การไต่สวนคดีที่ FTC ฟ้อง Meta ข้อหาผูกขาดตลาดโซเชียลเน็ตเวิร์คมีประเด็นน่าสนใจเพิ่มเติมเมื่อ Adam Mosseri ซีอีโอ Instagram ที่เข้ามารับตำแหน่งตั้งแต่ปี 2018 เข้าร่วมการในศาล

Mosseri มาให้การในฝั่ง Meta ข้อมูลของเขาจึงออกมาเพื่อแสดงให้เห็นว่า Meta ยังต้องแข่งขันในตลาดโซเชียลเน็ตเวิร์ค โดยเฉพาะกับ TikTok

Eddy Cue รองประธานอาวุโสฝ่ายธุรกิจบริการของแอปเปิล ให้การต่อศาลในคดีพิจารณาแผนเยียวยาตลาดที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฟ้องชนะกูเกิล เรื่องผูกขาดธุรกิจค้นหาข้อมูล (Search)

ความสัมพันธ์ของแอปเปิลกับกูเกิลที่สำคัญนั้น คือการมีระบบค้นหาของกูเกิลกำหนดไว้เป็นค่าเริ่มต้นใน Safari ซึ่งกูเกิลให้ส่วนแบ่งโฆษณากับแอปเปิล คิดเป็นรายได้ของแอปเปิลส่วนนี้ต่อปีถึงระดับ 2 หมื่นล้านดอลลาร์

ประเด็นสำคัญที่ Cue เปิดเผยในศาลมีดังนี้

แอปเปิลยื่นอุทธรณ์ต่อศาลสหรัฐ ในประเด็นคำสั่งให้หยุดเก็บค่าธรรมเนียมการจ่ายเงินนอก App Store และให้หยุดสร้างเงื่อนไขกับนักพัฒนาในการแสดงลิงก์จ่ายเงินภายนอกแอปแล้ว ตามที่บริษัทประกาศไว้ก่อนหน้านี้

อย่างไรก็ตามระหว่างพิจารณาคำอุทธรณ์ แอปเปิลก็ได้ปฏิบัติตามคำสั่งของศาลโดยปรับเงื่อนไขของแอปให้เปิดกว้างกับวิธีการจ่ายเงินช่องทางอื่นมากขึ้น ทำให้แอปขาประจำพร้อมใจกันส่งแอปเวอร์ชันที่แสดงช่องทางจ่ายเงินอื่นทันที

Eric Muhlheim ซีเอฟโอของ Mozilla ไปขึ้นศาลในฐานะพยานของ คดีกระทรวงยุติธรรมสหรัฐฟ้องกูเกิลผูกขาด Search มีประเด็นดังนี้

มีความคืบหน้าสำคัญในคดีฟ้องระหว่างแอปเปิลและ Epic Games ที่ศาลสูงสุดสหรัฐอเมริกาปฏิเสธฎีกาไปเมื่อปีที่แล้ว ทำให้แอปเปิลต้องเปิดให้นักพัฒนา สามารถแสดงช่องทางจ่ายเงินอื่นในแอปได้

ผู้พิพากษา Yvonne Gonzalez Rogers ออกคำวินิจฉัยว่าแอปเปิลจงใจฝ่าฝืนคำสั่งศาล และพยายามบิดเบือนเจตนาของคำสั่งนี้ โดยออกกฎการเก็บค่าธรรมเนียมของ App Store รูปแบบใหม่หลังจากนั้น เพื่อจำกัดการเข้าถึงแพลตฟอร์ม ให้สามารถเก็บค่าธรรมเนียมที่เป็นรายได้จำนวนมากของแอปเปิลไว้ได้ต่อไป

Parisa Tabriz ผู้จัดการธุรกิจ Chrome ของกูเกิล ให้การในชั้นศาลในคดีกระทรวงยุติธรรมสหรัฐ ฟ้องกูเกิลผูกขาด Search และเสนอให้แยก Chrome เป็นบริษัทใหม่ ซึ่งมีผู้สนใจซื้อหลายราย

