Ubuntu 14.04 LTS "Trusty Tahr" ออกรุ่นเบต้า ก่อนเตรียมออกรุ่นจริงในเดือนหน้า ของใหม่ในรุ่นนี้ได้แก่

จากข่าว ตู้ ATM กว่า 95% ทั่วโลกยังใช้ Windows XP แต่ Windows XP กำลังจะหมดอายุในวันที่ 8 เมษายนนี้

ผู้บริหารของสมาคมอุตสาหกรรม ATM (ATMIA) ออกมาให้ข้อมูลว่าปัญหาเรื่อง Windows XP เป็นปัญหาใหญ่ของวงการนี้ และกลุ่มมาตรฐานความปลอดภัยด้านบัตรจ่ายเงิน (PCI SSC) ก็ออกกฎว่าตู้ที่ใช้ Windows XP หลังวันที่ 8 เมษายนจะต้องมีมาตรการด้านความปลอดภัยตามข้อกำหนดของกลุ่มด้วย

Fedora 21 กำลังจะออกตัวจริงเร็วๆ นี้มีฟีเจอร์น่าสนใจคือการรวมระบบคอนฟิกการเข้ารหัสไว้ที่เดียวกันทั้งระบบครับ โดยจะรวมไว้ในไฟล์ /etc/crypto-profiles/config โดยเข้ามาแก้ปัญหาการคอนฟิกระบบเข้ารหัสที่ก่อนหน้านี้มีหลากหลายแยกไปตามแอพพลิเคชั่น เช่น เว็บเซิร์ฟเวอร์, เซิร์ฟเวอร์ VPN, หรือเมลเซิร์ฟเวอร์ บางแอพพลิเคชั่นอาจจะคอนฟิกผิดพลาดทำให้รับการเชื่อมต่อที่เข้ารหัสไม่แข็งแกร่งนัก

ปัญหาคือแต่ละแอพพลิเคชั่นนั้นใช้ไลบรารีเข้ารหัสต่างกันไป เช่น OpenSSL, GnuTLS, และ NSS ทางโครงการ Fedora จะแพตซ์ไลบรารีเหล่านี้ทั้งหมดให้เชื่อฟังคอนฟิกกลางของระบบเท่านั้น

GOG เว็บไซต์จำหน่ายเกม DRM-Free (ติดตั้งได้ทันทีไม่ต้องออนไลน์ ไม่ต้องลง client ไม่ต้องใส่ serial) ซึ่งขึ้นชื่อในด้านเกมเก่ากรุประกาศสนับสนุนลินุกซ์แล้ว หลังจากก่อนหน้านี้มีท่าทีไม่สนใจเนื่องจากเหตุผลด้าน fragmentation

สำหรับกำหนดการเริ่มวางจำหน่ายคือฤดูใบไม้ร่วงนี้ รองรับ Ubuntu และ Mint โดยมีเกมที่สนับสนุนลินุกซ์กว่า 100 เกม ทั้งเกมที่รองรับลินุกซ์อยู่แล้ว และเกมใหม่ที่ทาง GOG จะดูแลเอง

ที่มา: GOG

Valve สนับสนุนการใช้ลินุกซ์เพื่อพัฒนาเกมอย่างเห็นได้ชัดในช่วงปีที่ผ่านมาจากการเปิดตัว SteamOS และรองรับ Steam บน Linux มาตั้งแต่ปี 2012 ตอนนี้ทาง Valve ก็หันมาสนับสนุนนักพัฒนาให้พอร์ตเกมไปลงลินุกซ์ได้ง่ายขึ้นด้วยการเปิดซอร์ส ToGL โครงการย่อยจากเกม Dota 2 มันเป็นไลบรารีเพื่อแปลงการเรียกฟังก์ชั่น Direct3D ให้กลายเป็น OpenGL

ไลบรารีรองรับเพียงฟังก์ชั่นบางส่วนของ Direct3D 9.0c เท่านั้น แต่เกมจำนวนมากก็ยังรองรับ DirectX 9 อยู่ดังนั้นไลบรารีนี้ก็น่าจะช่วยให้หลายเกม "รันได้" บนลินุกซ์

