AWS เพิ่มภาษาที่รองรับใน AWS SDK อีก 3 ภาษา ได้แก่ Kotlin, Rust, และ Swift โดยทั้งสามภาษายังอยู่ในช่วง Developer Preview

ภาษา Kotlin นั้นมักใช้งานในแอนดรอยด์เป็นหลัก รองรับบริการ 284 ตัว รองรับฟีเจอร์ของ Kotlin เองเช่น coroutine และรันแบบ concurrent ได้

ภาษา Rust นั้นก่อนหน้านี้มีโครงการ Rusoto ทดแทน AWS SDK ทางการที่สร้างโดยนักพัฒนาภายนอกอยู่ก่อนแล้ว แต่ทาง AWS ก็เลือกพัฒนาใหม่เป็น SDK มาตรฐาน ตอนนี้เวอร์ชั่นพรีวิวรองรับบริการ 288 ตัว หากใช้งานใน AWS เช่น EC2, ECS, หรือ Lambda จะคอนฟิกอัตโนมัติ และใช้ฟีเจอร์ของภาษา Rust เต็มที่

Roblox แพลตฟอร์มวิดีโอเกมตัวเหลี่ยมประกาศแยกโครงการภาษาโปรแกรมมิ่ง Luau ที่พัฒนาจากภาษา Lua แต่เขียนใหม่เกือบทั้งหมดออกมาเป็นโครงการแยกจากตัว Roblox เอง ออกมาเป็นภาษาโปรแกรมมิ่งโอเพนซอร์สที่ชุมชนสามารถเสนอความเปลี่ยนแปลงได้เอง

ตัวภาษา Luau ทำงานร่วมกับ Lua 5.1 ได้ แต่จะพัฒนาแยกไปตามแนวทางของตัวเอง โดยความต้องการของ Roblox คือการวิเคราะห์โค้ดอย่างละเอียดก่อนรันเนื่องจากตัว Roblox เป็นแพลตฟอร์มที่ต้องรับโค้ดจากนักพัฒนาภายนอก ทำให้ภาษา Lua มีข้อจำกัดเนื่องจากตัว parser โค้ดนั้นฝังรวมกับคอมไพล์เลอร์ นอกจากนี้ตัวไลบรารีของ Luau จะถูกปรับแต่งให้ทำงานใน sandbox ได้อย่างปลอดภัย

เมื่อคืนนี้ไมโครซอฟท์ปล่อย .NET 6 ตัวจริง โดยส่วนสำคัญส่วนหนึ่งคือตัวภาษา C# ที่ปรับเป็นเวอร์ชั่น 10 ที่มีการปรับปรุงภาษาหลายส่วน ฟีเจอร์สำคัญๆ ที่ปรับเปลี่ยนมาได้แก่

ไมโครซอฟท์ปล่อย .NET 6 ตัวจริง นับเป็นตัวที่สองหลังหลอมรวมโครงการ .NET เข้าด้วยกันสำเร็จในเวอร์ชั่น 5 ตอนนี้ .NET 6 เป็นเวอร์ชั่น LTS ที่ไมโครซอฟท์จะอัพเดตให้ยาว 3 ปี

ฟีเจอร์เด่นๆ ในเวอร์ชั่นนี้ เช่น

เมื่อกลางปีที่ผ่านมามีรายงานการโจมตี CVE-2021-42574 ที่อาศัยอักขระ Unicode สำหรับการพิมพ์จากขวาไปซ้าย ทำให้ตัวแก้ไขโค้ดแสดงอักขระกลับข้างเปิดทางให้คนร้ายอาจจะซ่อนโค้ดเอาไว้ภายในซอร์สโค้ดเอง โดยที่โปรแกรมเมอร์มองไม่เห็นซอร์สโค้ดนั้น

ปัญหานี้ไม่ใช่ปัญหาของภาษาโปรแกรมมิ่งโดยตรง แต่วันนี้ทาง Rust ก็ออกมาประกาศว่าจะป้องกันปัญหานี้ด้วยการเพิ่มกฎตรวจสอบโค้ด (lint) เข้าไปใน rustc ทำให้โค้ดที่มีอักขระ Unicode เหล่านี้คอมไพล์ไม่ผ่าน หากต้องการใช้งานจริงๆ ต้อง escape ตัวอักขระเสียก่อน