ข้อโต้แย้งของ Tabriz คือ Chrome ไม่ได้มีแต่ตัวเบราว์เซอร์ แต่ยังผูกกับบริการอื่นของกูเกิล เช่น Safe Browsing, ระบบแจ้งเตือนหากพบว่ารหัสผ่านถูกเจาะ ฯลฯ ซึ่ง Tabriz บอกว่ามีแต่กูเกิลเท่านั้นที่สามารถสร้างบริการในระดับนี้ได้

ประเด็นน่าสนใจจากห้องไต่สวนคดี Google Search ผูกขาดตลาด ที่กระทรวงยุติธรรมเสนอให้แยก Chrome เป็นบริษัทใหม่

ก่อนหน้านี้เราเห็นข่าวว่าคู่แข่งทั้ง OpenAI และ Perplexity บอกว่าถ้าแยกจริงก็ยินดีเสนอซื้อ แต่ไม่บอกว่าราคาเท่าไร

เรารู้กันดีว่า ChatGPT ได้รับความนิยมมากกว่า Gemini อยู่มากพอสมควร (เหตุผลข้อหนึ่งเพราะมาก่อนใคร) แต่ไม่มีใครรู้ตัวเลขว่ามากแค่ไหน

ข้อมูลล่าสุดจาก ห้องไต่สวนคดีผูกขาด Search (อันเดียวกับ กูเกิลจ่ายเงินเยอะมากให้ซัมซุงพรีโหลด Gemini) กูเกิลเปิดเผยสถิติผู้ใช้ Gemini ต่อศาลดังนี้

• ผู้ใช้ต่อวัน (DAU) 35 ล้านคน
• ผู้ใช้ต่อเดือน (MAU) 350 ล้านคน

ข้อมูลนี้นับถึงเดือนมีนาคม 2025 ซึ่งเพิ่มขึ้นจากข้อมูลเดิมที่กูเกิลเคยเปิดเผยต่อศาลในเดือนตุลาคม 2024 ว่ามี 9 ล้าน DAU และ 90 ล้าน MAU

นอกจากการพิจารณามาตรการเยียวยาคดีกูเกิลผูกขาด Search สัปดาห์นี้ยังมีการไต่สวนคดี Meta ผูกขาดธุรกิจโซเชียลเน็ตเวิร์ก ซึ่งเข้าสู่สัปดาห์ที่สองด้วย โดยเมื่อวานนี้ Kevin Systrom ผู้ร่วมก่อตั้ง Instagram ได้เข้าให้การต่อศาลด้วย

Instagram เป็นหนึ่งในหัวข้อหลักของการพิจารณาว่า Meta มีพฤติกรรมผูกขาดโซเชียลเน็ตเวิร์กหรือไม่ โดยคณะกรรมการการค้าของสหรัฐ หรือ FTC ฝ่ายโจทก์ได้แสดงข้อมูลว่า Facebook ซื้อ Instagram เพื่อต้องการหยุดการเติบโตของแพลตฟอร์ม ที่อาจขึ้นมาแซง Facebook ได้

การไต่สวนพิจารณามาตรการเยียวยาที่เริ่มต้นสัปดาห์นี้ จากคดีกูเกิลผูกขาดธุรกิจ Search ที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ เป็นโจทก์ฟ้อง และกูเกิลถูกตัดสินแพ้ไปตั้งแต่สิงหาคมปีที่แล้ว มีประเด็นน่าสนใจเมื่อตัวแทนของ OpenAI ได้ให้การต่อศาล

Nick Turley หัวหน้าฝ่าย ChatGPT ของ OpenAI บอกว่าบริษัทไม่ได้ต้องการสร้างแชทบอตอย่าง ChatGPT แต่ต้องการสร้างผู้ช่วยความสามารถสูงที่ทำงานได้หลากหลายและซับซ้อน เพื่อเสริมส่วนนี้บริษัทจึงต้องมีเทคโนโลยีระบบค้นหาหรือ Search ที่ทำให้ AI ได้ข้อมูลปัจจุบันที่สุด

