฎแก้ไขข้อมูลได้ไม่เกิน 30,000 ข้อ