วันอาทิตย์ที่ 24 ตุลาคม ที่ผ่านมา องค์กรสำรวจอวกาศญี่ปุ่น หรือ JAXA ได้จัดการแข่งขันโครงการ The 2nd Kibo Robot Programming Challenge รอบชิงแชมป์เอเชียทางออนไลน์ ถ่ายทอดสดจากศูนย์อวกาศสึกุบะ ประเทศญี่ปุ่น

โดยเยาวชนตัวแทนประเทศไทยทีม Indentation Error จากโรงเรียนอัสสัมชัญธนบุรี คว้ารางวัลชนะเลิศระดับเอเชีย ทำคะแนนเป็นอันดับ 1 จากการแข่งขันเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ควบคุมหุ่นยนต์ Astrobee ของ NASA บนสถานีอวกาศนานาชาติ ในโครงการคิโบะ โรบอต โปรแกรมมิ่ง ชาเลนจ์ ครั้งที่ 2

เมื่อประมาณ 3 เดือนที่แล้ว JetBrains เปิดตัวโลโก้ใหม่ของ Kotlin ที่ยังเป็นตัว K แบบของเดิม แต่เปลี่ยนจากสีส้ม-น้ำเงิน มาเป็นการไล่สีม่วง-น้ำเงินแทน พร้อมปรับรูปแบบฟอนต์ (typeface) มาใช้ฟอนต์ JetBrains Sans ให้เข้าชุดกับผลิตภัณฑ์อื่นๆ ของบริษัท

JetBrains ให้เหตุผลว่าคู่สีเดิมดูล้าสมัย และการใช้แถบสี (stripe) ก็ดูไม่เป็นเอกลักษณ์ จึงตัดสินใจเปลี่ยนสีให้เหมือน Facebook Messengerให้ดูสว่างและสดใสขึ้น กลายเป็นการไล่สี (gradient) แบบที่เห็น

Red Hat เป็นผู้พัฒนาส่วนขยายภาษา Java ให้กับ Visual Studio Code มาตั้งแต่ปี 2016 (ชื่ออย่างเป็นทางการคือ Language Support for Java by Red Hat ที่ไม่มีใครเรียก ทุกคนเรียก vscode-java) ผ่านมาหลายปี ส่วนขยายนี้เดินทางมาถึงเวอร์ชัน 1.0 แล้ว

รายงานดัชนีความนิยมภาษาโปรแกรม TIOBE Index ประจำเดือนตุลาคม 2021 ประกาศให้ Python เป็นภาษายอดนิยมอันดับ 1 เป็นครั้งแรก หลังจากเดือนที่แล้วคาดว่าจะแซงได้ ทำให้ Python เป็นภาษาลำดับที่ 3 ที่ครองความนิยมเป็นอันดับ 1 ของการจัดอันดับของ TIOBE ตลอด 20 ปี (อีก 2 ภาษาคือ C และ Java)

TIOBE ยังได้แสดงความยินดีไปยัง Guido van Rossum ผู้สร้างภาษา Python ซึ่งปัจจุบันเขาทำงานอยู่ที่ไมโครซอฟท์

ระดับความนิยมของ Python คงเดิมจากเดือนก่อนคือ 11.27% ส่วนอันดับ 2 และ 3 คือภาษายอดนิยมที่เคยอยู่อันดับหนึ่งนั่นคือ C กับ Java ตามลำดับ ตามด้วย C++, C#, Visual Basic, JavaScript, SQL, PHP และ Assembly Language ได้ลำดับที่ 4-10

Oracle ประกาศออก Java 17 ซึ่งเป็นเวอร์ชันซัพพอร์ตระยะยาว (LTS) ตัวใหม่ ต่อจาก Java 11 LTS ที่ออกในปี 2018 มีระยะซัพพอร์ตนาน 8 ปี เคสนี้คือ Java 17 ใช้ได้จนถึงปี 2029

ในระบบการออกรุ่นของ Java ในปัจจุบัน มีกำหนดออกรุ่น LTS ทุก 3 ปี ล่าสุด Oracle ยังประกาศเปลี่ยนมาออก LTS ทุก 2 ปีแทน ดังนั้นรุ่นหน้าคือ Java 21 ออกกันยายน 2023

ของใหม่ใน Java 17 ได้แก่

TIOBE Index ดัชนีความนิยมของภาษาโปรแกรม ฉบับเดือนกันยายน 2021 อันดับหนึ่งยังเป็นแชมป์เก่า C แต่อันดับสอง Python ก็ขยับเข้ามาใกล้เรื่อยๆ ส่วนต่างเหลือแค่ 0.16% แล้ว สามารถแซงหน้า C ได้ทุกเมื่อ