ตอนนี้กูเกิลโดนคดีที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฟ้องข้อหาผูกขาดอยู่ 2 คดี ซึ่งศาลชั้นต้นตัดสินใจให้กูเกิลแพ้ทั้งคู่ ได้แก่ คดีผูกขาด search ที่ตัดสินในเดือนสิงหาคม 2024 และ คดีผูกขาดในธุรกิจเทคโนโลยีโฆษณาออนไลน์ ศาลเพิ่งตัดสินเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

การไต่สวนในคดีที่คณะกรรมการการค้าของสหรัฐ หรือ FTC ฟ้อง Meta ข้อหาผูกขาดตลาดโซเชียลเน็ตเวิร์ก ซึ่งเริ่มต้นในสัปดาห์ที่ผ่านมา มีเป้าหมายให้ Meta ต้องขายกิจการ Instagram และ WhatsApp ออกมา จึงทำให้ทนายของ FTC พยายามเน้นประเด็นในตอนที่ Meta หรือ Facebook เวลานั้น ซื้อกิจการ Instagram และ WhatsApp ว่าทำเพื่อรักษาการผูกขาดความเป็นผู้นำธุรกิจโซเชียลเน็ตเวิร์กเอาไว้

ผู้พิพากษา Leonie Brinkema แห่งศาลแขวงสหรัฐในเขตตะวันออกของรัฐเวอร์จิเนีย ออกคำตัดสินคดีที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐ ฟ้องกูเกิลข้อหาผูกขาดตลาดโฆษณาดิจิทัล โดยบอกว่ากูเกิลมีพฤติกรรมผูกขาดในธุรกิจ Ad Exchange และ Ad Server ซึ่งสร้างผลกระทบต่อผู้ลงโฆษณาและลูกค้า ผ่านเครื่องมือของกูเกิลหลายตัวที่มีระบบเชื่อมต่อกันเช่น Google Ad Manager

อย่างไรก็ตามประเด็นที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐยื่นฟ้องนั้นไม่ได้ชนะทั้งหมด โดยผู้พิพากษาบอกว่ากูเกิลยังไม่เข้าข่ายผูกขาดในตลาดการแสดงผลโฆษณาตามเว็บไซต์ (Display Ad)

OpenAI ตัดสินใจยื่นฟ้อง Elon Musk กลับ โดยระบุว่า Elon ทนไม่ได้ที่เห็นความสำเร็จขององค์กรที่เขาเป็นฝ่ายทอดทิ้งมาเอง จึงต้องการทำลาย OpenAI เพื่อประโยชน์ของตัวเอง

ในคำฟ้องกลับบอกว่า การฟ้องร้อง OpenAI ของ Elon เป็นแค่แทคติกที่ชะลอพัฒนาการของ OpenAI เพื่อซื้อเวลาให้ตัวเขาช่วงชิงความเป็นผู้นำด้านนวัตกรรม AI

ในคำฟ้องขอให้ศาลเขตซานฟรานซิสโก สั่งให้ Elon หยุดพฤติกรรมการทำลายล้าง OpenAI ซึ่งเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมายและไม่เป็นธรรม (unlawful and unfair action)

คดีล่าสุดที่ Elon Musk ยื่นฟ้อง OpenAI และทีมผู้ก่อตั้ง เกิดขึ้นในเดือนสิงหาคม 2024

Anthropic ชนะคดีเบื้องต้นที่ศาลรัฐบาลกลางรัฐแคลิฟอร์เนีย หลังจากศาลปฏิเสธคำร้องจากกลุ่มค่ายเพลงนำโดย Universal Music Group ที่ฟ้อง Anthropic ว่าละเมิดลิขสิทธิ์ผลงาน โดยการนำเนื้อเพลงที่บริษัทถือลิขสิทธิ์ไปฝึกฝนปัญญาประดิษฐ์ เพื่อให้มีความสามารถในการแต่งเพลง

ผู้พิพากษา Eumi Lee ให้เหตุผลที่ปฏิเสธคำฟ้องจากกลุ่มค่ายเพลง โดยบอกว่าเนื้อหาการฟ้องร้องนั้นกว้างเกินไป และไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่าการกระทำของ Anthropic สร้างความเสียหายอย่างร้ายแรงอย่างไร