Valve ยังเดินหน้าพอร์ตเกมของตัวเองมาลง Steam for Linux อยู่เรื่อยๆ ในส่วนของ Portal ภาคแรกลงลินุกซ์ไปตั้งแต่ปีที่แล้ว คราวนี้เป็นคิวของ Portal 2 ครับ

Portal 2 เวอร์ชันลินุกซ์ยังอยู่ในสถานะเบต้า และต้องลงทะเบียนเข้าร่วมโครงการทดสอบก่อนจึงจะโหลดได้ (คลิกขวาที่ Steam Library แล้วเลือก Properties) ตัวเกมมีขนาด 6.6GB ครับ ใครพบบั๊กสามารถเข้าไปแจ้งได้ใน GitHub ของ Valve

ปัญหาไดรเวอร์ชิปกราฟิกในลินุกซ์เป็นปัญหาเรื้อรังกันมานาน จากเดิมที่นักพัฒนาลินุกซ์ต้องพยายามทำวิศวกรรมย้อนกลับ เพื่อแกะกระบวนการทำงานของชิปกราฟิกกันเองเพื่อเขียนไดร์เวอร์ หรือใช้งานไดร์เวอร์แบบปิดจากผู้ผลิตที่บางครั้งมีปัญหาไม่ซัพพอร์ตกับเคอร์เนลที่ออกใหม่ ตอนนี้ NVIDIA ก็หันมาร่วมมือกับโครงการไดร์เวอร์โอเพนซอร์สแล้ว โดยส่งแพตซ์ชุดใหญ่เข้าสู่โครงการ Nouveau ที่แต่เดิมต้องแกะการทำงานของชิป NVIDIA กันเอง

ไดร์เวอร์ใหม่มีเป้าหมายหลักเพื่อรองรับ Tegra K1 เพราะแต่เดิม Nouveau จะรองรับการ์ดที่ทำงานบนบัส PCI เท่านั้น ขณะที่ Tegra K1 จะทำงานบนบัสของแพลตฟอร์มตัวเอง แพตซ์ชุดนี้ปรับการทำงานของ Nouveau ให้รองรับชิปกราฟิกที่ไม่อยู่บนบัส PCI ด้วย

Fedora โครงการดิสโทรลินุกซ์แบบชุมชนโอเพนซอร์สที่ริเริ่มโดย Red Hat (และถูกใช้เป็นฐานสำหรับ RHEL) กำลังกำหนดทิศทางใหม่ของโครงการ หลังจากผ่านมา 10 ปีนับตั้งแต่เริ่มโครงการในปี 2003

แนวทางใหม่มีชื่อเรียกว่า Fedora.next ซึ่งจะเริ่มมีผลตั้งแต่ Fedora 21 (รุ่นหน้า) เป็นต้นไป โดย Fedora จะจัดสถาปัตยกรรมใหม่เป็น "Ring" แบ่งตามระดับชั้นของระบบปฏิบัติการ

เอนจินเกมชื่อดัง CryEngine ของค่าย Crytek สามารถรันบนลินุกซ์ได้ตั้งแต่ปี 2012 แต่กลับไม่ได้รับความสนใจจากผู้ผลิตเกม

อย่างไรก็ตาม อาจเป็นเพราะกระแสเกมบนลินุกซ์ที่กำลังมาแรง (ด้วยฝีมือของ Valve) ทำให้เราใกล้ได้เห็นเกมที่สร้างจาก CryEngine บนลินุกซ์แล้ว เกมนี้มีชื่อว่า Kingdom Come: Deliverance เป็นเกม RPG แนวอัศวินยุคกลาง พัฒนาโดยบริษัท Warhorse Studios จากสาธารณรัฐเช็ก และระดมทุนผ่าน Kickstarter ทะลุเป้าไปเรียบร้อยแล้ว (ใครอยากสนับสนุนยังสามารถทำได้จนถึงวันที่ 20 ก.พ.)