TIOBE จัดอันดับภาษาโปรแกรมมานาน 20 ปี เพิ่งเคยมี 2 ภาษาที่ครองแชมป์คือ C และ Java (C เพิ่งกลับมาแซง Java ได้ในปี 2020) หาก Python แซงหน้า C ได้สำเร็จก็จะกลายเป็นแชมป์รายที่สาม

Python ถือเป็นภาษาที่มาแรงในช่วงหลัง สามารถแซงหน้า Java ได้ในช่วงปลายปี 2020 และไล่จี้ C เข้ามาเรื่อยๆ จนใกล้แซงแล้ว

IEEE ประกาศอันดับภาษาโปรแกรมยอดนิยม พบว่า 5 อันดับแรก ได้แก่ Python, Java, C, C++, JavaScript นั้นไม่มีความเปลี่ยนแปลง แต่ปีที่ผ่านมา C# กลับสามารถไต่อันดับจากอันดับ 25 มาเป็นอันดับ 6

ไมโครซอฟท์ออก Visual Studio Code 1.59 มีฟีเจอร์ที่น่าสนใจ (ยังเป็นฟีเจอร์ระดับพรีวิว) คือ automatic language detection ตรวจหาว่าโค้ดที่พิมพ์ลงไปเป็นโค้ดภาษาอะไร โดยใช้ machine learning เพื่อเซ็ตโหมดการทำงานให้ตรงกับภาษาโปรแกรมที่ใช้งาน

ปกติแล้ว IDE หรือ code editor ใช้วิธีดูนามสกุลไฟล์เพื่อดูว่าเป็นภาษาโปรแกรมใด แต่ในกรณีที่เป็นไฟล์ untitled (เช่น การนำโค้ดจากที่อื่นมาแปะในไฟล์ว่าง) จะมีความยากในการตรวจสอบกว่าเดิม

Redmonk บริษัทวิเคราะห์ข้อมูลนักพัฒนา ออกรายงานอันดับภาษาโปรแกรมยอดนิยมประจำไตรมาสสามปี 2021 โดยใช้แหล่งข้อมูลจาก GitHub (จำนวนโค้ด/แกนนอน) และ Stack Overflow (จำนวนการพูดคุย/แกนตั้ง) มาผสมกัน

ผลจากการจัดอันดับของ Redmonk ไม่ต่างจากอันดับของสำนักอื่นๆ (เช่น JetBrains หรือ GitHub) เพราะ Top 3 เป็นภาษายอดนิยมชุดเดียวกัน โดยอันดับหนึ่งคือ JavaScript ตามด้วย Python และ Java เป็นอันดับสองร่วม

OpenAI เปิดตัว Triton 1.0 ภาษาโปรแกรมที่ออปติไมซ์โค้ดสำหรับทำงานบนชิปกราฟิกโดยอัตโนมัติ โดยได้การทดสอบคูณเมทริกซ์ประสิทธิภาพเทียบกับไลบรารีที่ออปติไมซ์มาเฉพาะอย่าง cuBLAS ของ NVIDIA เอง

ตัวภาษา Triton คล้ายกับไพธอนอย่างมาก แต่กระบวนการทำงานภายในออกแบบมาเพื่อการทำงานร่วมกับชิปกราฟิกโดยเฉพาะ เนื่องจากชิปกราฟิกนั้นต้องการการออปติไมซ์หลายอย่างเพื่อให้โค้ดทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ได้แก่ การย้ายข้อมูลทีละมากๆ เข้าออกจากแรมนอกชิป (DRAM เช่น GDDR ที่เราเห็นในสเปคของการ์ดกราฟิก) จากนั้นต้องวางข้อมูลลง SRAM ของแต่ละคอร์โดยแย่งข้อมูลใช้งานกันให้น้อย ใช้หน่วยความจำส่วนเดิมให้มากๆ และเรียงการประมวลผลตามพฤติกรรมของคอร์กราฟิก รวมถึงการใช้งานชุดคำสั่งพิเศษสำหรับการประมวลผลเฉพาะทาง

JetBrains ออกรายงานสำรวจข้อมูลนักพัฒนาประจำปี 2021 จากผู้ตอบแบบสอบถาม 31,743 คนใน 183 ประเทศ มีข้อมูลที่น่าสนใจดังนี้

