PayPal โอเพนซอร์สโครงการฐานข้อมูล JunoDB ฐานข้อมูลแบบ key-value ที่พัฒนาไว้ใช้งานเองภายใน จุดเด่นสำคัญคือความสามารถในการขยายขนาดคลัสเตอร์รองรับโหลดหนักๆ ของ PayPal เองที่ทดสอบมาแล้วว่าในวันที่โหลดหนักระดับ 350,000 ล้านรายการต่อวันก็ยังรับไหว

JunoDB ใช้งานคล้ายฐานข้อมูล key-value ทั่วไป การใช้งานที่ PayPal ใช้อยู่ เช่น แคชข้อมูล, เช็คว่าการประมวลธุรกรรมไม่ถูกทำซ้ำ, ตัวนับเหตุการณ์ เช่น เซิร์ฟเวอร์ติดต่อไม่ได้, เก็บข้อมูลระยะยาว, และเชื่อมข้อมูลข้ามคลัสเตอร์ในกรณีที่ฐานข้อมูล SQL ซิงก์ข้อมูลช้า

Snap ผู้สร้าง Snapchat เข้าซื้อบริษัท KeyDB ผู้สร้างฐานข้อมูลทดแทน Redis ที่เริ่มโครงการมาตั้งแต่ปี 2019 และหลังรวมบริษัท KeyDB จะเปิดเวอร์ชั่นเพื่อการค้าทั้งหมดออกมาเป็นโอเพนซอร์ส

KeyDB สร้างขึ้นมาโดยพยายามสร้างฐานข้อมูลทดแทน Redis แบบ multithread ตัวโครงการเริ่มต้นก็ fork ออกมาจาก Redis เอง

หลังจากนี้ KeyDB เตรียมจะเปิด KeyDB Pro ที่เคยเป็นเวอร์ชั่นเสียเงินออกมาเป็นโอนเพนซอร์สแบบ BSD แต่ระหว่างนี้ยังต้องรอสัญญาต่างๆ หมดอายุอีกประมาณ 6 เดือน

ที่มา - KeyDB

Bun รันไทม์ JavaScript ที่เพิ่งเปิดตัวเมื่อปีที่แล้ว ออกเวอร์ชั่น 0.6.0 โดยมีความสามารถสำคัญคือสร้างไฟล์ executable แยกไปรันได้โดยไม่ต้องการไลบรารีภายนอกเพิ่มเติม

โครงสร้างภายในที่เปลี่ยนไป คือทาง Bun สร้าง bundler ขึ้นใหม่เอง โดยยังคงชูความเร็วว่า build เร็วกว่า Webpack 5 ถึง 224 เท่าตัว เพราะตัว bundler แปลงโค้ด (transpile) ในตัวพร้อมใช้งาน ไม่ต้องไปแปลงใหม่อีกรอบ นักพัฒนาสามารถเขียนปลั๊กอินให้ bundler และ runtime ได้ด้วย API เดียวกัน

ความเปลี่ยนแปลงอื่นๆ มีอีกจำนวนมาก เช่น รองรับ TypeScript 5.0, เพิ่ม API ของ NodeJS มากขึ้นหลายตัว และรองรับ Web API เพิ่มเติม นอกจากนี้ยังแก้บั๊กจำนวนมาก

MosaicML บริการคลาวด์สำหรับปัญญาประดิษฐ์ ประกาศเปิดซอร์สของโมเดล MPT-7B โมเดลปัญญาประดิษฐ์ภาษาขนาดใหญ่ (LLM) แบบโอเพนซอร์สที่สามารถใช้งานเชิงการค้าได้เต็มรูปแบบ โดยมีขนาด 6,700 ล้านพารามิเตอร์ เทียบเท่ากับโมเดลเล็กที่สุดของ LLaMA ของ Meta/Facebook และคะแนนทดสอบใกล้เคียงกัน พร้อมกันฟีเจอร์สำคัญคือรองรับการประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่มาก

MPT-7B เป็นตระกูลปัญญาประดิษฐ์ที่มีหลายตัว ได้แก่

Internet Security Research Group (ISRG) กลุ่มวิจัยด้านความปลอดภัยอินเทอร์เน็ต องค์กรแม่ของ Let's Encrypt มีโครงการย่อยอีกตัวชื่อ Prossimo ทำเรื่องความปลอดภัยของหน่วยความจำ (memory safety) ซึ่งเป็นช่องโหว่สำคัญของซอฟต์แวร์จำนวนมาก