ประเด็นแอปเปิลประกาศเลื่อนการออกฟีเจอร์ใหม่ของ Siri บน iOS แบบไม่มีกำหนดยังไม่จบ ล่าสุดแอปเปิลถูกฟ้องร้องแบบกลุ่มต่อศาลเมืองแซนโฮเซ โดยกลุ่มผู้ฟ้องระบุว่าได้ซื้อ iPhone และสินค้าอื่นที่มีความสามารถ Apple Intelligence แต่ไม่ได้รับฟีเจอร์ครบตามที่โฆษณาไว้

เมื่อปีที่แล้วหลังศาลรัฐบาลกลางสหรัฐตัดสินคดีกูเกิลผูกขาดบริการระบบค้นหา (Search Engine) ว่ามีการผูกขาดจริง ทำให้กระทรวงยุติธรรมสหรัฐยื่นเรื่องให้ศาลมีคำสั่งแยก Chrome ออกมาจาก Google เป็นอีกบริษัท โดยตอนนี้ยังอยู่ในขั้นตอนพิจารณา อย่างไรก็ตามเหตุการณ์ทั้งหมดเกิดขึ้นในยุคประธานาธิบดี Joe Biden จึงเกิดประเด็นว่าทิศทางจะเปลี่ยนหรือไม่ในยุค Donald Trump

ล่าสุดกระทรวงยุติธรรมสหรัฐได้ปรับปรุงข้อเสนอต่อศาลรัฐบาลกลางเรื่องนี้ แต่ยกเลิกเฉพาะส่วนที่ระบุว่า Google และ Alphabet บริษัทแม่ ต้องขายเงินลงทุนในบริษัท AI คู่แข่งอื่น เช่น Anthropic โดยมองว่าเป็นแนวทางหนึ่งในการส่งเสริมการผูกขาดบริการค้นหาข้อมูล ส่วนประเด็นที่ต้องแยก Chrome ออกมาเป็นอีกบริษัทนั้นยังอยู่ในข้อเสนอต่อไป

ผู้พิพากษาศาลรัฐบาลกลางแคลิฟอร์เนียปฏิเสธคำร้องของ Elon Musk ที่ให้ระงับแผนปรับโครงสร้าง OpenAI เป็นแบบแสวงหากำไร (For-Profit) โดยให้เหตุผลว่าหลักฐานที่แสดงไม่เพียงพอ อย่างไรก็ตามศาลบอกว่าคดีฟ้องร้องประเด็นอื่นระหว่าง Elon Musk กับ OpenAI ยังสามารถดำเนินการต่อไปได้

ในปีที่ผ่านมา App Store ของแอปเปิลมีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญหลายอย่าง เช่น การปรับปรุงค่าธรรมเนียมและสามารถลงสโตร์ภายนอกได้สำหรับประเทศกลุ่ม EU ขณะที่ในสหรัฐอเมริกา แอปสามารถเลือกช่องทางจ่ายเงินภายนอก App Store ได้ โดยแอปเปิลจะคิดค่าธรรมเนียมลดลงจาก 30% เหลือ 27%

Chegg บริษัทแพลตฟอร์มการศึกษาหรือ EdTech ได้ยื่นฟ้องกูเกิลต่อศาลแขวงแห่งเขตโคลัมเบีย โดยระบุว่าฟีเจอร์ AI Overviews ที่ใช้ Generative AI เขียนคำตอบในหน้าผลการค้นหา ส่งผลกระทบต่อทราฟิกและรายได้ของ Chegg

รายละเอียดการฟ้องนั้น Chegg บอกว่าที่ผ่านมาระบบค้นหาของกูเกิล กึ่งบังคับให้แพลตฟอร์มอย่าง Chegg ต้องสร้างเนื้อหาที่เป็นกรรมสิทธิ์ของบริษัทไปอยู่ในผลค้นหา จากนั้นกูเกิลก็นำเนื้อหาเหล่านั้นมาหาผลประโยชน์โดยไม่ต้องจ่ายเงินให้ Chegg เลย ซึ่ง Chegg อ้างข้อมูลว่ากูเกิลได้นำชุดคำถามคำตอบกว่า 135 ล้านคำถามบนแพลตฟอร์ม Chegg ไปใช้ฝึกฝน AI โดยเทียบผลลัพธ์ที่ไปอยู่ใน AI Overviews แถมยังลดอันดับผลค้นหาที่ไปยัง Chegg ด้วย