รายงานดัชนีการจัดอันดับภาษาเขียนโปรแกรม TIOBE Index ประจำเดือนกรกฎาคม 2021 ซึ่งเป็นการฉลองครบรอบ 20 ปี ที่เริ่มมีการจัดอันดับภาษาโปรแกรมตั้งแต่ปี 2001 โดย 3 อันดับแรกของภาษายอดนิยมยังเหมือนเดือนก่อนหน้าคือ C Java และ Python ตามลำดับ

Paul Jansen ซีอีโอของ TIOBE ให้ข้อสังเกตว่า แม้อันดับยังไม่เปลี่ยน แต่ตัวเลขอัตราความนิยมก็มีส่วนต่างที่น้อยลงมา โดย C อยู่ที่ 11.62% ขณะที่ Python อยู่ที่ 10.95% ซึ่งต่างกันน้อยกว่า 1% แล้ว รวมทั้งแนวโน้มของ C และ Java ก็มีอัตราที่ลดลง ขณะที่ Python เพิ่มสูงขึ้น จึงมีโอกาสที่ Python จะขึ้นมาเป็นภาษาโปรแกรมยอดนิยมอันดับ 1 ในเวลาอันใกล้นี้

แอปเปิลเปิดตัวฟีเจอร์สำคัญสำหรับนักพัฒนาในงาน WWDC นอกเหนือจากการอัพเดต API ตามรอบการอัพเดตระบบปฎิบัติการแล้ว ยังมีเปิดตัวเครื่องมือพัฒนาอีกหลายรายการ

บริการแรกคือ Xcode Cloud บริการคลาวด์สำหรับการคอมไพล์แอป, ทดสอบ, และกระจายแอปรุ่นทดสอบให้เทสเตอร์ บริการนี้ทำให้นักพัฒนาไม่ต้องใช้เครื่องตัวเองในการคอมไพล์เอง ลดระยะเวลาที่เครื่องโหลดหนักลง ตัวบริการเริ่มทดสอบวงปิดในปีนี้และเปิดบริการจริงในปีหน้า ส่วนราคาจะแจ้งภายหลัง

แอป Swift Playground อัพเดตเป็นเวอร์ชั่น 4 สำหรับเรียนเขียนโค้ดบน iPad เพิ่มความสามารถในการเขียนแอปเต็มรูปแบบ สามารถเขียนแอปด้วย SwiftUI ได้ทันที รวมถึงสามารถส่งแอปขึ้น App Store โดยตรง

Guido van Rossum บิดาแห่ง Python เพิ่งกลับมาทำงานกับไมโครซอฟท์เมื่อปลายปี 2020 หลังเกษียณอายุตัวเองไปได้เพียงปีเดียว

เขาเพิ่งไปบรรยายในงานสัมมนา Language Summit เล่าว่าหลังเกษียณแล้วเจอสถานการณ์อยู่บ้าน เลยเบื่ออยู่บ้านเฉยๆ เขาจึงกลับมาสมัครงานใหม่และไมโครซอฟท์จ้าง โดยเขาได้อิสระจากไมโครซอฟท์ว่าจะทำอะไรก็ได้ เขาจึงเลือกกลับมาพัฒนา Python ต่อ และเขาถือว่าเป็นการตอบแทนชุมชนของไมโครซอฟท์ต่อโครงการ Python

สิ่งที่ Guido กลับมาโฟกัสในรอบนี้คือการพัฒนา CPython (Python เวอร์ชันมาตรฐานที่ใช้กันทั่วไป บางส่วนเขียนด้วยภาษา C เลยเรียก CPython) ให้ทำงานเร็วขึ้น โดยมีเงื่อนไขว่า ABI/API เดิมยังต้องใช้ได้ ซึ่งไม่ง่ายเลย

Flask เฟรมเวิร์คสำหรับพัฒนาเว็บยอดนิยมบนภาษา Python ออกรุ่น 2.0 ความเปลี่ยนแปลงใหญ่ที่สุดคือการยกเลิกรองรับ Python 2 และ Python 3.5 ลงไป โดยทีมงานวางแผนว่าในอนาคตจะซัพพอร์ตเฉพาะ Python เวอร์ชั่นที่โครงการหลักยังซัพพอร์ตอยู่เท่านั้น

การอัพเกรดครั้งนี้มาพร้อมกับการเปลี่ยนเลขเวอร์ชั่นของโมดูลย่อยๆ ทั้งหมด ได้แก่

ภาษา COBOL กลับมาเป็นที่สนใจอีกครั้งในช่วง COVID-19 จากกรณีรัฐนิวเจอร์ซีย์ขอโปรแกรมเมอร์ COBOL เข้าไปช่วยแก้ระบบสวัสดิการช่วง COVID-19 ทำให้โลกกลับมาสนใจโค้ดเดิมที่เขียนไว้หลายสิบปีแล้ว และสนใจว่าจะหาทางแก้ปัญหาในระยะยาวได้อย่างไร