ภารกิจของ Prossimo คือการเขียนซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สสำคัญๆ ที่ใช้กันแพร่หลายให้เป็น memory safe ตัวอย่างคือ mod_tsl ของ Apache Web Server ที่เขียนด้วยภาษา Rust, Rustls การเขียน OpenSSL ขึ้นมาใหม่ด้วยภาษา Rust รวมถึงการเขียนซอฟต์แวร์ DNS, NTP ขึ้นมาใหม่ด้วย Rust เป็นต้น

วันนี้ทาง PyThaiNLP กับสถาบันวิจัยปัญญาประดิษฐ์ประเทศไทย AIReserach.in.th ได้เปิดตัวโมเดล WangChanGLM (วังช้างแอลเอ็ม) โมเดลแชทแบบ ChatGPT รองรับทั้งภาษาไทย, ภาษาอังกฤษ, ภาษาญี่ปุ่น, ภาษาเวียดนาม, และภาษาอื่น ๆ ออกสู่สาธารณะ โดยเปิดซอร์สโค้ดทั้งหมด ชุดข้อมูล และโมเดล ให้สามารถนำไปใช้งานต่อได้แบบฟรี ๆ รวมถึงเทรนต่อได้ โดยโค้ดเป็น Apache License 2.0 ส่วนโมเดลใช้ CC BY-SA 4.0

Hugging Face บริษัทด้าน AI เปิดตัวบริการ HuggingChat ซึ่งเป็นแช็ทบ็อทที่ใช้โมเดลภาษาขนาดใหญ่ (LLM) ลักษณะเดียวกับ ChatGPT มีขนาด 3 หมื่นล้านพารามิเตอร์ ที่สำคัญคือเป็นโมเดลโอเพนซอร์ส

โมเดลที่ HuggingChat ใช้งานคือ OpenAssistant LLaMA ที่ต่อยอดมาจาก LLaMA ของ Meta AI และมีหน่วยงานหลายแห่งนำไปต่อยอด พัฒนาโมเดล LLaMA ให้ดีขึ้นในวิธีของตัวเอง

Rufus ซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สเขียนไฟล์อิมเมจ ISO ลงไดรฟ์ USB ออกเวอร์ชัน 4.0 มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญคือ ไม่รองรับการรันบน Windows 7 แล้ว (ต้องเป็น Windows 8 ขึ้นไป) และตัวไฟล์ Rufus.exe บนวินโดวส์จะใช้ไบนารี 64 บิตเป็นดีฟอลต์ (แต่ยังมีให้เลือกแบบ x86-32 และ Arm ถ้าต้องการ)

การเปลี่ยนแปลงอื่นๆ คือแก้บั๊กในการติดตั้ง Ubuntu 23.04 หลายจุด

ที่มา - Rufus, Neowin

Stability AI ผู้สร้างโมเดล Stable Diffusion ปัญญาประดิษฐ์สร้างภาพ ประกาศเปิดตัว StableLM โมเดลปัญญาประดิษฐ์ด้านภาษา โดยมีขุดแข็งคือบริษัทเปิดให้ใช้งานทั้งสำหรับงานวิจัยและใช้งานเชิงการค้า

โมเดล StableLM มีขนาดเริ่มต้น 3 พันล้านและ 7 พันล้านพารามิเตอร์ และเตรียมจะปล่อยโมเดลขนาดใหญ่ขึ้นที่ 15 พันล้าน และ 65 พันล้านพารามิเตอร์ต่อไป ชุดข้อมูลที่ใช้ฝึกปัญญาประดิษฐ์พัฒนาจาก The Pile ที่มีขนาด 825GiB แต่ทาง Stability AI ขยายชุดข้อมูลจนมีขนาด 1.5 ล้านล้านโทเค็น และทางบริษัทเตรียมจะเปิดชุดข้อมูลให้ภายนอกใช้งานด้วย

KeePassXC โปรแกรมจัดการรหัสผ่านโอเพนซอร์สเปิดเผยรายงานตรวจสอบความปลอดภัยโค้ด ที่ตรวจสอบโดย Zaur Molotnikov ที่ปรึกษาด้านความปลอดภัย การตรวจสอบเน้นเฉพาะระบบการอ่านและเขียนฐานข้อมูลรหัสผ่าน โดยไม่ได้ตรวจสอบส่วนอื่นๆ เช่น เช่น ระบบการสุ่มรหัสผ่าน

KeePassXC เป็นโครงการโอเพนซอร์สที่พัฒนาโปรแกรมโดยใช้ฐานข้อมูลร่วมกับโปรแกรม KeePass ได้ แม้จะใช้ฐานข้อมูลแบบเดียวกัน แต่ KeePass นั้นพัฒนาด้วยภาษา C# และต้องการ .NET ขณะที่ KeePassXC ใช้ภาษา C++ และพัฒนาด้วย Qt สำหรับโปรแกรม KeePass เองนั้นเคยถูกตรวจสอบโดยสหภาพยุโรปเป็นผู้ให้ทุน