เชื่อว่าคำถามที่หลายคนสงสัยตั้งแต่ตอนที่จีนประกาศเปิดตัว China Operating System (COS) ไปนั้น HTC ไปมีส่วนเกี่ยวข้องอะไรกับ COS ด้วย ตั้งแต่คำถามที่ว่า บริษัทพัฒนาเองหรือเปล่า หรือ เป็นคนช่วยพัฒนาหรือเปล่า หรือนั่นหรือนี่ไปต่างๆ นานา แต่ล่าสุดฝ่าย HTC ก็ออกมาบอกแล้วว่า บริษัท ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับโครงการนี้

โดย HTC ยืนยันว่า บริษัทยังคงตั้งเป้าผลิตสมาร์ทโฟนที่รันระบบปฏิบัติการเฉพาะ Android และ Windows Phone ตามปกติ เนื่องจากการเป็นพาร์ทเนอร์หลักให้ทั้งกูเกิล และไมโครซอฟท์ ส่วน COS นั้นบริษัทไม่ได้วางแผน และไม่ได้สนใจเลยแม้แต่น้อย และขอให้รอคอยประกาศอย่างเป็นทางการในเร็วๆ นี้

สถาบันซอฟต์แวร์แห่งวิทยาลัยวิทยาศาสตร์ของจีน (Institute of Software at the Chinese Academy of Sciences - ISCAS) ร่วมกับบริษัท Shanghai Liantong เปิดตัวระบบปฏิบัติการของคนจีนชื่อ China Operating System (COS)

ระบบปฏิบัติการตัวนี้พัฒนาจากลินุกซ์ แต่ส่วนที่เพิ่มเข้ามาเป็นซอฟต์แวร์ปิดเพื่อความปลอดภัยที่แข็งแรง และปรับการทำงานให้เหมาะสมกับคนจีน เช่น การป้อนข้อความภาษาจีน การเชื่อมโยงกับบริการบนอินเทอร์เน็ตในจีน เป้าหมายของ COS คือการสร้างระบบปฏิบัติการของคนจีนเพื่อทำลายการผูกขาดเทคโนโลยีของต่างชาติ

ตามข่าวบอกว่ามันสามารถทำงานได้ข้ามแพลตฟอร์มทั้งบนมือถือ แท็บเล็ต และพีซี อย่างไรก็ตาม จากวิดีโอสาธิตการทำงานของ COS บนมือถือ HTC จะเห็นว่ามันหน้าตาเหมือน Android มาก (ISCAS บอกว่าไม่ใช่ Android) แถมยังมีหน้าตาคล้ายกับภาพหลุดระบบปฏิบัติการของ HTC มาก (ในงานแถลงข่าวไม่มี HTC มาเกี่ยวข้อง และโฆษกของ HTC ก็ไม่ตอบคำถามเรื่องนี้)

จากกรณี Chrome เตรียมยกเลิก API ของปลั๊กอินเบราว์เซอร์แบบเดิม ล่าสุดกูเกิลประกาศว่า Chrome บนลินุกซ์จะยกเลิกก่อนแพลตฟอร์มอื่นๆ คือเดือนเมษายน 2014 (เวอร์ชัน 34)

ต้องอธิบายก่อนว่าปลั๊กอินของเบราว์เซอร์ในปัจจุบันใช้ API ที่เรียกว่า NPAPI ซึ่งสืบทอดกันมาตั้งแต่ยุคของ Netscape และล้าสมัยไปมากแล้ว Chrome จึงพยายามผลักดันให้ใช้ API รุ่นใหม่ที่เรียกว่า PPAPI แทน

ค่าย Valve มีสายสัมพันธ์อันดีกับโครงการ Ubuntu มาโดยตลอด โดย Steam เวอร์ชันลินุกซ์ก็รองรับเฉพาะบน Ubuntu เท่านั้น แต่เมื่อ Valve เปิดตัว SteamOS ก็มีพลิกโผเล็กๆ เมื่อบริษัทเลือกพัฒนาบน Debian แทน Ubuntu