ทนายความของ Elon Musk ยื่นเอกสารต่อศาลในประเด็นคำเสนอซื้อกิจการ OpenAI ส่วน Non-Profit มูลค่า 9.74 หมื่นล้านดอลลาร์ โดยระบุความประสงค์ว่าพร้อมถอนการเสนอซื้อกิจการ หากบอร์ดของ OpenAI สามารถรักษาสถานะบริษัทเป็นองค์การกุศลไม่แสวงหากำไรไว้ได้ และจะไม่แปลงสภาพบริษัทเป็นบริษัทแสวงหากำไร (For-Profit)

เอกสารนี้ยืนยันว่า Musk จริงจังมุ่งมั่นที่จะซื้อกิจการ OpenAI ส่วน Non-Profit และพร้อมให้ผลตอบแทนกับผู้ลงทุนที่เหมาะสมจากการแลกสินทรัพย์ของส่วนนี้ออกไป ซึ่งคือมูลค่า 9.74 หมื่นล้านดอลลาร์

ศาลแห่งรัฐรัฐเดลาแวร์ได้ออกคำตัดสินคดีที่บริษัท Thomson Reuters ฟ้อง Ross Intelligence บริษัทปัญญาประดิษฐ์เรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เนื้อหาไปใช้ฝึกฝนปัญญาประดิษฐ์ โดยตัดสินให้ Thomson Reuters ชนะคดีนี้ โดยถือเป็นคดีฟ้องร้องเกี่ยวกับการฝึกฝนข้อมูลปัญญาประดิษฐ์ ที่มีการตัดสินเป็นคดีแรก ๆ ในสหรัฐอเมริกา

เมื่อปีที่แล้วแอปเปิลได้ฟ้อง Andrew Aude อดีตพนักงานบริษัทและเป็นวิศวกรดูแลโครงการใน iOS บอกว่าเป็นคนปล่อยข้อมูลหลุดสินค้าใหม่แอปเปิลให้กับนักข่าว ซึ่งมีสองรายการสำคัญคือ แอป Journal ใน iOS 17 และรายละเอียการพัฒนา Vision Pro ล่าสุดศาลได้ยกฟ้องคดีแล้วหลังจากสองฝ่ายเจรจายอมความกันได้

Alphabet บริษัทแม่ของกูเกิล ยื่นคำร้องต่อศาลสูงสุดแห่งสหภาพยุโรป เพื่อให้พิจารณายกเลิกคำตัดสินที่คณะกรรมาธิการยุโรปสั่งปรับเงินบริษัท 4.3 พันล้านยูโร (ประมาณ 1.7 แสนล้านบาท) เมื่อปี 2018 ในประเด็นผูกขาดทางการค้า สร้างเงื่อนไขให้ผู้ผลิตสมาร์ทโฟนระบบปฏิบัติการ Android ต้องลงแอป Google Search และเบราว์เซอร์ Chrome ซึ่งต่อมากูเกิลได้ยื่นอุทธรณ์ ซึ่งศาลตัดสินให้มีความผิดเหมือนเดิม แต่คำนวณลดค่าปรับลงเหลือ 4.1 พันล้านยูโร

Business Insider รายงานว่าชายชาวอเมริกันอายุ 19 ปีคนหนึ่งจากรัฐวิสคอนซิน จุดไฟเผาห้องทำงานสภาผู้แทนราษฎร Glenn Grothman เมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา หลังไม่พอใจที่ TikTok ถูกแบน โดยอาคารสำนักงานได้รับความเสียหายระดับปานกลาง แต่ไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ

Grothman เป็นหนึ่งในคนที่โหวตร่างกฎหมายที่กำหนดให้ ByteDance ขายกิจการ TikTok ในสหรัฐอเมริกา ไม่เช่นนั้นแอปจะถูกแบน เพราะมองว่าเป็นภัยคุกคามความมั่นคงของชาติที่กำลังเพิ่มมากขึ้น