Google Cloud มีโครงการ Assured Open Source Software (Assured OSS) คอยช่วยดูแลความปลอดภัยของแพ็กเกจโอเพนซอร์สแบบครบวงจร เพื่อป้องกันปัญหา supply chain attack ที่พบบ่อยขึ้นในช่วงหลัง

ตอนนี้โครงการ Assured OSS เข้าสถานะ general availability (GA) และเปิดให้องค์กรใช้ฟรี สิ่งที่ Assured OSS เข้ามาช่วยมีตั้งแต่ตรวจสอบแพ็กเกจซอฟต์แวร์ว่ามาจากแหล่งที่เชื่อถือได้, คอยสแกนโค้ด หาช่องโหว่ อุดช่องโหว่, เข้ามาช่วยทำเรื่อง package signing เพื่อการันตีความปลอดภัยของแพ็กเกจ

Meta ประกาศโอเพนซอร์สเครื่องมือสร้างแอนิเมชั่น โดยอาศัยข้อมูลตั้งต้นจากภาพวาดลายเส้น (Doodle) เพื่อให้นักพัฒนาสามารถนำไปต่อยอดใช้งานในหลายรูปแบบที่ต้องการ

ทีมวิจัยด้าน AI ของ Meta หรือทีม FAIR (The Fundamental AI Research) เคยเผยแพร่เครื่องมือสร้างแอนิเมชั่นจากภาพวาดเมื่อปี 2021 ในรูปแบบเครื่องมือ web-based ที่ผู้ใช้งานอัปโหลดรูปภาพ และสร้างแอนิเมชั่นขึ้นมาได้ ซึ่ง Meta บอกว่าถึงตอนนี้มีรูปภาพอัปโหลดแล้วมากกว่า 1.6 ล้านรูป ทำให้ทีมงานพบว่ามีความต้องการสร้างแอนิเมชันที่มากเกินความสามารถของเครื่องมือบนเว็บ จึงตัดสินใจโอเพนซอร์สเพื่อให้ไปสร้างสรรค์งานต่อได้เอง

ปีที่แล้ว NVIDIA เปิดตัวซอฟต์แวร์ชื่อ RTX Remix เป็นการนำเกมเก่าๆ มาแกะ asset พวกไฟล์ภาพ-โมเดลในเกม แล้วสามารถเปลี่ยน asset ของใหม่เข้าไปใส่ในตอนรัน ถือเป็นวิธีการใหม่ในการม็อดเกมหรือรีมาสเตอร์เกมเก่า โดยไม่ต้องยุ่งกับเอนจินของเกม ในกรณีที่เกมไม่ได้เปิดทางให้ม็อดได้แต่แรก

FerretDB ระบบฐานข้อมูลที่ใช้งานแทน MongoDB ออกเวอร์ชั่น 1.0 พร้อมใช้งานจริง โดยโครงการสามารถใช้งานแทน MongoDB ได้เกือบเต็มรูปแบบแม้จะมีความต่างกันในจุดเล็กๆ น้อยๆ หลายจุด

ตัว FerretDB เปิดตัวโครงการเมื่อปลายปี 2021 หลังจากทาง MongoDB เปลี่ยนไลเซนส์ จาก AGPLv3 ไปเป็น SSPL ซึ่งทำให้การใช้งานเพื่อบริการคลาวด์ทำแทบไม่ได้ ตัวโครงการเดิมของ FerretDB เคยใช้ชื่อ MangoDB แต่ก็มีเสียงเตือนกันหนักว่าเป็นการตั้งชื่อให้คนสับสน จึงเปลี่ยนมาเป็น FerretDB ในที่สุด

Meta เปิดซอร์สโค้ดของ Buck2 ซอฟต์แวร์จัดการระบบคอมไพล์ขนาดใหญ่ (large-scale build system) ออกให้สาธารณะใช้งาน ซอร์สโค้ดอยู่บน GitHub

เดิมที Meta มีซอฟต์แวร์ Buck หรือปัจจุบันเรียก Buck1 เปิดซอร์สมานานหลายปีแล้ว แต่ Buck2 เป็นการเขียนระบบใหม่ขึ้นมาทั้งหมด แยกจาก Buck1 อย่างชัดเจน โดยออกแบบสถาปัตยกรรมใหม่ให้ประมวลผลแบบขนานได้ดีขึ้น แยกส่วนแกนหลักกับระบบรองรับแต่ละภาษาโปรแกรมออกจากกัน เป็นต้น ส่งผลให้ประสิทธิภาพดีขึ้นจาก Buck1 สองเท่า