Gabe Newell ผู้ก่อตั้ง Valve อธิบายเรื่องนี้กับสื่อเยอรมัน Heise.de ว่าตอนแรก Valve ก็ตั้งใจใช้ Ubuntu นั่นแหละ แต่ด้วยความไม่แน่นอนทางกฎหมาย (legal uncertainties) ของซอฟต์แวร์บางตัวที่มากับ Ubuntu ทำให้บริษัทต้องเปลี่ยนมาใช้ Debian ในภายหลัง ซึ่งก็ส่งผลเสียให้ Valve ต้องพัฒนาซอฟต์แวร์ที่มีอยู่ใน Ubuntu แต่ไม่มีอยู่บน Debian ขึ้นมาเอง

ทั้งนี้ Gabe ไม่ได้ระบุชัดว่าปัญหาทางกฎหมายของ Ubuntu คืออะไรกันแน่ครับ

Mark Shuttleworth แห่งบริษัท Canonical ให้สัมภาษณ์ถึงอนาคตของ Ubuntu ดังนี้

Fedora ซึ่งเป็นดิสโทรตั้งต้นของ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ประกาศออกรุ่น 20 โดยมีความเปลี่ยนแปลงสำคัญคือ ARM กลายเป็นสถาปัตยกรรมหลัก (primary architecture) ทำให้ต่อจากนี้การซัพพอร์ต ARM จะเทียบเท่ากับ x86

Fedora รองรับหลายสถาปัตยกรรมมาก่อนแล้ว แต่การปรับ ARM เป็นสถาปัตยกรรมหลักจะทำให้กระบวนการพัฒนาจะต้องคิดถึง ARM ด้วยเสมอ การ check-in โค้ดใดที่ทำให้การทำงานของสถาปัตยกรรมหลักตัวใดตัวหนึ่งมีปัญหาจะถูกปฎิเสธแพตซ์และต้องแก้บั๊กก่อนจึงรับโค้ดเข้ามาได้

Fedora 20 ยังรองรับการทำงานบนกลุ่มเมฆเป็นแพลตฟอร์มอันดับหนึ่ง โดยจะมีอิมเมจของ EC2 และ OpenStack มาให้

เส้นทางของ Ubuntu กับ GNOME นั้นห่างไกลกันขึ้นเรื่อยๆ โดยช่วงหลัง Ubuntu เริ่มหันไปทำระบบเดสก์ท็อป Unity ของตัวเอง แต่ก็ยังใช้โค้ดหรือโปรแกรมบางส่วนจากโครงการ GNOME อยู่บ้าง

ล่าสุด Ubuntu ยืนยันแล้วว่าจะแยก (fork) โปรแกรมตั้งค่า GNOME Control Center ออกมาทำเอง ด้วยเหตุผลว่าปัจจุบัน Ubuntu ใช้งาน GNOME Control Center แบบใส่แพตช์จำนวนมากจนไม่คุ้มค่าต่อการอัพเดตแพตช์ตามซอร์สโค้ดต้นน้ำ จึงจะแยกโครงการมาทำเองในชื่อ Ubuntu Control Center แทน

อย่างไรก็ตาม เป้าหมายระยะยาวของ Ubuntu คือโปรแกรมตั้งค่าตัวใหม่ที่ชื่อ Ubuntu System Settings ที่จะมาแทนโปรแกรมข้างต้นทั้งหมด ซึ่งก็คงต้องใช้เวลาอีกสักระยะกว่าจะสมบูรณ์ครับ

Valve ทำตามที่สัญญาไว้ เปิดให้ดาวน์โหลด SteamOS ระบบปฏิบัติการสำหรับการเล่นเกม รุ่นแรก 1.0 แล้ว

SteamOS 1.0 มีโค้ดเนมว่า "alchemist" พัฒนาบน Debian 7.1 Wheezy โดยปรับแต่งแพ็กเกจไปจำนวนหนึ่ง และอัพเดตอัตโนมัติผ่าน repository ของ Valve เอง, ตัวระบบปฏิบัติการเป็นโอเพนซอร์ส แต่ส่วนของ Steam client และไดรเวอร์บางส่วนเป็นซอฟต์แวร์แบบไม่เปิดเผยซอร์สโค้ด