เว็บไซต์ InfoWorld รวบรวมข้อมูลประเด็นการย้ายระบบ COBOL ว่ามีหลายแนวทาง ตั้งแต่การเขียนใหม่ทั้งหมด (rewrite) ซึ่งมีข้อเสียว่าโค้ดเก่า 30 ปี เอกสารไม่มี อาจไม่มีใครเข้าใจมันอีกแล้ว ไปจนถึงการยกโค้ดเก่ามารันบนโครงสร้างพื้นฐานยุคใหม่ (lift-and-shfit) ซึ่งมีข้อเสียว่าไม่สามารถปรับซอฟต์แวร์เพื่อสนองความต้องการของคนรุ่นนี้ได้อีก

ในงาน Think 2021 ของ IBM มีประกาศเปิดตัวโปรเจกต์ CodeNet ชุดข้อมูลขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นเพื่อสอน AI เขียนโปรแกรม โดยชุดข้อมูลประกอบด้วยตัวอย่างโค้ด 14 ล้านชุดรวม 500 ล้านบรรทัด และในภาษาโปรแกรมที่แตกต่างกันไปกว่า 55 ภาษา ตั้งแต่ที่ยังมีนิยมใช้งานคือ C++, Java, Python และ Go ไปจนถึงภาษาดั้งเดิมอย่าง COBOL, Pascal และ FORTRAN

Pyston โครงการภาษาไพธอนประสิทธิภาพสูงที่เริ่มต้นโครงการโดย Dropbox เมื่อปี 2014 กลับมาพัฒนาและเปิดซอร์สอีกครั้งในเวอร์ชั่น 2.2 หลังจากทาง Dropbox ทิ้งโครงการไปเมื่อปี 2017 ทีมงานตัดสินใจออกมาตั้งบริษัทแยกเพื่อให้บริการซัพพอร์ตในปี 2020

Pyston เป็นรันไทม์ไพธอนที่มี C API เข้ากันได้กับโครงการหลัก ทำให้สามารถใช้แพ็กเกจหลักๆ ได้ทันทีผ่านทางคำสั่ง pip-pyston3 ตัวโครงการรองรับภาษาไพธอนเวอร์ชั่น 3.8

เฟซบุ๊กประกาศเข้าเป็นสมาชิก Rust Foundation มูลนิธิเพื่อการพัฒนาภาษา Rust ที่เพิ่งก่อตั้งเมื่อต้นปีที่ผ่านมา โดยสมัครเป็นระดับแพลตตินั่มที่เป็นระดับสูงสุดเท่ากับ 5 องค์กรที่ร่วมก่อตั้ง คือ AWS, Google, Huawei, Microsoft, และ Mozilla

Joel Marcey หัวหน้าทีมโอเพนซอร์สของเฟซบุ๊ก และตอนนี้เป็นกรรมการ Rust Foundation ระบุว่ามีการใช้ภาษา Rust มาตั้งแต่ปี 2016 ในทุกส่วนของการพัฒนา ตั้งแต่ระบบควบคุมซอร์สโค้ดไปจนถึงคอมไพล์เลอร์

เฟซบุ๊กกำลังปรับโครงสร้างการพัฒนาภายในให้รองรับภาษา Rust มากขึ้น มีทีมพัฒนาภาษา Rust เฉพาะกิจเพื่อซัพพอร์ตการใช้งาน Rust ทั้งภายในและภายนอกบริษัท

ไมโครซอฟท์เปิดคอร์สสอนเขียนภาษา Rust สำหรับผู้เริ่มต้น โดยเป็น เอกสาร tutorial บนเว็บไซต์ Microsoft Docs มีเนื้อหา 8 โมดูล ใช้เวลาเรียนประมาณ 5 ชั่วโมง เรียนจบแล้วสามารถเขียนโปรแกรม Rust ง่ายๆ แบบคอมมานด์ไลน์ได้

เอกสารนี้สอนการเขียน Rust โดยใช้ VS Code เป็น editor และสอนแนวคิดเบื้องต้น เช่น ระบบจัดการแพ็กเกจ Cargo, ชนิดของตัวแปรต่างๆ, การจัดการหน่วยความจำ เป็นต้น