ถึงแม้ OpenAI เปลี่ยนมาใช้แนวทางปิด ไม่เปิดเผยรายละเอียดของโมเดล GPT-4 และฝั่งกูเกิลเองก็ยังค่อนข้างระมัดระวังในการปล่อย Bard ทีละนิด แต่โลกเราก็ยังมีโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (Large Language Model หรือ LLM) ตัวอื่นให้ใช้งาน โดยเฉพาะ LLaMA ของ Meta ที่เปิดตัวในเดือนกุมภาพันธ์ 2023 ซึ่งเป็นโอเพนซอร์ส ใช้สัญญาอนุญาตแบบ GPLv3 และเปิดทางให้หน่วยงานวิจัยมาขอชุดข้อมูลที่ใช้เทรนไปศึกษาได้

ตัวอย่างก่อนหน้านี้คือ Nebuly AI สร้าง ChatLLaMA แบบโอเพนซอร์ส ใช้โมเดล LLaMA ของ Meta เป็นฐาน

หลังจาก Twitter เปิดซอร์สโค้ดอัลกอริทึมของตัวเองขึ้น GitHub เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ก็มีคนแกะโค้ดดูอย่างรวดเร็วว่าการทำงานของ Twitter ในยุค Elon เป็นอย่างไร

สิ่งที่น่าสนใจที่สุดคงเป็นการแยกประเภทของผู้ใช้งานตามมุมมองทางการเมือง (ในสหรัฐ) มีผู้ใช้ 4 กลุ่ม ได้แก่ตัว Elon เอง (author_is_elon), กลุ่มผู้ใช้ระดับสูง (power_user), พรรคเดโมแครต (democrat) และพรรครีพับลิกัน (republican) ซึ่งจะได้รับการปฏิบัติที่แตกต่างกัน มีฟีเจอร์แตกต่างกันไป (ลิงก์ไปดูโค้ดส่วนนี้)

กรณีของ Elon นั้นจะมีการเก็บสถิติด้วยว่าข้อความของเขาถูกมองเห็นมากแค่ไหน ซึ่งตรงตามข่าวหลุดก่อนหน้านี้ ว่า Elon ไม่พอใจที่ข้อความของเขามีคนเห็นน้อยกว่าที่คาด

Twitter ได้โอเพนซอร์สระบบคัดเลือกแนะนำทวีตสำหรับผู้ใช้งานแล้ว (Recommendation) ตามที่เคยประกาศก่อนหน้านี้ โดยเผยแพร่โค้ดทาง GitHub ของ Twitter ซึ่ง Twitter บอกว่าเป็นแนวทางเปิดเผยและโปร่งใสมากที่สุดเท่าที่ทำได้ ทั้งนี้มีโค้ดบางส่วนที่ไม่ได้นำมาเผยแพร่ ในส่วนที่เกี่ยวกับการจัดการความเป็นส่วนตัว และความปลอดภัยผู้ใช้งาน ขณะที่ส่วนของระบบแนะนำโฆษณายังไม่ได้เผยแพร่ในรอบนี้

ดิสโทรลินุกซ์ยอดนิยมอย่าง Ubuntu เลือกใช้ระบบเดสก์ท็อป GNOME เป็นหลัก แต่คนที่ชอบใช้เดสก์ท็อปแบบอื่นๆ ยังมีทางเลือกเสมอ เพราะ Ubuntu มีระบบ flavours เป็นดิสโทรทางเลือกที่ติดตั้งแพ็กเกจซอฟต์แวร์อื่นๆ แทนแพ็กเกจแบบดีฟอลต์ ตัวอย่าง flavours ที่โด่งดังหน่อยคือ Kubuntu (KDE) หรือ Xubuntu (Xfce)

เดสก์ท็อป GNOME ออกเวอร์ชัน 44 ตามรอบการออกรุ่นทุก 6 เดือน เวอร์ชันนี้ใช้โค้ดเนม Kuala Lumpur ตามสถานที่จัดงาน GNOME.Asia 2022

ของใหม่ใน GNOME 44 ได้แก่

Elon Musk ซีอีโอ Twitter เปิดเผยว่า Twitter จะโอเพนซอร์ส โค้ดทั้งหมดที่ใช้ในระบบแนะนำทวีตกับผู้ใช้งานในวันที่ 31 มีนาคมนี้ แต่ยังไม่ได้ให้รายละเอียดว่าจะเผยแพร่ทางไหน และเวลาใด ทั้งนี้คาดว่าจะผ่านทาง GitHub ของ Twitter