สเปกฮาร์ดแวร์ที่ SteamOS ต้องการคือซีพียู x86 64 บิท, แรม 4GB, ฮาร์ดดิสก์ 500GB, UEFI และปัจจุบันยังใช้ได้กับจีพียูค่าย NVIDIA เท่านั้น (บริษัทบอกว่าจะรองรับจีพียู Intel/AMD ในภายหลัง)

ลินุกซ์ระดับองค์กรอย่าง Red Hat Enterprise Linux หรือ RHEL นั้นกว่าจะปล่อยรุ่นใหม่กันแต่ละรอบมักใช้เวลาหลายปี RHEL 6 เปิดตัวรุ่นแรกในปี 2011 ตอนนี้รุ่นเบต้าของ RHEL 7 ก็เปิดให้ดาวน์โหลดกันแล้ว

RHEL 7 จะพัฒนาต่อจาก Fedora 19 ใช้เคอร์เนลลินุกซ์ 3.10 โดยเน้นการเป็นระบบปฎิบัติการสำหรับกลุ่มเมฆ เช่น การรองรับ Docker ในตัว สามารถจัดสรรทรัพยากรให้กับ container แต่ละชุด และแยกส่วนความปลอดภัยออกจากกัน ในส่วนระบบไฟล์จะใช้ระบบไฟล์ XFS เป็นค่าเริ่มต้น ทำให้รองรับดิสก์ได้สูงสุด 500TB เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานเมื่อต้องทำงานกับเครือข่ายความเร็วสูงระดับ 40Gbps

ผู้ที่ต้องการดาวน์โหลดต้องสมัคร Partner Early Access Program จึงสามารถดาวน์โหลดไปทดสอบได้

กระบวนการชุมชนท้องถิ่นของ Ubuntu ที่เรียกว่า LoCo Team เป็นการสร้างชุมชนท้องถิ่นให้ร่วมมือกันทั้งความช่วยเหลือ และการโปรโมทการใช้งาน Ubuntu เอง โดยแต่ละทีมหากต้องการสถานะได้รับการรับรอง จะต้องยื่นเรื่องเข้าไปยัง LoCo Council เพื่อให้พิจารณาใบสมัครเพื่อจะได้สิทธิพิเศษ เช่น ได้รับซีดีมาแจกจ่าย แต่เนื่องจากความไม่สงบในประเทศไทย ทาง LoCo Council ก็ออกมาประกาศว่าจะหยุดกระบวนการพิจารณาใบสมัครของชุมชนในไทยเอาไว้ และให้คงสถานะของ Ubuntu Thailand ได้รับการรับรองไปก่อน

ในประกาศพูดถึง Ubuntu Thailand แต่ผมตรวจสอบรายชื่อทีมแล้วพบว่าทีมในประเทศไทยคือทีม UbuntuClub เว็บเพื่อนบ้านของเรานั่นเองครับ

บริษัทซอฟต์แวร์ที่เริ่มมีผลประโยชน์ในลินุกซ์มากขึ้นเรื่อยๆ มีช่องทางการเข้ามาร่วมตัดสินใจในลินุกซ์ คือการเข้าเป็นสมาชิก The Linux Foundation รอบล่าสุดตอนนี้มีสามองค์กรสำคัญเข้าเป็นสมาชิกในรอบเดียว

บริษัทแรกคือ Cloudius ที่ก่อตั้งโดยผู้สร้าง KVM และได้รับการยอมรับในลินุกซ์อย่างรวดเร็ว ต่อมาคือ HSA Foundation ที่ก่อตั้งโดยเอเอ็มดี ทำเรื่องการประมวลผลบนชิปกราฟิก, และสุดท้ายคือ Valve ที่เพิ่งเข้ามามีบทบาทในลินุกซ์ช่วงหลัง จากการเปิดตัว SteamOS

รอบนี้ส่วนที่น่าจับตาที่สุดคงเป็น Valve ที่ไม่มีบทบาทในโลกโอเพนซอร์สที่เราเห็นได้ทั่วไปนัก แต่หลังจาก Steam เข้ามารองรับลินุกซ์และเปิดตัว SteamOS ตอนนี้เราก็เริ่มเห็นว่า Valve เอาจริงกับลินุกซ์อย่างมาก

เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2013 ที่ผ่านมา Linux Mint 16 "Petra" ได้ประกาศออกตัวเต็มเป็นที่เรียบร้อย คนที่ตามข่าว Linux Mint อยู่คงจะทราบดีว่านี่เป็น Linux Mint ตัวแรกที่มาพร้อมกับ Cinnamon 2.0 ซึ่งทีมนักพัฒนาของ Linux Mint แสนจะภาคภูมิใจ ผมเองก็ได้ทดสอบ Linux Mint 16 มาตั้งแต่วันแรกๆ ของ Linux Mint 16 RC (Release Candidate) และขอสารภาพไว้ตรงนี้เลยว่าผมชอบแนวทางที่ Cinnamon นำเสนอมาก ดังนั้นรีวิวอันนี้จะไม่เป็นกลางและออกไปในทางชม Linux Mint มากสักหน่อย

Linux Mint ออกรุ่น 16 รหัส Petra โดยพัฒนาอยู่บน Ubuntu 13.10 และยังแยกเป็นสองรุ่นย่อยตามระบบเดสก์ท็อปคือ MATE (แนว GNOME 2) และ Cinnamon (แนว GNOME 3) เหมือนรุ่นก่อนๆ

Symantec ค้นพบเวิร์มบนลินุกซ์ชื่อ Linux.Darlloz ที่อาศัยช่องโหว่เก่าของ PHP (ถูกแพตช์ตั้งแต่เดือน พ.ค. 2012) ในการแพร่กระจายตัวไปยังอุปกรณ์ต่างๆ

เวิร์มตัวนี้ยังไม่สร้างอันตรายให้กับระบบมากนัก เป็นแค่การทดสอบของแฮ็กเกอร์ผู้สร้างเวิร์มว่ามันทำงานได้จริงหรือไม่ (ตอนนี้ยังมีผลเฉพาะอุปกรณ์ที่เป็น x86 เท่านั้น) แต่ก็จะเริ่มมีเวิร์มเวอร์ชันกลายพันธุ์ที่มุ่งโจมตีอุปกรณ์ที่ใช้ซีพียูสถาปัตยกรรมอื่นแล้ว

โครงการ Sputnik เป็นโครงการออกโน้ตบุ๊กที่ซัพพอร์ตลินุกซ์เต็มรูปแบบของเดลล์ ชื่อเป็นทางการของมันคือ XPS 13 Developer Edition จนตอนนี้ก็อัพเดตมาถึงรุ่นที่สามแล้ว

รุ่นที่สามนี้จริงๆ แล้วเป็นการอัพเดตตามรอบของ XPS ที่ออกมาก่อนแล้ว แต่ยังคงเลือกใช้ Ubuntu 12.04 LTS เหมือนเดิมอยู่ จุดสำคัญคือปรับไปใช้ Core i7-4200U, กราฟิก HD 4400 เป็นรุ่นเริ่มต้น ราคาเริ่มต้น 1249 ดอลลาร์ ทางเดลล์ระบุว่าจะมีรุ่นที่ใช้กราฟิก HD 5000 ให้เลือก แต่ในตอนนี้เว็บเดลล์ยังไม่มีให้เลือก

จากข่าวเก่า ที่ว่า Slackware ลินุกซ์ดิสทริบิวชัน รุ่นแรก ๆ ของโลก อาจจะปิดตัวเนื่องจากไม่มีแหล่งทุน แต่วันนี้ Patrick Volkerding ผู้ดูแลโครงการ Slackware ได้ประกาศปล่อยรุ่น 14.1 ซึ่งเป็นรุ่นล่าสุดแล้ว

ในรุ่นนี้มีการปรับปรุงหลัก ๆ ดังนี้