การโอเพนซอร์สอัลกอริทึมที่ใช้คัดเลือกทวีตของ Twitter เป็นหนึ่งในแนวคิดที่ Elon Musk พูดถึงมานานแล้ว ตั้งแต่ก่อนจะซื้อกิจการสำเร็จ ซึ่งเขามองว่าช่วยเพิ่มความโปร่งใส และเพิ่มความเชื่อถือในแพลตฟอร์ม

การเปิดตัว GPT-4 ของ OpenAI ในสัปดาห์ที่ผ่านมา ต่างไปจากที่เคย เพราะ OpenAI ให้ข้อมูลเฉพาะผลลัพธ์ของโมเดลว่าดีขึ้นเยอะแค่ไหน แต่แทบไม่เปิดเผยรายละเอียดของตัวโมเดล ไม่ว่าจะเป็นขนาดพารามิเตอร์ ข้อมูลที่ใช้เทรน ฮาร์ดแวร์ที่ใช้เทรน ฯลฯ

ในเอกสารเปเปอร์ทางเทคนิคของ GPT-4 ก็เขียนไว้ชัดเจนว่า OpenAI "ตั้งใจ" ไม่เปิดเผยรายละเอียดเหล่านี้ ด้วยเหตุผลเรื่องการแข่งขันทางธุรกิจ (competitive landscape) และความปลอดภัย (safety implication)

บริษัท Docker ประกาศปิดบริการ Docker Free Team ซึ่งเป็นบริการสร้างอิมเมจสำหรับองค์กร เวอร์ชันใช้งานฟรี โดยแจ้งให้อัพเกรดเป็น Docker Team เวอร์ชันเสียเงิน (300 ดอลลาร์/ปี) ภายใน 30 วัน ไม่อย่างนั้นข้อมูลจะถูกลบ

ประกาศนี้สร้างความแตกตื่นในชุมชนโอเพนซอร์ส เพราะมีซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สหลายตัวที่ใช้ Docker Free Team เพื่อสร้างอิมเมจให้บริการแก่คนทั่วไป และจะเกิดผลกระทบต่อเนื่องเป็นวงกว้างหากอิมเมจเดิมหายไป ทำให้บริษัท Docker ถูกวิจารณ์อย่างหนักจากเรื่องนี้

TomTom บริษัทแผนที่จากเนเธอร์แลนด์ ประกาศสนับสนุน OpenStreetMap Foundation (OSMF) องค์กรที่เป็นเจ้าของโครงการแผนที่เสรี OpenStreetMap โดยเข้าร่วมในฐานะสมาชิกระดับแพลตตินั่มรายแรกขององค์กร ด้วยเงินสนับสนุน 20,000 ยูโรต่อปี

เมื่อปลายปีที่แล้ว TomTom ประกาศว่าข้อมูลจากแผนที่โอเพนซอร์สอย่างเช่น OpenStreetMap เป็นหนึ่งในแหล่งข้อมูลที่ทรงพลังสำหรับแพลตฟอร์ม Maps ของ TomTom ซึ่งบริษัทให้การสนับสนุนโครงการประเภทนี้อยู่แล้ว รวมทั้งโครงการ MapLibre

ปัจจุบันมีหลายองค์กรที่เป็นสมาชิกของ OSMF เช่น ไมโครซอฟท์ Meta เป็นสมาชิกระดับโกลด์ ส่วน Bolt และ Locana เป็นสมาชิกระดับซิลเวอร์

โครงการ PyTorch (ที่ปัจจุบัน Meta ยกให้ Linux Foundation ไปดูแลต่อแล้ว) เปิดตัว PyTorch 2.0 เวอร์ชันอัพเกรดครั้งใหญ่ที่รอคอยกันมานาน และทดสอบแบบพรีวิวมาสักระยะหนึ่งแล้ว

ฟีเจอร์ใหม่ที่สำคัญที่สุดคือ torch.compile ที่เป็น API หลักตัวใหม่ของ PyTorch ที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของโมเดล (เฉลี่ย 21% บนทศนิยม Float32 และ 51% บนทศนิยม AMP/Float16) และจะเป็นแกนหลักของ PyTorch ซีรีส์ 2.x ต่อไปในอนาคต ตอนนี้ torch.compile ยังเป็น "ตัวเลือก" (optional) เลือกใช้ได้ตามต้องการ และเข้ากันได้กับโค้ดเก่า 100%